Akdeniz Meyve Sineği Ceratitis capitata (Wiedemann) (Diptera: Tephritidae)’nın Şeftali Bahçelerinde Popülasyon Değişimleri Üzerinde Araştırmalar

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 1, 23 - 27, 31.07.2020

Papatya Tiftikci

Öz

Ceratitis capitata (Wiedemann), başta turunçgiller olmak üzere birçok meyve türünde önemli bir dış karantina zararlısıdır. Bu çalışma, 2016-2019 yılları arasında Çanakkale’de yürütülmüştür. Akdeniz meyve sineğinin popülasyon değişimlerini tespit etmek amacıyla şeftali bahçelerine Trimedlure içeren delta tipi feromon tuzaklar yerleştirilmiştir. Çalışma sonucunda, Akdeniz meyve sineğinin popülasyonunun 2016 ve 2018 yıllarında yüksek seviyelerde, 2017 ve 2019 yıllarında ise düşük değerlerde olduğu belirlenmiştir. Çalışmada, Akdeniz meyve sineğinin 2016 yılında temmuz-aralık aylarında, 2017 yılında eylül-kasım aylarında, 2018 yılında temmuz-kasım aylarında, 2019 yılında ise ağustos-kasım aylarında popülasyonu gözlenmiştir. Akdeniz meyve sineği, 12.9.2016 tarihinde tuzak başına 850 ergin, 19.9.2017 tarihinde tuzak başına 5 ergin, 5.9.2018 tarihinde tuzak başına 605 ergin, 5.9.2019 tarihinde ise tuzak başına 14 ergin ile tepe noktası oluşturmuştur.

Anahtar Kelimeler

Akdeniz meyve sineği, Ceratitis capitata, feromon, popülasyon, şeftali

Kaynakça

• Bassi D, Monet R, 2008. Botany and Taxonomy, 1-37, The Peach: Botany, Production and Uses. CAB International, Wallingford, UK, 615.
• Başpınar H, Çakmak İ, Koçlu T, Başpınar N, 2009. Aydın İli Meyve Bahçelerinde Akdeniz Meyve Sineği Ceratitis capitata (Wiedemann) (Diptera: Tephritidae)'nin Biyo-Ekolojisi, Zararı, Yayılışı ve Turunçgil Bahçeleri Üzerindeki Çalışmaları. Türkiye II. Bitki Koruma Kongresi Bildirileri, Isparta, 48.
• Bodenheimer FS, 1951. Citrus Entomology in the Middle East. Den Haag.
• Cantin, CM, 2009. Agronomic and Fruit Quality Evaluation as a Criterion for the Selection of New Peach (Prunus persica L. Bastch) Cultivars. University of Zaragosa, PhD Thesis, Spain, 191.
• ÇKS, 2019. İl Müdürlüğü Çiftçi Kayıt Sistemi Verileri, Çanakkale.
• Demirdere A, 1961. Çukurova Bölgesinde Akdeniz Meyve Sineği (Ceratitis capitata Wied.)'nin Biyolojisi ve Mücadelesi Üzerinde Çalışmalar. Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Müdürlüğü, Ankara, 118.
• Eroğlu Özdemir Z, Mısırlı A, 2012. Şeftali Islahı ve Gelişimi. Researchgate Publication Article, 9.
• Escudero-Colomar LA, Vilajeliu M, Botllori L, 2008. Seasonality in the Occurrence of the Mediterranean Fruit Fly [Ceratitis capitata (Wied.)] in the North-East of Spain. Journal of Applied Entomology, 714-721.
• GTHB, 2011. Şeftali Entegre Mücadele Teknik Talimatı. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Ankara.
• İleri M, 1961. Türkiye'de Akdeniz Meyve Sineği (Ceratitis capitata Wied.) Durumu ve Mücadelesi. Tarım Bakanlığı, Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü, Ankara, 38.
• Leblanc L, Vargas RI, Rubinoff D, 2010. Captures of Pest Fruit Flies (Diptera: Tephritidae) and Non-Target Insects in Biolure and Torula Yeast Traps in Hawaii. Environal Entomology, 32: 1626-1630.
• Lurie S, Crisosto CH, 2005. Chilling Injury in Peach and Nectarine. Postharvest Biology and Technology, 37: 195-208.
• Özkan C, 1993. Doğu Akdeniz Bölgesi'nde Akdeniz Meyve Sineği, Ceratitis capitata (Wiedemann) (Diptera: Tephritidae)'nın Konukçu Değişimi Üzerinde Araştırmalar. Ç.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitki Koruma Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Adana, 54.
• Papadopoulos NT, Katsoyannos BI, Carey JR, 1998. Temporal Changes in the Composition of the Overwintering Larval Population of the Mediterranean Fruit Flies (Dipt., Tephritidae) in Northern Greece. Entomological Society of America, 91(4): 430-434, Greece.
• Papadopoulos NT, Katsoyannos BI, Nestle D, 2003. Spatial Autocorrelation Analysis of a Ceratitis capitata (Diptera: Tephritidae) Adult Population in a Mixed Deciduous Fruit Orchard in Northern Greece. Environal Entomology, 32(2): 319-326.
• Sciarretta A, Trematorra P, 2011. Spatio-Temporal Distribution of Ceratitis capitata Population in a Heterogeneous Landscape in Central Italy. Journal of Applied Entomology, 241-251.
• Tiftikci P, 2017. Çanakkale’de Akdeniz Meyve Sineği Ceratitis capitata Wiedemann (Diptera: Tephritidae)’nın Genel Durumunun Değerlendirilmesi. II. Çanakkale Tarımı Sempozyumu Bildirileri, Çanakkale, 108.
• TÜİK, 2019. Türkiye İstatistik Kurumu Verileri, Ankara.
• Zümreoğlu A, 1979. Sterile-Male Tekniğini Mücadelede Uygulamak Gayesiyle Suni Ortamlarda Akdeniz Meyve Sineği Ceratitis capitata Wied. (Diptera: Tephritidae)'nın Yetiştirme Metotları Üzerinde Araştırmalar. Zirai Mücadele Müdürlüğü, Ankara, 84.