Sosyo-Kültürel Özellikler Bağlamında Erken Evlilikler: Ağrı Örneği

Yıl 2019, Cilt: 9 Sayı: 1, 349 - 375, 30.06.2019

Meyrem Tuna Uysal , Gizem Tan Eren , Esma Şimşek

Öz

Erken evlilik ya da çocuk evlilikler günümüzde sorun olarak tanımlanması gereken toplumsal bir olaydır. Ataerkil ve geleneksel toplum yapısına sahip toplumlarda erken evlilikler geleneğe dönüştü- rülerek meşrulaştırılmaktadır. Buradan hareketle bu araştırma, erken evliliklerde sosyo-kültürel yapının etkisini ele almaktadır. Araştırmanın amacı, Ağrı ilinde erken evlilik yapmış kadın ve erkeklerin an- latılarından hareketle erken evliliğin gerçekleşmesinde içinde bulunulan toplumun sosyo-kültürel özel- liklerinin etkisini ortaya koymaktır. Bu çerçevede çalışma Ağrı ilinde 8 kadın, 8 erkek olmak üzere top- lam 16 katılımcı ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada nitel araştırma yöntemi ve derinlemesine görüşme tekniği kullanılmıştır. Görüşmeler, katılımcılarla yüz yüze gerçekleştirilmiştir. Araştırma gerçekleş- tirilirken literatürde, erken evlilik üzerine yapılan çalışmaların “kadın” temelli olduğu görülmüştür. Bu araştırmada ise erken evliliklerin hem “kadın” hem de “erkek”ler açısından ele alınması araştırmanın öne- mini arttırmaktadır. Diğer yandan araştırma, erken evlilikler açısından sosyo-kültürel yapının belirle- yiciliğini göstermesi bakımından da önem taşımaktadır. Araştırma sonucunda erken evliliklerin sosyo- kültürel yapıda hakim olan ataerkillik, gelenek-görenekler, eğitimsizlik, ekonomik durumun düşük olma- sı, dini inançlar gibi nedenlerle gerçekleştirildiği ve eğitimsizlik, çocuk istismarı, ebeveyn rollerinin benimsenememesi, geçimsizlik, şiddet, boşanma gibi sonuçlara neden olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Erken Evlilik, Çocuk Evlilik, Ataerkillik, Sosyo-Kültürel Yapı

Kaynakça

• Anık M. & Barlin R. (2017). “Türkiye’de Çocuk Gelinler Sorunu: Balıkesir Örneği”. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi 6/3 (2017) 1827-1841.
• Aydemir E. (2011). “Evlilik Mi Evcilik Mi? Erken ve Zorla Evlilikler Çocuk Gelinler”. Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu Sosyal Araştırmalar Merkezi, USAK Rapor No: 11.
• Aydın D. & Akay B. (2017). “Hemşirelik Öğrencilerinin Erken Evlilik ve Çocuk Gelinler Hakkındaki Görüşlerinin Belirlenmesi”. Clinical and Experimental Health Sciences 7 (2017) 39-44.
• Bates L. M., Joanna M. & Sidney R. S. (2007). “Women’s Education and the Timing of Marriage in the Next Generation: Evidence From Rural Bangladesh”. Studies in Family Planning 38/2 (2007) 101-112.
• Bindik S. (2012). Sosyolojik Açıdan Kadınlarda Erken Yaşta Evlilik (Nevşehir İli Derinkuyu İlçesi Örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Nevşehir Üniversitesi, Nevşehir 2012.
• Birleşmiş Milletler (1989). Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşmesi. Kaynak: http://cocukhaklari.barobirlik.org.tr/dokuman/mevzuat_uamevzuat/birlesmismilletler.pdf
• Boran P., Gülçay G., Devecioğlu E. & Eren T. (2013). “Çocuk Gelinler”. Marmara Medical Journal 26 (2013) 58-62.
• Burcu E., Yıldırım F., Sırma Ç. S. & Sanıyaman S. (2015). “Çiçeklerin Kaderi: Türkiye’de Kadınların Erken Evliliği Üzerine Nitel Bir Araştırma”. Bilig 73 (2015) 63-98.
• Burcu-Sağlam E. (2018). “Araştırma Yöntem ve Teknikleri”. Eds. E. Burcu-Sağlam, A. Öğün-
• Boyacıoğlu & A. Gelgeç-Bakacak, Sosyoloji (2018) 99-136. Ankara. Çocuk Koruma Kanunu. (2005). Türkiye Cumhuriyeti, 5395 (9501-9514-1). Kaynak: http://www. mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5395.pdf
• Erdoğan D. (n. d.). Türkiye’de Çocuk Gelinler Sorunu. Kaynak: http://www.academia.edu/6459715/ Turkiyede_Cocuk_Gelinler_Sorunu
• Gezer-Tuğrul Y. (2018). “Erken Yaşta Evlendirilen Kadınların Evlilik Süreçleri, Deneyimleri ve Sonraki Yaşamları Üzerine Nitel Bir Çalışma”. Sosyoloji Notları 2 (2018) 2-38.
• Hervish A. & Feldman-Jacobs, C. (2011). Who Speaks for Me. Population Reference Bureau Policy Brief. le Strat Y., Dubertret C. & le Foll B. (2011). “Child Marriage in the United States and Its Association with Mental Health in Women”. Pediatrics 128/3 (2011) 524-530.
• Moss J. J. (1965). “Teenage Marriage: Crossnational Trends and Sociological Factors in the Decion of When to Marry”. Acta Sociologica 8/1-2 (1965) 98-117.