Soğuk Savaş Döneminde Amerikan Toplumunda Kadın Olmak: Sylvia Plath’ın Günceleri’nde Toplumsal Cinsiyet

Yıl 2020, Cilt: 10, 153 - 171, 30.06.2020

Duygu Dinçer

Öz

Sylvia Plath, yirminci yüzyıl gizdökümcü edebiyatının önde gelen isimlerinden biridir. Yaşamı ve yapıtları (özellikle Sırça Fanus adlı romanı ve Ariel şiirleri) farklı disiplinlerden pek çok araştırmacı tarafından incelenmiştir. Bu çalışmada bir nitel araştırma yöntemi olan doküman analizi aracılığıyla Plath’ın yapıtları arasında yalnızca güncelerine odaklanılmış ve bu güncelerdeki toplumsal cinsiyete ilişkin sorgulamalar çözümlenmiştir. Bu amaçla önce 1950’li yılların Amerikan toplumundaki ideal kadın tipi ele alınmış, ardından Plath’ın bu ideal kadın tipi gölgesinde yaptığı toplumsal cinsiyete ilişkin sorgulamalar irdelenmiştir. Yapılan incelemeler Soğuk Savaş dönemi Amerika’sında Plath’ın çatışan aşk tarzları, bakirelik/el değmemişlik tabuları, ikinci cins olma ve erkek yaşamına öykünme, kadının evlilik içindeki konumu, eş seçimi ve feminist ya da “kız kurusu” olarak anılma korkuları, cinsel politika, güzellik ve beden imgesi, evlilik ve kariyer çatışması, annelik ve çocuk sahibi olma ve aile içinde toplumsal cinsiyet rollerine dayalı iş bölümü konularında eleştirileri olduğunu ortaya koymuştur. Ayrıca Plath ailesinin hiyerarşik ve patriarkal yapısının yazarın toplumsal cinsiyete bakışı üzerinde kritik bir role sahip olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sylvia Plath, Toplumsal Cinsiyet, İdeal Kadın İmgesi, Amerikan Toplumu

Kaynakça

• Apak M. (2004). 1980-90 Arası Türkiye’de Kadın Hareketinin Gelişim Süreci ve 2000’lere Yansıması: Farklılıklar, Tartışmalar ve Ayrışmalar. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul 2004.
• Berktay F. (1998). Kadın Olmak Yaşamak Yazmak. İstanbul 1998.
• Bowen G. A. “Document Analysis as a Qualitative Research Method”. Qualitative Research Journal 9/2 (2009) 27-40.
• Boyer M. (2004). “The Disabled Female Body as a Metaphor for Language in Sylvia Plath’s The Bell Jar”. Women’s Studies 33 (2004) 199-223.
• Britzolakis C. (2013). “Dreamwork: Sylvia Plath’s Cold War Modernism”. Women: A Cultural Review 24/4 (2013) 263-273.
• Budick E. M. (1987). “The Feminist Discourse of Sylvia Plath’s The Bell Jar”. College English 49/8 (1987) 872-884.
• Dinçer D. & Ekşi H. (2016). “Sylvia Plath’ın Smith College yılları: Yazar olma yolunda toplumsal cinsiyet rollerinin kıskacında”. Eds. O. Köksal, E. Hamarta, C. Arslan, S. Çiftçi, S. Avşaroğlu ve M. Uslu. I. Uluslararası Akademik Araştırmalar Kongresi Bildiri Özetleri Kitabı. Antalya 2016.
• Dowbnia R. (2014). “Consuming Appetites: Food, Sex, and Freedom in Sylvia Plath’s The Bell Jar”. Women’s Studies, 43, 567-588.
• Eradam Y. (1997). “Sylvia Plath: Ben’den Önce Tufandaki Kadın”, İmge Kitap (1997) 7-10.
• Fejer A. N. & Talif R. (2014). “Individual Mobility and the Sense of “Deadlock”: A Cultural Materialist Snalysis of Sylvia Plath’s The Bell Jar”. SAGE Open 4/3 (2014) 1-10.
• Friedan D. (1983). Kadınlığın Gizemi. Çev. T. Mertoğlu, İstanbul 1983.
• Giddens A. (2010). Mahremiyetin Dönüşümü: Modern Toplumlarda Cinsellik, Aşk ve Erotizm. Çev. İ. Şahin. İstanbul 2010.
• Glick P. & Fiske S. T. (1996). “The Ambivalent Sexism Inventory: Differentiating hostile and benevolent sexism”. Journal of Personality and Social Psychology 70 (1996) 491-512.
• Görey Ö. (2014). Three Sibyls On a Tripod: Revisionary Mythmaking In the Poetry of Sylvia Plath and Adrienne Rich. Yayımlanmamış Doktora Tezi, University of Leicester, Leicester 2014.
• Grady M. P. (1998). Qualitative and Action Research: A Practitioner Handbook. Bloomington, IN: Phi Delta Kappa Educational Foundation.
• Hatfield E. F. (2017). “Book Review: Sylvia Plath and the Language of Affective States: Written Discourse and the Experience of Depression”. Journal of Language and Social Psychology 36/4 (2017) 494-499.
• Holt J. (2014). “Ideal Woman”, (11 Mart 2019). Kaynak: http://www.csustan.edu/sites/default/files/ honors/documents/journals/soundings/Holt.pdf (11 Mart 2019). Semantic Scholar’dan alınmıştır.
• Karakoç M. (2016). Readings Sylvia Plath’s Poetry through Contemporary Literary Theory. Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Aydın Üniversitesi, İstanbul 2016.
• Kaur BB. (2017). “The Problematics of Existential Anguish: Mother-Daughter Conflict in Sylvia Plath’s The Bell Jar”. International Journal of English Language, Literature and Translation Studies 4/3 (2017) 48-54.
• Kumlu E. (2010). Re-reading Sylvia Plath through The Bell Jar. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir 2010.
• Lee J. A. (1977). The Colors of Love. New York 1977.
• Marmara N. (2011). Sylvia Plath’ın Şairliğinin İntiharı Bağlamında Analizi. Çev. D. Körpe, İstanbul 2011.
• Meyerowitz J. (1994). Not June cleaver, women and gender in postwar America. Philadelphia 1994.
• Millett K. (1973). Cinsel Politika. Çev. S. Selvi, İstanbul 1973.
• Orlijan K. (2002) “Sylvia Plath”. Ed. C. Cucinella. Contemporary American Poets: An A-to-Z Guide (2002) 284-289. London.
• Plath S. (2000). Sylvia Plath’ın Günceleri. Yay. Haz. T. Hughes ve F. McCullough, Çev. Ş. Karadeniz, İstanbul 2000.
• Pipoş C. (2013). “An Analysis of Intimacy in Sylvia Plath’s Poetry”. Bulletin of Transilvania 6/55 (2013) 15-18.
• Spivack K. (2004). “Some Thoughts on Sylvia Plath”. The Virginia Quarterly Review 80/2 (2004) 212-218.
• Tyler-May E. (2008). Homeward Bound: American Families in The Cold War Era, New York 2008.
• Wagner L. W. (1986). “Plath’s The Bell Jar as Female Bildungsroman”. Women’s Studies 12 (1986) 55-68.
• Wagner-Martin L. (2003). Sylvia Plath: A Literary Life. New York 2003.