Edebî Metin Çözümlemesi ve Ekoeleştiri

Yıl 2011, Cilt: 1 Sayı: 1, 43 - 51, 30.06.2011

Arda Arıkan

Öz

Yoksulluk, açlık, uçlara kayma, toplumsal cinsiyet, doğal afetler, su ve atık yönetimi gibi sorunlar artık gündelik tartışmalarımızın konuları arasına girmiştir. Oluşmakta olan bu çevre ve insan birlikteliği yeni bir ekoloji kültürüne işaret etmektedir. Çevre ve insan birlikteliğini sorun edinen araştırmalar da bir­birinden farklı çözümleme yöntemleri ve bakış açılarıyla ekolojinin önemini arttırmaktadır. Gelecekte bir çalışma alanı olarak ekolojinin bir takım kırılma ve çatallanmalarla gelişmesi de beklenmektedir. İnsan­ların çevre sorunları hakkındaki düşünce ve daha da önemlisi yargılarının epistemolojik olarak nereden kaynaklandığı sorusu üzerinde dikkatle düşünülmesi gereken bir sorundur ki bunun yanıtı da büyük olasılıkla medya, bilim dünyası ve siyaset üçgeninde şekillenmektedir. Bireylerin düşünce, değer ve yargılarının kaynaklarının bilinmesi, öğretim ortamlarında uygulanmak üzere planlama yapılmasını ve uygulanan izlencelerden etkili sonuçlar alınmasını da kolaylaştıracaktır. Çevre eğitiminin, başta kirlilik olmak üzere diğer bütün çevre sorunlarının çözümlenebilmesinde önemli bir rol oynayacağı düşünülmek­tedir. Bu çalışmada ekoeleştirinin günlük okumalarımızdan bir uygulaması, okuyucuyla paylaşılacaktır. Bu yapılırken de ekoeleştirel yaklaşımın ne olduğu tartışmaya açılacak ve ardından da modern Türk şiirinden alınan birkaç örnek ekoeleştirel bir incelemeyle okuyucuyla paylaşılacaktır. Önerilen eko­eleştirel sorgulamanın temel amacı da bireylerin ekoeleştiriyi anlaması ve günlük yaşamda olduğu kadar sınıf ortamlarında da ekoeleştirel yaklaşımları kullanmalarını sağlamaktır.

Anahtar Kelimeler

Ekoeleştiri, çevre, kuram

Kaynakça

• Akın var güneşe akın [Video File]. http://www.youtube.com/watch?v=IoAVpJmJTrM
• Andrews, W. G. (2008). Şiirin sesi. Toplumun Şarkısı. İstanbul: İletişim.
• Aristo. Politics (trans. Benjamin Jowett). http://classics.mit.edu/Aristotle/politics.1.one.html
• Bender, M. (2008). Tribes of snow: Animals and plants in the Nuosu Book of origins. Asian Ethnology, 67(1), 5-42.
• Bulut, D. (2005). An Ecocritical analysis of George Orwell’s Coming up for air. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 22(1), 237-248.
• Drew, E. ve Sitter J. (2011). Ecocriticism and eighteenth-century English studies. Literature Compass, 8(5), 227-239.
• Films About Disasters. (t.y.). In Wikipedia. 13 Nisan 2011 tarihinde alınmıştır: http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_disaster_films
• Garrard, G. (2004). Ecocriticism. Oxfordshire: Routledge.
• Glotfelty, C. (1996). Introduction. In C. Glotfelty & H. Fromm (Eds.), The Ecocriticism reader: Land- marks in literary ecology. London: University of Georgia Press.
• Gerbner, G. (1992). The cultural environment movement. Access! Manhattan, 2(1), 4-5.
• Heise, U. K. (2008). Sense of place and sense of planet: The environmental imagination of the global. New York: Oxford University Press