HUZUREVİNDE KALANYAŞLILARIN HUZUREVİ İLE İLGİLİ ALGILARI, DENEYİMLERİ VE YAŞAM BEKLENTİLERİ: NİĞDE ÖRNEĞİ

Yıl 2018, Cilt: 2 Sayı: 2, 134 - 157, 31.12.2018

Neslihan Sucu

Öz

  Bu çalışmamız geçmişten günümüze yaşlılık
olgusu ve bu olgunun modernleşen dünyadaki yeri kapsamında Niğde Bor Huzurevinde
kalan yaşlıların yaşamlarını ne şekilde devam ettirdiklerini içermektedir.
Yaşlılık sürekli var olan dinamik bir kavramdır. Zamana paralel olarak
ilerlemektedir. Bu kavram çoğu zaman beraberinde hastalıkları, sıkıntıları,
kederleri de getirmektedir. Yaşlılık denildiğinde bizim aklımıza gelen genelde
öğüt verme ve elden ayaktan düşme olmaktadır. 
Bu çalışmamızda yaşlılık olgusu ve huzurevi yaşamını Niğde Bor Ahmet
Kuddusi Huzurevi ve Rehabilitasyon Merkezinde değerlendirmeye çalıştık.

Amacımız
ülkemiz koşullarında sosyal hizmetler kapsamında yer alan huzurevi ortamında
yaşlılar değerlendirilmesidir. Ayrıca yaşlılık sürecinin sağlık, sosyal uyum ve
bakım ihtiyaçları gibi problemlerin çözümlenmesine ışık tutmaktır. Böylece
huzurevinde kalan yaşlıların en psikolojik açıdan en önemli problemleri olan
“yalnızlık” duygusunu çevredeki gençlere anlatarak empati kurmalarını sağlamak
ve küçük bir nebzede olsa yaşlıları bu fikirden uzaklaştırmaya çalışmaktır.

Yaşlılar
kendilerine saygı gösterilmesini, bunun ise yaşlarından, bir hayat deneyimine
sahip olduklarından dolayı gerekli olduğunu belirtmektedirler. Otobüslerdeki yaşlıya yer verme davasında, yaşlı bir
insana her şekilde bazı önceliklerin verilmesi Türk toplumunda gözlenmektedir,
bunun gerekçesi ise bizimde bir gün yaşlanacağımızdır. Bu durum bizim
geleneksel anlayışımızın temel işaretlerinden birini vermektedir.

Yaşlıları
ve yaşlılık dönemini sorunmuş gibi algılamak yerine onlara saygı ve şefkat
göstermek, onların bilgi birikimlerinden faydalanmak ve yaslıları aktif yaşamda
desteklemek gerekmektedir. Çalışmamızda ortaya çıkan deneyimi, tek bir cümle
ile özetlenmek istenirse, bunun ''Yaşlılardan öğrenilecek hala çok şey
var" olacağını belirtmek gerekir.

Anahtar Kelimeler

Yaşlılık, Ahmet Kuddusi Huzurevi, Rehabilitasyon Merkezi

Kaynakça

• ALKAN, A.T. (1999), Bir Düğün Gecesi Denemesi, Düşünen Siyaset, Esin Sanat Felsefe Yayıncılık, Ankara.
• AYAN, D. (1999), Deprem: Ölümün Jeo-Sosyolojik Ontolojisi Üzerine, Düşünen Siyaset Ankara.
• BACANLI, Hasan (2013), Yetişkinlik ve Yaşlılık Gelişim Psikolojisi, Açılım Kitap, İstanbul.
• BACANLI, Hasan.2013 Yetişkinlik ve Yaşlılık Gelişim Psikolojisi, Açılım Kitap, İstanbul
• BAYSAN, N.P. (2008), Yaşlıların Yaşlılık Algısı ve Sağlıkla İlgili Yaşam Kalitesini Etkileyen Faktörler, Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Manisa.
• CANATAN K., YILDIRIM E., (2013), Aile Sosyolojisi
• CANATAN, Ayşe (2008), Sosyal Yönleriyle Yaşlılık, Palme Yayıncılık, Ankara.
• CİMETE, G. (2002), Yaşam Sonu Bakım, Nobel Tıp Kitabevleri, İstanbul.
• CİRPUT, Hayim (1997), İstanbul Kentinde Farklı Sosyo-Ekonomik Kültürel Düzeylerde Yaşlılık İle İlgili Sorunlar, Tez, İstanbul.
• ÇİLELİ, M. (2004), Ölüm, İmge Kitabevi, Ankara.
• ÇOBANLI, C. ve SALT, A. (2001), DharmaAsikopedisi, Dharma Yayınları, İstanbul.
• DANIŞ, M. (2004), Başarılı Yaşlanma ve Yaşlı Bakım Modelleri, Güç-Vak Yayınları, Ankara.
• DÖKMEN, U. (2003), Evrenle Uyumlaşma Sürecinde Var Olmak, Gelişmek Uzlaşmak, Sistem Yayıncılık, İstanbul.
• EKE, S. (2003), Farklı Mesleklerde Çalışanların Ölüm Kaygılarının Karşılaştırılması, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• ERDOĞDU, M.Y. ve ÖZKAN, M. (2007), "Farklı Dini İnanışlardaki Bireylerin Ölüm Kaygıları ile Ruhsal Belirtiler ve Sosyo-Demografik Değişkenler Arasındaki İlişkiler", İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 14 (3): 171-179.
• ERİNÇ, Sıtkı M. (2008), Toplum ve İnsan, Ütopya Yayınevi, Ankara.
• ERTUFAN, H. (2000), Bir Grup Tıp Öğrencisi Üzerinde Ölüm Kaygısı ve Korkusu Ölçeklerinin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Üniversitesi İstanbul.
• ERTUFAN, H. (2008), Hekimlik Uygulamalarında Ölümle Sık Karşılaşmanın Ölüm Kaygısı Üzerine Etkisi, Doktora Tezi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.GEÇTAN, E. (1984), İnsan Olmak: Varoluşun Bireysel ve Toplumsal Anlamı, Adam Yayıncılık, İstanbul.
• GEÇTAN, E. (1990), Varoluş ve Psikiyatri, Remzi Kitapevi, İstanbul.
• GEÇTAN, E. (2002), Yaşam ve Normal Dışı Davranışlar, Remzi Kitapevi, İstanbul.
• GÜLSEREN, Ş., KOÇYİĞİT, H., EROL, A., BAY, H., KÜLTÜR, S., MEMİŞ, A. ve VURAL, N. (2000), "Huzurevinde Yaşamakta Olan Bir Grup Yaşlıda Bilişsel İşlevler, Ruhsal Bozukluklar, Depresif Belirti Düzeyi ve Yaşam Kalitesi", Geriatri 3:133-140.
• GÜNEŞ, G., DEMİRCİOĞLU, N. ve KARAOĞLU, L. (2005), "Malatya Şehir Merkezinde Yaşayan Yaşlı Kadınların Günlük Yaşam Aktiviteleri, Sosyal ve Psikolojik Fonksiyon Düzeyleri", Türk Geriatri Dergisi, 8(2):78-83.
• HÖKELEKLİ, H. (1991), Ölümle İlgili Tutumlar ve Dini Davranış; İslami Araştırmalar Dergisi.
• HÖKELEKLİ, H. (1992), Ölümle İlgili Tutumların Dini Davranışla İlişkisi Üzerine Bir Araştırma, Uludağ Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi Derneği.
• HÖKELEKLİ, H. (1993), Din Psikolojisi, TDV Yayınları, Ankara.
• HÖKELEKLİ, H. (2008), Ölüm, Ölüm Ötesi Psikolojisi ve Din, 1. Baskı, Dem Yayınları, İstanbul.
• İNAM, A. (1999), Olabileceğini Olmada Ölümün Yeri, Düşünen Siyaset, Esin Sanat Felsefe Yayıncılık, Ankara.
• İyi Bak Kendine. 2015, Ülke Tv
• JUNG, G.C. (1997), Ruh ve Ölüm, Çev: Gürol E., Ed. Analitik Psikoloji, Payel Yayınevi, İstanbul.
• KARACA, F. (1997), Psikolojik Açıdan Ölüm ve Dini İnanç İlişkisi, Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi, Erzurum.
• KARACA, F. (2000), "Ölüm Psikolojisi, Beyan Yayınları", İstanbul.
• KARACA, F. ve YILDIZ, M. (2001), Thorson-Powell Ölüm Kaygısı Ölçeğinin Türkçe Çevirisinin Normal Popülasyonda Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması, Tabula-Rasa.
• KAYA, M. ve ASLAN, D. (2007), Ankara’da Bir Sağlık Ocağı Bölgesinde Yaşayan yaş Ve Üzeri Bireylerin Sosyal Yaşama Katılım İle İlgili Bazı Davranışları Ve Yaşam Kalitesi İle İlişkisi, 11. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi Özet Bildiri Kitabı.
• KILIÇBAY, M.A. (1999), Yaşamın Amacı Olarak Ölüm, Düşünen Siyaset Dergisi.
• KOÇ, M. (2002), "Gelişim Psikolojisi Açısından Yaşlılık Döneminde Ruhsal Gelişim", Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,12, 287-304.
• KONAK, A. ve ÇİĞDEM, Y. (2005), "Yaşlılık Olgusu: Sivas Huzurevi Örneği", Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 29 (1): 23-63.
• KÖKNEL, O. (1990), Korkular, Takıntılar, Saplantılar, Altın Kitapları, İstanbul.
• ONUR, B. (1986), Gelişim Psikolojisi, Yetişkinlik, Yaşlılık, Ölüm, V Yayınları, Ankara.
• ONUR, B. (1992), Gelişim Psikolojisi,Verso Yayıncılık, Ankara.
• ONUR, Bekir (2011), Gelişim Psikolojisi (Yetişkinlik, Yaşlılık, Ölüm), İmge Yayınevi, Ankara
• SAYGUN, M. ve ÇAKMAK, A. (2004), Kırıkkale İli Dört Ve Sekiz Nolu Sağlık Ocağı Bölgelerinde Yaşayan 65 Yaş Ve Üzeri Kişilerin Bazı Sağlık Ve Sosyal Durumlarının Saptanması Ve Yaşam Kalitelerinin Değerlendirilmesi, 9. Ulusal Halk Sağlığı Günleri Bildiri Özet Kitabı Ankara.
• SEVİĞ, Ü. (1992), Sağlıklı Yaşlanma İçin Temel Sağlık Alışkanlıklarının İncelenmesi, Sağlıklı Yaslanma Sempozyum Kitabı, Başbakanlık-SHÇEK Basımevi, Ankara.
• SONTAG, S. (1988), Bir Metafor Olarak Hastalık, BFS Yayınları, İstanbul.
• ŞENOL, C. (1989), "Ankara İlinde Kurumlarda Yaşayan Yaşlılarda Ölüme İlişkin Kaygı ve Korkular", Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• TANHAN, F. (2007), Ölüm Kaygısıyla Baş Etme Eğitiminin Ölüm Kaygısı ve Psikolojik İyi Olma Düzeyine Etkisi, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• TANHAN, F. ve ARI, F. (2006), "Üniversite Öğrencilerinin Ölüme Verdikleri Anlam ve Öğrenim Gördükleri Program Açısından Ölüm Kaygısı Düzeyleri", Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, III-II 34-43.
• TANRIDAĞ, R.S. (1998), Hemşirelerin Ölüm Kaygıları ve Genel Kaygı Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi.
• TOPRAK, İ., SOYDAL, T. ve BAL, E. (2002), Yaşlı Sağlığı, T.C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Ağustos.
• YALOM, I. (2000), Varoluşçu Psikoterapi, Çev: Babayiyit İ.Z.,Kabalcı Yayınları, İstanbul.
• YANBASTI, G. (1990), Kişilik Kuramları, Ege Üniversitesi Yayınları, İzmir.
• Yaşlılara Olan Vefa Borcumuz, 31 Mayıs 2012, MEB
• YILDIZ, M. (2001), "Dindarlık ve Ölüm Kaygısı, Tasavvufi Yaklaşım ve Günümüz Üniversite Öğrencileri", Journal of ReligiousCulture, Nr. 43b: 1-7.
• YOUNG, J. (2006), Ölüm ve Asıllık, Çev: Malpas J., Solomon R.C., Eds. Ölüm ve Felsefe,İthaki Yayınları, İstanbul.