Öz
Kaynakça
- anl.az/el/emb/H.Aliyev/bedii_edebiyyat/Elegiya.pdf
- Ədəbiyyat. (2012). (5-ci siniflər üçün dərslik). Bakı.
- Ədilli, Şirvani. (2014). Azərbaycan şeirində forma məsələləri. Bakı.
- Əliyeva, Leyla. (2008). Elegiya // “Azərbaycan” qəzeti. 12 dekabr.
- Əliyeva, Leyla. (2016). Dünya yuxutək əriyir. Bakı.
- Əliyeva, Leyla. (2016). Gedim bir az ağlayım. Aydın yol. № 03(62).
- Həbibbəyli, İsa (2018). Rəsul Rzanın sənət qüdrəti // http://www.anl.az/down/meqale/525/2018/may/592965.htm http://www.manuscript.az/elmies/espdf/ES1-2015.pdf
- https://cdn.ast.ru/v2/ASE000000000826479/read/full?logo_type=ast#features/14
- https://modern.az/edebiyyat/76252/leyla-eliyeva-menim-seirim/
- https://modern.az/news/364282/
- https://sia.az/az/news/literature/488494.html
- https://www.kaspiy.az/otkrytoe-okno
- Kərimli, Teymur. (2015). Ustad Məhəmmədhüseyn Şəhriyar haqqında söz. Elmi əsərlər № 1.
- Muradoğlu, Nizami. (2017). Yeni şeir şəkli: Layla-elegiya. Folklor və yazılı ədəbiyyat, II kitab. Bakı. Nargis. Leyla Əliyevanın şeirlərində insana sevgi... // https://kulis.az/xeber/edebi-tenqid/leyla-eliyevanin-seirlerinde-insana-sevgi-nargis-yazir-46168
- Vüqar Əhməd Leyla Əliyevanın şeirini tərcümə etdi... // https://moderator.az/az/read/55160/
- Алиева, Лейла. Внучка Гейдара Алиева не имеет права на ошибку // https://www.salamnews.org/ru/news/read/225952
- Джафарова, Т. (2020). Открытое окно. «Литературный Азербайджан» № 3.
Öz
Leyla Aliyeva'nın sanatsal çalışmasında serbest şiir türüne, Avrupa edebiyatında oluşan elejiyaya vb. nazım türlerine gönderme yapması ilgi çekmektedir.
Leyla Aliyeva serbest şiir tarzında ilginç nazım örnekleri oluşturmuştur. “Birazcık Ağlayayım”, “Neden Ansızın İçim Buruldu?” gibi poetik örnekler anadilimizde serbest şiir halinde sunulmuştur. L. Aliyeva'nın serbest şiir biçimiyle yazdığı poetik örnekler, serbest şiir biçiminin ayırt edici özelliklerini içerdiğinden serbest şiirin farklı türlerine yansımıştır.
Şairin “Birazcık Ağlayayım”, poetik örneği ana dilimizde serbest bir şiir şeklinde sunulmuştur. Şiirde aynı ölçülü, 7'li ölçülü kafiyeli bir şiire rastlansa da,şair poetik türün bazı biçimsel gerekliliklerinden özgürce yararlanmıştır. Bireysel modun poetik maksata dönüşmesini yansıtan şiirde, art arda tekrarlanan bölünmeler aynı hece sayısına sahiptir. Kafiye düzeninin serbest oluşu dikkatlerden kaçmıyor:
kalbimi sakladım
Yastığın altına saklayacağım...
Yoksa dışarı atlamalı mıyım?
Olmazsa gidip ağlarım.
Avrupa edebiyatında şekillenen eleji türüne hitap etmesi Leyla Aliyeva'nın poetik yaratıcılığının tür açısından zenginliğini yansıtıyor. Birinci şahıs tarafından sunulan karışık bir kompozisyona sahip elegiyanın L. Aliyeva'nın poetik yaratılıcılığında rastlanması takdire şayandır. L. Aliyeva'nın hüzünlü düşüncelerini dile getiren ağıt, dedesi Haydar Aliyev'e ithaf edilmiştir. Şairin dedesinin vefatından duyduğu üzüntüyü anlatan “Elegiya”sında bir yakın insanın kaybının ne kadar ağır olduğu hüzün ve keder dolu şiirsel bir dille aktarılır.
Kederimin fısıltısını duy
Ayrılığın ne olduğunu iyi bilirim!
Rüzgarlar kalbimin çığlığı
Keşke evrene yayabilseydi.
Şairin “Elegiya”sında Haydar Aliyev'in sadece bedenen aramızdan ayrılışı değil, halkın hatırasında yaşaması da lirik mısralara dönüşüyor.
Anahtar Kelimeler
Leyla Aliyeva şiir sanatsal yaratıcılık şiir türleri serbest şiir biçimi eleji
Kaynakça
- anl.az/el/emb/H.Aliyev/bedii_edebiyyat/Elegiya.pdf
- Ədəbiyyat. (2012). (5-ci siniflər üçün dərslik). Bakı.
- Ədilli, Şirvani. (2014). Azərbaycan şeirində forma məsələləri. Bakı.
- Əliyeva, Leyla. (2008). Elegiya // “Azərbaycan” qəzeti. 12 dekabr.
- Əliyeva, Leyla. (2016). Dünya yuxutək əriyir. Bakı.
- Əliyeva, Leyla. (2016). Gedim bir az ağlayım. Aydın yol. № 03(62).
- Həbibbəyli, İsa (2018). Rəsul Rzanın sənət qüdrəti // http://www.anl.az/down/meqale/525/2018/may/592965.htm http://www.manuscript.az/elmies/espdf/ES1-2015.pdf
- https://cdn.ast.ru/v2/ASE000000000826479/read/full?logo_type=ast#features/14
- https://modern.az/edebiyyat/76252/leyla-eliyeva-menim-seirim/
- https://modern.az/news/364282/
- https://sia.az/az/news/literature/488494.html
- https://www.kaspiy.az/otkrytoe-okno
- Kərimli, Teymur. (2015). Ustad Məhəmmədhüseyn Şəhriyar haqqında söz. Elmi əsərlər № 1.
- Muradoğlu, Nizami. (2017). Yeni şeir şəkli: Layla-elegiya. Folklor və yazılı ədəbiyyat, II kitab. Bakı. Nargis. Leyla Əliyevanın şeirlərində insana sevgi... // https://kulis.az/xeber/edebi-tenqid/leyla-eliyevanin-seirlerinde-insana-sevgi-nargis-yazir-46168
- Vüqar Əhməd Leyla Əliyevanın şeirini tərcümə etdi... // https://moderator.az/az/read/55160/
- Алиева, Лейла. Внучка Гейдара Алиева не имеет права на ошибку // https://www.salamnews.org/ru/news/read/225952
- Джафарова, Т. (2020). Открытое окно. «Литературный Азербайджан» № 3.
Öz
Leyla Əliyeva bədii yaradıcılığında sərbəst şeir şəklinə, Avropa ədəbiyyatında formalaşan elegiyaya və s. nəzm janrlarına müraciət etməsi maraq doğurur.
Leyla Əliyeva sərbəst şeir şəklində maraqlı nəzm nümunələri yaratmışdır. “Gedim bir az ağlayım”, “Nədən qəfil pis oldum?” kimi poetik nümunələri ana dilimizdə sərbəst şeir şəklində təqdim edilməkdədir. L.Əliyevanın sərbəst şeir formasında qələmə alınmış poetik nümunələr sərbəst şeir formasının fərqləndirici xüsusiyyətlərini özündə ehtiva etdiyindən sərbəst şeirin müxtəlif növlərində əksini tapmışdır. Şairin “Gedim bir az ağlayım” poetik nümunəsi ana dilimizdə sərbəst şeir şəklində təqdim edilir. Şeirdə eyni bölgülü, 7-lik bölgülü qafiyəli şeir müşayiət olunsa da, şair poetik formanın bəzi formal tələblərindən sərbəst şəkildə yararlanmışdır. Fərdi ovqatın poetik amala çevrilməsini əks etdirən şeirdə ardıcıl təkrarlanan bölgülər eyni heca sayına malikdir. Qafiyələnmə qaydasının sərbəst olması diqqətdən yayınmır:
Ürəyimi gizlədim
Yastıq altda saxlayım...
Yoxsa, çölə tullayım?
Yoxsa, gedim mən ağlayım.
Avropa ədəbiyyatında formalaşan elegiya janrına müraciət etməsi Leyla Əliyevanın poetik yaradıcılığının janr baxımından zənginliyini əks etdirir. Birinci şәxsin dilindәn təqdim edilən, qarışıq kompozisiyaya malik olan elegiyaya L. Əliyevanın poetik yaradıcılığında rast gəlinməsi təqdirəlayiqdir. L.Əliyevanın qəmli düşüncələrini ifadə edən elegiya babası, Heydər Əliyevə həsr edilib. Şairin babasının ölümü ilə əlaqədar kәdәrini əks etdirən “Elegiya”sında doğma insanın itkisinin necə ağır olması kədər, qəm dolu poetik dillə çatdırılır.
Dinlə kədərimin pıçıltısını
Mən yaxşı bilirəm ayrılıq nədi!..
Küləklər könlümün qışqırtısını
Kaş ki, kainata yaya biləydi.
Şairin “Elegiya”sında yalnız Heydər Əliyevin cismən aramızdan ayrılması deyil, onun xalqın yaddaşında yaşaması da lirik misralara dönür.
Anahtar Kelimeler
Leyla Əliyeva poeziya bədii yaradıcılıq nəzm janrları sərbəst şeir şəkli elegiya
Kaynakça
- anl.az/el/emb/H.Aliyev/bedii_edebiyyat/Elegiya.pdf
- Ədəbiyyat. (2012). (5-ci siniflər üçün dərslik). Bakı.
- Ədilli, Şirvani. (2014). Azərbaycan şeirində forma məsələləri. Bakı.
- Əliyeva, Leyla. (2008). Elegiya // “Azərbaycan” qəzeti. 12 dekabr.
- Əliyeva, Leyla. (2016). Dünya yuxutək əriyir. Bakı.
- Əliyeva, Leyla. (2016). Gedim bir az ağlayım. Aydın yol. № 03(62).
- Həbibbəyli, İsa (2018). Rəsul Rzanın sənət qüdrəti // http://www.anl.az/down/meqale/525/2018/may/592965.htm http://www.manuscript.az/elmies/espdf/ES1-2015.pdf
- https://cdn.ast.ru/v2/ASE000000000826479/read/full?logo_type=ast#features/14
- https://modern.az/edebiyyat/76252/leyla-eliyeva-menim-seirim/
- https://modern.az/news/364282/
- https://sia.az/az/news/literature/488494.html
- https://www.kaspiy.az/otkrytoe-okno
- Kərimli, Teymur. (2015). Ustad Məhəmmədhüseyn Şəhriyar haqqında söz. Elmi əsərlər № 1.
- Muradoğlu, Nizami. (2017). Yeni şeir şəkli: Layla-elegiya. Folklor və yazılı ədəbiyyat, II kitab. Bakı. Nargis. Leyla Əliyevanın şeirlərində insana sevgi... // https://kulis.az/xeber/edebi-tenqid/leyla-eliyevanin-seirlerinde-insana-sevgi-nargis-yazir-46168
- Vüqar Əhməd Leyla Əliyevanın şeirini tərcümə etdi... // https://moderator.az/az/read/55160/
- Алиева, Лейла. Внучка Гейдара Алиева не имеет права на ошибку // https://www.salamnews.org/ru/news/read/225952
- Джафарова, Т. (2020). Открытое окно. «Литературный Азербайджан» № 3.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Azerice |
|---|---|
| Konular | Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları (Diğer) |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 29 Aralık 2023 |
| Gönderilme Tarihi | 8 Eylül 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 Cilt: 7 Sayı: 2 |
MİLLİ KÜLTÜR ARAŞTIRMALARI DERGİSİ OLARAK TÜRK BİRLİĞİ KONGRELERİNE DESTEĞİMİZ SÜRMEKTEDİR.
22-24 Aralık tarihlerinde Akdeniz'in İncisi Alanya'da gerçekleşen "V. Uluslararası Akdeniz Bilimsel Araştırmalar Kongresi" dergimiz MİKAD ve Alanya Belediyesi'nin işbirliği ile gerçekleşmiştir. MİKAD olarak Türk bilim dünyasına katkı sunmaya devam etmekten onur duymaktayız.
DERGİMİZİN TÜRK DÜNYASINA AKADEMİK BAKIŞI
Milli Kültür Araştırmaları Dergisi akademik yayın hayatı, "Turan Kurultayı" sonuçları ile paralel yöndedir ve bu hedefler doğrultusunda yayın yapmaktadır.
Sonuç bildirgesi ana teması: Köklere inemezseniz göklere yükselemezsiniz..
Hedefi: 21. Yüzyıl Türk Asrı Olacaktır…
Macaristan’ın Başkenti Budapeşte yakınlarında Bugac’ta düzenlenen TURAN KURULTAYI’nda Türk soyundan gelen Macar, Azeri, Avar, Başkurt, Bulgar, Balkar, Buryat, Çuvaş, Gagavuz, Kabardino, Karaçay, Karakalpak, Kazak, Kırgız,Kumuk, Moğol, Nogay, Oğuz, Özbek, Tatar, Tuva, Türkmen, Uygur ve Yakut boyları bir araya gelerek aşağıdaki kararları almıştır…
1) Ümitlerimizi yeşerten Türk Devletler Teşkilatı’nın kurulması memnuniyetle karşılanmıştır.
2) Bütün dünyaya adından bahsettiren Türk Devletler Teşkilatı daha aktif hâle getirilmelidir.
3) Bu bağlamda Türk Devletler Teşkilatının ikinci ve üçüncü halkaları mutlaka kurulmalıdır.
4) Teşkilatın kurulacak ikinci ve üçüncü halkalarında, “Türk Devletler Teşkilatında biz neden yokuz” diyen pek çok devlet gibi, Balkanlar’dan Moğolistan’a, Uyguristan’dan-Kore’ye kadar bütün akraba toplulukları yer almalıdır.
5) Bunun dışında; Özellikle Balkan Türkleri olmak üzere, Kamboçya’dan-Sri Lanka Türklerine, Pakistan ve Himalaya’daki Türklerden, Girit Türklerine, Libya’da ki Türklerden-Irak’taki Türkmenelindeki Türklere, Romanya Türklerinden-Kırım’a, Nijer’de yaşayan Tuaregler’den-Doğu Afrika’da ve Ortadoğu’da yaşayan Osmanlı Türkü’nün torunlarına, Sibirya’dan Kafkaslara, Tacikistan’a kadar hiçbir oba ve aşiretleri dışarıda bırakmadan temsilci alınması zarûrî olmuştur.
6) İşte öyle bir yapıya büründürülecek Türk Devletler Teşkilatı’nın önemli çalışması hâline gelen TURAN KURULTAYI için teklifimiz; bundan böyle dönüşümlü olarak her iki yılda bir diğer Türk Cumhuriyetlerinin birinde, olimpiyat oyunlarıyla, ekonomik ve kültürel oturumlarıyla kısaca her yönüyle icrâ edilmelidir.
7) Bugün Türk Devletler Teşkilâtının kurulması gibi; Turan Birliğini kurma mücâdelesi için, tam 100 yıl önce şehit düştüğü 4 Ağustos 1922’ye kadar, işgaldeki Türk Devletlerini kurtararak TURAN bayrağı altında biraraya getirmek isteyen Enver Paşa unutulmamalıdır. Anıtı dikilmeli, hayatı ve mücadelesi film yapılarak gelecek nesillere aktarılmalıdır.
8)Türk Devletler Teşkilatının bünyesinde ortak ordu, ortak pazar ve ortak parlamento kurulmalı ve üçer aylık dönemlerde Macaristan Parlamentosunda toplanarak yapılan çalışmalar gözden geçirmelidir.
10) Yine TDT bünyesinde Türk Dünyası Stratejik Araştırmalar Merkezi ve Türk Dünyası Araştırmalar Enstitüsü,Türk Dünyası Akademisyenler Birliği, Türk Dünyası Tarım Birliği (hayvancılık dahil), Tür Dünyası Sağlık Teşkilatı ve Türk Dünyası Arama Kurtarma (TÜDAK) kurulmalıdır.
11) Türk Dünyası Ekomomik Formu iki yılda bir Türk Dünyasının kalbi konumundaki Aşkabat’ta yapılmalıdır.
12) Türk Dünyası Bilim Olimpiyatları iki yılda bir Özbekistan’da icra edilmelidir.
13) Türk Dünyası Uzay Araştımaları Enstitüsü kurularak Kazakistan’da her yıl toplanmalıdır.
14) Türk Teknofest Festivali her yıl Türkiye’de yapılmalıdır.
15)Türk Dünyası Yüksek Öğrenim Kurumu kurulmalı, Türk Dünyasındaki üniversitelerin denkliği için üniversitelerde ıslah çalışmaları yapılmalıdır.
16) Türk Dünyası Hekimler Birliği Kurularak her yıl Azerbaycan’da biraraya gelmelidir.
17) Türk Dünyası Bilim Ödülleri düzenlenmeli ve iki yılda bir yapılan Turan Kurultayında sahiplerine takdim edilmelidir.
18) Türk Dünyası Film Festivali ve Türk Dünyası Erovizyon Müzik yarışmaları dönüşümlü olarak Kırgızistan’da birer yıl arayla yapılarak dereceye girenlere ödülleri verilmelidir.
19) Merkezi İstanbul’da olan Türk Dünyası Belediyeler Birliği “iş birliği-güç birliği” kapsamında genişletilerek, en küçük belediyelere kadar bütün Türk Dünyasını kapsayacak şekilde dizayn edilmelidir.
20) Türk Dünyası Kültür, sanat, edebiyat çalıştayları yapılarak Türk Dünyasının ortak değerleri, özellikle Dede Korkut, Nasrettin Hoca, Atilla, Timur, Uluğ Bey, Ali Kuşçu gibi önemli şahsiyetler anlatılmalıdır.
21) “Tarihini bilmeyen milletlerin coğrafyasını başkaları çizer” düsturuyla, Türk Dünyası ortak tarihi yeniden yazılmalıdır. Bunun İçin “Millî Tatihçiler Şurâsı” âcilen kurulmalıdır.
22) Başta Doğu Türkistan olmak üzere Musul-Kerkük, Kıbrıs, Kırım, Batı Trakya gibi Türk Bölgelerinin statüleri uluslararası platformlarda sürekli dile getirilerek, layık oldukları konuma gelene kadar dünya gündeminde kalmaları sağlanmalıdır.
Bütün dünya bilmelidir ki, 21. Yüzyıl Türk Asrı Olacaktır.
Turan Kurultayı Bilim Kurulu
TURAN KURULTAYI SONUÇ BİLDİRGESİ..
Budapeşte, 13.08.2022