Beslenme Odağında Sağlık Krizi

Yıl 2019, Cilt: 9 Sayı: 1, 209 - 221, 30.06.2019

Esra Karakuş Umar

Öz

Sağlık ve beslenme, birbirinden ayrılamayacak iki kavramdır. Sağlığın bozulmasına ya da sağlıklı olmaya neden olarak gösterilen beslenme, günümüzde sorgulanır hale gelmiştir. Beslenmenin sağlıklı olmak adına bireyler tarafından kullanılması, farklı tüketim odaklarının da dikkatini çekmiştir. Bu çalış- mada da sağlıklı olmak adına beslenmenin, riskler ve korkular yoluyla araçsallaştırılması ve tüketim kültürüne hizmeti incelenmiştir. Görüşmeler, Kütahya’nın Tavşanlı ilçesinde tarım yapan ve yapmayan elli bir görüşmeci ile gerçekleştirilmiştir. Görüşmeciler, genç ve yetişkin görüşmeciler olmak üzere ikiye ayrılmıştır. Genç görüşmecilerin sağlık tanımları, yetişkin görüşmecilerin sağlık tanımlarından farklılaş- mıştır. Görüşmecilerin, risklerden kaçınma fikrine sahip oldukları ancak risk içeren gıdaları tükettikleri görülmüştür. Görüşmeciler, hazır gıdaların sağlıksız olduğunu düşünmelerine rağmen, zaman kazandır- ması ve kolaylık sağlaması adına hazır gıdaları tüketmektedirler. Görüşmecilerin; şişmanlama, ölüm ve hastalanma korkusuna sahip oldukları görülmüştür. Görüşmeciler, korkularıyla başa çıkmak adına bilgi sahibi olma yolunu tercih etmektedirler. Bu durum onları, tüketime yönlendirmektedir. Görüşmeciler; sağlık bilgisinin, uzmanlarının ve kurumlarının tüketicisi durumundadırlar. Genel anlamda bilginin yarattığı anomi, görüşmecilerin uzmanlara karşı güvensiz hissetmesine neden olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Beslenme, Sağlık, Tüketim, Risk, Korku

Kaynakça

• Akkor Y. E. (2013). Osmanlı Mutfağı. İstanbul 2013.
• Arpacıoğlu Ö. & Yıldırım M. (2011). “Dünyada ve Türkiye’de Yoksulluğun Analizi”. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 4/2 (2011) 60-76.
• Aydın E. (1997). Deontoloji ve Tıp Etiği Ders Notları. İstanbul 1997.
• Baudrillard J. (2010). Tüketim Toplumu (4. b.). Çev. H. Deliceçaylı & F. Keskin. İstanbul 2010.
• Bauman Z. (2010). Sosyolojik Düşünmek. Çev. A. Yılmaz. İstanbul 2010.
• Beck U. (2014). Risk Toplumu. Çev. A. Öz. İstanbul 2014.
• Demirhan A. (1982). Kısa Tıp Tarihi. Bursa 1982.
• Duhm D. (2009). Kapitalizmde Korku. Çev. S. Şölçün. İstanbul 2009.
• Evrensel.net. (2019, Ocak 10). Kaynak: https://www.evrensel.net/haber/51561/turkiyede-yetersiz-beslenme
• Featherstone M. (2013). Postmodernizm ve Tüketim Kültürü. Çev. M. Küçük. İstanbul 2013.
• Foucault M. (1993). Cinselliğin Tarihi Cilt 1. Çev. H. Tufan. İstanbul 1993.
• Foucault M. (2001). Ders Özetleri. Çev. S. Hilav. İstanbul 2001.
• Furedi F. (2014). Korku Kültürü. Çev. B. Yıldırım. İstanbul 2014.
• Harvey D. (2007). “Neoliberalism As Creative Destruction”. The Annals Of The American Academy of Political and Social Science 610 (2007) 22-44.
• Illich I. (2011). Tüketim Köleliği. Çev. M. Karaşahan. İstanbul 2011.
• Karakuş-Umar E. (2019). Sağlığın Değişen Anlamı: Beslenme Üzerinden Bir İnceleme. Ankara 2019.
• Koç M. (2013). Küresel Gıda Düzeni. İstanbul 2013.
• Marcuse H. (1997). Tek Boyutlu İnsan: İleri İşleyim Toplumunun İdeolojisi Üzerine İncelemeler. Çev. A. Yardımlı. İstanbul 1997.
• Niyaz Ö. C. & İnan İ. H. (2016). “Türkiye’de Gıda Güvencesinin Mevcut Durumunun Değerlendirilmesi”. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 13/2 (2016) 1-7. Kaynak: http://dergipark.gov.tr/ download/article-file/277965
• Onurlubaş E. & Gürler Z. A. (2016). “Gıda Güvenliği Konusunda Tüketicilerin Bilinç Düzeyini Etkileyen Faktörler”. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 33/1 (2016) 132-141.
• Soydemir S. (2011). “Modernizmin Karanlık Yüzü: Risk Toplumu”. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi 3/2 (2011) 160-178. Kaynak: http://dergipark.ulakbim.gov.tr/sobiadsbd/article/viewFile-/5000136914/ 5000125849
• Steger M. B. (2004). Küreselleşme. Çev. A. Ersoy. Ankara 2004.
• Sülün Y. & Sülün S. (2006). “İnsan ve Çevre”. Eds. M. Aydoğdu & K. Gezer, Çevre Bilimi (2006) 97- 124. Ankara.
• Tunaboylu T. (1995). L’Humour et la Naissance de la Psychanalyse en Turquie. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Üniversite Paris-Nord, Paris 1995.