Bağcılıkta Sarmalık Asma Yaprağı Kullanımına Yönelik Çeşit Geliştirme

Yıl 2024, Cilt: 11 Sayı: 1, 18 - 26, 18.07.2024

Abdurrahim Bozkurt Adem Yağcı Davut Soner Akgül

https://doi.org/10.51532/meyve.1404020

Öz

Asma yaprakları taze veya salamura edilmiş halde geleneksel gıda olarak kullanılabilmektedir. Bu çalışmanın amacı; yaprak özelliği ön plana çıkan yeni üzüm çeşit eldesidir. Bu amaçla; bitkisel materyal olarak melezleme sonucu elde edilmiş 446 adet genotip kullanılmıştır. Çalışmada gelişme döneminde genotiplere ait yaprakların morfolojik olarak sarmaya uygunlukları belirlenmiştir. İncelenen kriterler bakımından genotiplerde Tartılı Derecelendirme Yöntemine göre puanlama yapılmıştır. Elden edilen verilere göre; genotiplerin lob sayısı 3 veya 5 adet olarak; yaprak kalınlığı 1.32 mm (NVL-34) ile 0.244 mm (NRG-61) arasında; yaprak damar kalınlığı 0.53 mm (NVL-40) ile 1.01 mm (Isabella) arasında; yaprak tüy yoğunlukları düşük (3) ve orta (5) grupta yer aldıkları belirlenmiştir. İncelenen özellikler bakımından almış oldukları puanlara göre 52 adet genotip ön plana çıkmışlardır. Genotiplerin aldıkları puanlar 940 ile 1090 arasında değişmiştir.

Anahtar Kelimeler

Genotip, ‘Narince’, salamura yaprak, Tokat

Etik Beyan

Çalışmamızda Etik Kurul İznine Gerek Bulunmamaktadır.

Destekleyen Kurum

Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Bilimsel Araştırma Fonu Başkanlığı

Proje Numarası

2022/09

Teşekkür

Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Bilimsel Araştırma Fonu Başkanlığı'na desteklerinden dolayı teşekkür ederiz.

Cultivar Development for the Use of Stuffed Vine Leaves in Viticulture

Öz

Grape vine leaves can be used fresh or vine leaves preserve as traditional food. The aim of this study, obtain a new grape cultivar with prominent leaf characteristics. For the purpose, 446 genotypes obtained as a result of hybridization were used as plant material. In the study, the morphological suitability of the leaves of the genotypes for vine leaves preserve was determined during the development period. Genotypes were scored according to the Weighed Rating Method in terms of the examined criteria. According to the data obtained, the number of lobes of genotypes is 3 or 5; leaf thickness is ranged between 1.32 mm (NVL-34) and 0.244 mm (NRG-61); leaf keel thickness is between 0.53 mm (NVL-40) and 1.01 mm (Isabella); leaf hair density was determined to be low (3) and medium (5). 52 genotypes came into prominence according to the scores they received in terms of the examined characteristics. The scores of the genotypes varied between 940 and 1090.

Anahtar Kelimeler

Genotype, ‘Narince’, vine leaves preserved, Tokat

Proje Numarası

2022/09

Kaynakça

• Altıkat A, Turan T, Torun FE, & Bingül Z. 2009. Türkiye’de Pestisit Kullanımı Ve Çevreye Olan Etkileri. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 40 (2): 87-92.
• Anonim, 2016. Erbaa Bağ Yaprağı. ErişimTarihi: 20.12.216. http://insanvehayat.com/erbaa bag-yapragi/
• Anonim, 2018. Türkiye Büyük Millet Meclisi, Meclis Araştırması Komisyonu Raporu. Erişim Tarihi: 20.02.2023. https://www5.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem26/yil01/ss559.pdf
• Anonim, 2021. Turkiye Asma Genetik Kaynakları. Erişim Tarihi: 19.04.2023. https://arastirma.tarimorman.gov.tr/bagcilik/Link/6/Turkiye-Asma-Genetik-Kaynaklari
• Atak A, Akkurt M, Polat Z, Çelik H, Kahraman KA, Akgül DS, Özer N, Söylemezoğlu, G, Şire GG, Eibach R, 2017. Susceptibility to Downy Mildew (Plasmopara viticola) and Powdery Mildew (Erysiphe necator) of Different Vitis Cultivars and Genotypes. Ciência Téc. Vitiv. 32 (1): 23-32.
• Bakırcı GT, Çınar E, Karakaya S, 2019. Manisa İlinden Toplanan Asma Yapraklarında Pestisit Kalıntıları. Akademik Gıda 17 (1): 55-60.
• Cangi R, Yağcı A, 2017. Bağdan Sofraya Yemeklik Asma Yaprak Üretimi. Nevşehir Bilim ve Teknoloji Dergisi 6:137-148.
• Cangi R, Yanar Y, Yağcı A, Topçu N, Sucu S, Dülgeroğlu Y, 2014. Narince Üzüm Çeşidinin Yapraklarında Farklı Fungisit Uygulamaları ve Salamura Yöntemlerine Bağlı Olarak Fungisit Kalıntı Düzeylerinin Belirlenmesi. Journal of Agricultural Faculty of Gaziosmanpaşa University 31(2): 23-30.
• Cangi R, Yağcı A, 2012. Iğdır Yöresinde Salamuralık Asma Yaprağı Üretim İmkanları. Journal of the Institute of Science and Technology 2 (2 Sp: A): 9-14.
• Gazioğlu Şensoy, Rİ, Ersayar L, Doğan A, 2017. Van İlinde Satılmakta Olan Yaş ve Kuru Üzümler ile Salamura Asma Yapraklarında Pestisit Kalıntı Miktarlarının Belirlenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi 27(3): 436-446.
• Göktürk N, Artık N, Yavaş İ, Fidan Y, 1997. Bazı Üzüm Çeşitleri ve Asma Anacı Yapraklarının Yaprak Konservesi Olarak Değerlendirilme Olanakları Üzerinde Bir Araştırma. Gıda 22(1): 15-23.
• Gülcü M, Demirci AŞ, 2011. Salamuraya İşlenen Bazı Asma Yapraklarının Kalite Özellikleri Üzerine Bir Araştırma. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi 8 (3): 16-21.
• Gülcü M, Torçuk Aİ, 2016 Yemeklik Asma Yaprağı Üretimi ve Pazarlamasında Kalite Parametreleri. Meyve Bilimi 1: 75-79.
• Hoffmann S, Di Gaspero G, Kovács L, Howard S, Kiss E, Galbács Z, ... & Kozma P. 2008. Resistance to Erysiphe necator in The Grapevine Kishmish Vatkana is Controlled by a Single Locus Through Restriction of Hyphal Growth. Theoretical and applied genetics 116: 427-438.
• Kozma P, Kiss E, Hoffmann S, Galbács ZS, Dula T, 2006. Using The Powdery Mildew Resistant Muscadinia rotundifolia and Vitis vinifera ’Kishmish Vatkana’ for Breeding New Cultivars. IX Int. Conf. Grape Genet. Breed. 827: 559-56.
• Kuşaksız EK, Çimer H, 2019. Asma (Vitis vinifera var. Sultani Çekirdeksiz) Yapraklarında Farklı Salamura Ortamlarının Pestisit Kalıntı Düzeylerine Etkisi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 56 (3):267-272. OIV, 2001. International Organisation of Vine and Wine. https://www.oiv.int/public/medias/2274/code-2e-edition-finale.pdf (31.01.2023).
• Özdemir T, Kiraz E, 2022. Pestisitlerin Çevre Sağlığı Üzerindeki Etkisi. City Health Journal 3(2):18-23. Tiryaki O, Canhilal R, Horuz S, 2010. Tarım İlaçları Kullanımı ve Riskleri. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Fen Bilimleri Dergisi 26 (2): 154-169.
• Tutku K, Tuna AL, 2019. İzmir İlindeki Üç Halk Pazarından Alınan Meyve ve Sebze Örneklerindeki Pestisit Kalıntı Miktarının Araştırılması. Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi 6 (1): 32-38.
• VIVC, 2023. Vitis International Variety Catalogue (VIVC). Erişim Tarihi: 24.03.2023. https://www.vivc.de/
• Yanar Y, Cangi R, Özata K, 2013. Tokat Yöresinde Üretilen Salamuralık Asma Yapraklarında Pestisit Kalıntı Düzeylerinin Belirlenmesi. Bağcılık ve Teknolojileri Sempozyumu, 25-28 Eylül 2013, 267, Konya.
• Yıldırım Z, Atak A, Akkurt M, 2019. Determination of Downy and Powdery mildew Resistance of Some Vitis spp. Ciência e Técnica Vitivinícola 34 (1): 15-24.