A Research On The Ways Of Making Decisions And Problem Solving Skills Of Teachers And School Managers

Yıl 2022, Cilt: 51 Sayı: 236, 3241 - 3252, 11.11.2022

Murat Deniz Nimet Korkmaz

https://doi.org/10.37669/milliegitim.953208

Öz

This study aims to concentrate on the ways of making decisions and problem solving skills of teachers and school managers. For this purpose, the study was designed according to the descriptive and relational screening model, which is a quantitative research method. This study took place in schools located in Yıldırım, Bursa. The participants of the study are school managers and teachers working in Yıldırım, Bursa during the 2020-2021 academic year. The researchers of the study have developed Personal Information Forms, Problem Solving Scales (PÇÖ), Melbourne Making Decision Scale (MKVÖ) and used them to get the necessary data for the research. To analyze the data gathered from the scales we have used SPSS 21.0 package programme, Kolmogorov-Smirnov and Shapiro-Wilk normality tests and for the comparison of group we used MW test. The correlation between the variants have been analyzed with the help of Spearman coefficient of correlation. As a result when we evaluate the data from all these scales about the ways of making decisions and problem solving skills of teachers and school managers, we can say that school managers lack self-respect while making decisions. Also it is seen that teachers and managers who show a careful decision making profile have good problem solving skills however the ones with avoiding, postponer and impatient personality types have ineffective problem solving skills.

Anahtar Kelimeler

school managers, teacher, style of making decisions and problem solving

Öğretmen ve Okul Yöneticilerinin Karar Verme Stillerinin ve Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi

Öz

Bu çalışmanın amacı, öğretmen ve okul yöneticilerinin karar verme stillerinin ve problem çözme becerilerinin incelenmesidir. Bu amaç doğrultusunda, çalışma nicel araştırma yöntemlerinden betimsel ve ilişkisel tarama modeline göre yürütülmüştür. Araştırmanın evrenini, 2020-2021 eğitim-öğretim yılında Bursa Yıldırım ilçesinde görev yapan okul yöneticileri ve öğretmenler oluşturmaktadır. Çalışmanın örneklemini ise bu evren içinden bir grup okul yöneticisi ve öğretmen oluşturmaktadır. Çalışmada veri toplama amacıyla araştırmacılar tarafından hazırlanan Kişisel Bilgi Formu, Problem Çözme Ölçeği (PÇÖ) ve Melbourne Karar Verme Ölçeği (MKVÖ) kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS 21.0 paket programından faydalanılarak Kolmogorov-Smirnov ve Shapiro-Wilk Normallik Testleri, gruplar arası karşılaştırmalar için Mann-Whitney U (MW U) testi kullanılmıştır. Değişkenler arasındaki korelasyonlar Spearman-Korelasyon katsayısı ile incelenmiştir. Sonuç olarak; araştırmada ele almaya çalışılan öğretmen ve okul yöneticilerinin karar verme stillerinin ve problem çözme becerilerinin düzeyleri incelendiğinde; okul yönetiminden birinci derece sorumlu olan okul yöneticilerinin karar vermede öz saygı düzeylerinin yetersiz olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca dikkatli karar verme stiline sahip öğretmen ve okul yöneticilerinin problem çözme becerisine de sahip olduğu fakat kaçıngan, erteleyici ve panik karar verme stiline sahip olanların ise problem çözme becerilerinin yetersiz olduğu sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

okul yöneticisi, öğretmen, karar verme stili ve problem çözme

Kaynakça

• Avşaroğlu, S.; Üre, Ö. (2007). Üniversite öğrenci̇leri̇ni̇n karar vermede özsaygi, karar verme ve stresle başaçikma sti̇lleri̇ni̇n benli̇k saygisi ve bazi deği̇şkenler açısından ı̇ncelenmesi̇. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Adair, J. (2000). Karar verme ve problem çözme. (1.baskı). Gazi Kitabevi. Bingham, A. (1983). Çocuklarda problem çözme yeteneklerinin geliştirilmesi. (4. Baskı). Milli Eğitim Basımevi.
• Creswell, J. W. (2013). Araştırma Deseni; Nitel; Nicel Ve Karma Yöntem Yaklaşımları.
• Çelenk, O.; Topoyan, M. (2017). Bir üniversite hastanesinde görevli hemşirelerin problem çözme beceri düzeylerinin incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 10 (4), 251-259.
• Deniz, M.E. (2002). Üniversite öğrencilerinin karar verme stratejileri ve sosyal beceri düzeylerinin ta_baskın ben durumları ve bazı özlük niteliklerine göre karşılaştırmalı olarak incelenmesi. (Doktora Tezi) Konya.
• Deniz, M.; Avşaroğlu, S. (2014). Üniversite öğrencilerinin duygusal zekâ yeteneklerinin karar vermede özsaygı ve karar verme stillerini açıklama düzeyinin incelenmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1), 126-131.
• Drucker, P. F. (1992). Etkin yöneticilik. (A. Özdan ve N. Tunalı, Çev.). İstanbul: Eti. Efe, M.; Öztürk, F., & Koparan, Ş. (2008). Bursa ilindeki faal futbol hakemlerinin problem çözme ve atılganlık düzeylerinin incelenmesi. Spormetre Beden Eğitimi Ve Spor Bilimleri Dergisi, 6(2), 49–58.
• Ekici, F.Y. (2017). Okul öncesi öğretmen adaylarının problem çözme ve sosyal beceri düzeylerinin incelenmesi. International Journal of Social Sciences and Education Research, 3(1).
• Ercan, Y.; Altinok, V. (2010). Öğretmen adaylarının duygusal zekâ düzeylerinin karar vermede özsaygı ve karar verme stillerini yordama gücü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(3), 698-699.
• Erkuş, B.; Bahçecik, N. (2015). Özel hastanelerde çalışan yönetici hemşirelerin ve hemşirelerin eleştirel düşünme düzeyi ve problem çözme becerileri. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 5(1), 1-9.
• Karakurt, N.; Ekinci, M. (2015). Hemşirelerin algıladıkları sosyal destek ile problem çözme becerisi arasındaki ilişki. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 4(4), 574-593.
• Kelleci, M.; Gölbaşı, Z. (2004). Bir üniversite hastanesinde çalışan hemşirelerin problem çözme becerilerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 8 (2), l-8. Kelecek, S. (2004). Sporcuların karar verme stillerinin belirlenmesi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 8(1), 21–23.
• Kolayiş, H; Turan, H.(2018). Öğretmen adaylarının algılanan problem çözme becerileri. Orijinal Araştırma Dergisi, 13(1), 28-29.
• Korkmaz, G. (2017). Karar verme ve problem çözme. Kogan Page, ss 41-47. Kurban, C.; Yaşar, M. (2017). Bireysel algılarına göre okul yöneticilerinin karar verme stilleri. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 10(1), 177-180.
• Oğuz, V. (2017). Okul öncesi öğretmen adaylarının problem çözme becerisi ile öğretmen öz yeterlik algıları arasındaki ilişki. Çağdaş Yönetim Bilimleri Dergisi, 3(1), 22-23. Öztürk, N., Kutlu, M. & Atlı, A. (2011). Anne-baba tutumlarının ergenlerin karar verme stratejileri üzerindeki etkisi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(2), 45-64. http://efdergi.inonu.edu.tr/article/view/5000004154.
• Özgenel, M; Bozkurt, B.N. (2020). Öğretmenlerin politik becerileri ile problem çözme becerileri arasındaki ilişki. MM-Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(1), 1-15.
• Saracaloğlu, A. (2001). Dokuz eylül üniversitesi eğitim bilimleri enstitüsü öğrencilerinin problem çözme becerileri ile başarıları arasındaki ilişki. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi,14, 121–125.
• Semerci, N.; Çelik, V. (2002). İlköğretimde problemler ve çözüm yolları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 8(2), 205- 218.
• Sezgin, F.;Tınmaz, A. K ve Tetik, S. (2020). Okul müdürlerinin problem algılama ve çözme süreçlerinde dikkate aldıkları değerler. Kastamonu Eğitim Dergisi, 28(2), 750-751.
• Şahin, P. (2015). Hemşirelerin problem çözme becerilerinin çeşitli demografik özellikleri ile ilişkisi (Adnan Menderes Üniversitesi Uygulama ve Araştırma Hastanesi örneği). Hastane ve Sağlık Kurumları Yönetimi Bilim Dalı Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Şahin, N.; Şahin, N.H. ve Heppner, P.P. (1993). Psychometric properties of the problem solving intertory in a group of turkish university students. Cong Ther Res, 17, 379-396.
• Şen, N; Narcı, H.Ö ve Kalmuk, G. (2019). İl düzeyinde görev yapan kamu sağlık yöneticilerinin karar verme stilleri ve ilişkili faktörlerin araştırılması. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 22(1), 73-96. Şentürk, C. (2004). İlköğretim okulu müdürlerinin liderlik davranışları ile okul iklimi arasındaki ilişki. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 10(1), 31-32.
• Taşdelen, A. (2002). Öğretmen adaylarının farklı psiko sosyal değişkenlere göre karar verme stilleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 49(10), 43-44.
• Tekin, Ö.A. (2009). Yönetimde Karar Verme: Batı Antalya Bölgesinde Bulunan Beş Yıldızlı Otel İşletmelerindeki Çeşitli Departman Yöneticilerinin Karar Verme Stillerini Tespit Etmeye Yönelik Uygulamalı Bir Araştırma. (Yüksek Lisans Tezi). Antalya.
• Uygur, S.S. (2018). Lise öğrencilerinde problem çözme becerilerinin akılcı olmayan inanç düzeyi ve karar verme stillerine göre yordanması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 17(67), 1014-1026.
• Üstün, A. ve Bozkurt, E. (2003). İlköğretim okulu müdürlerinin kendilerini algılayışlarına göre problem çözme becerilerini etkileyen bazı mesleki faktörler. Kastamonu Eğitim Dergisi, 11(1), 13-20.
• Yazıcı, T. (2017). Müzik öğretmeni adaylarının problem çözme ve sosyal becerileri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(1), 300-301.
• Yılmaz, K. (2018). Eğitim yönetiminde değerler (Geliştirilmiş 2. Baskı). Pegem Akademi.