Sosyo-Kültürel Özellikler Bağlamında Erken Evlilikler: Ağrı Örneği

Yıl 2019, Cilt: 9 Sayı: 1, 349 - 375, 30.06.2019

Meyrem Tuna Uysal Gizem Tan Eren Esma Şimşek

Öz

Erken evlilik ya da çocuk evlilikler günümüzde sorun olarak tanımlanması gereken toplumsal bir olaydır. Ataerkil ve geleneksel toplum yapısına sahip toplumlarda erken evlilikler geleneğe dönüştü- rülerek meşrulaştırılmaktadır. Buradan hareketle bu araştırma, erken evliliklerde sosyo-kültürel yapının etkisini ele almaktadır. Araştırmanın amacı, Ağrı ilinde erken evlilik yapmış kadın ve erkeklerin an- latılarından hareketle erken evliliğin gerçekleşmesinde içinde bulunulan toplumun sosyo-kültürel özel- liklerinin etkisini ortaya koymaktır. Bu çerçevede çalışma Ağrı ilinde 8 kadın, 8 erkek olmak üzere top- lam 16 katılımcı ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada nitel araştırma yöntemi ve derinlemesine görüşme tekniği kullanılmıştır. Görüşmeler, katılımcılarla yüz yüze gerçekleştirilmiştir. Araştırma gerçekleş- tirilirken literatürde, erken evlilik üzerine yapılan çalışmaların “kadın” temelli olduğu görülmüştür. Bu araştırmada ise erken evliliklerin hem “kadın” hem de “erkek”ler açısından ele alınması araştırmanın öne- mini arttırmaktadır. Diğer yandan araştırma, erken evlilikler açısından sosyo-kültürel yapının belirle- yiciliğini göstermesi bakımından da önem taşımaktadır. Araştırma sonucunda erken evliliklerin sosyo- kültürel yapıda hakim olan ataerkillik, gelenek-görenekler, eğitimsizlik, ekonomik durumun düşük olma- sı, dini inançlar gibi nedenlerle gerçekleştirildiği ve eğitimsizlik, çocuk istismarı, ebeveyn rollerinin benimsenememesi, geçimsizlik, şiddet, boşanma gibi sonuçlara neden olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Erken Evlilik, Çocuk Evlilik, Ataerkillik, Sosyo-Kültürel Yapı

Kaynakça

• Anık M. & Barlin R. (2017). “Türkiye’de Çocuk Gelinler Sorunu: Balıkesir Örneği”. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi 6/3 (2017) 1827-1841.
• Aydemir E. (2011). “Evlilik Mi Evcilik Mi? Erken ve Zorla Evlilikler Çocuk Gelinler”. Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu Sosyal Araştırmalar Merkezi, USAK Rapor No: 11.
• Aydın D. & Akay B. (2017). “Hemşirelik Öğrencilerinin Erken Evlilik ve Çocuk Gelinler Hakkındaki Görüşlerinin Belirlenmesi”. Clinical and Experimental Health Sciences 7 (2017) 39-44.
• Bates L. M., Joanna M. & Sidney R. S. (2007). “Women’s Education and the Timing of Marriage in the Next Generation: Evidence From Rural Bangladesh”. Studies in Family Planning 38/2 (2007) 101-112.
• Bindik S. (2012). Sosyolojik Açıdan Kadınlarda Erken Yaşta Evlilik (Nevşehir İli Derinkuyu İlçesi Örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Nevşehir Üniversitesi, Nevşehir 2012.
• Birleşmiş Milletler (1989). Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşmesi. Kaynak: http://cocukhaklari.barobirlik.org.tr/dokuman/mevzuat_uamevzuat/birlesmismilletler.pdf
• Boran P., Gülçay G., Devecioğlu E. & Eren T. (2013). “Çocuk Gelinler”. Marmara Medical Journal 26 (2013) 58-62.
• Burcu E., Yıldırım F., Sırma Ç. S. & Sanıyaman S. (2015). “Çiçeklerin Kaderi: Türkiye’de Kadınların Erken Evliliği Üzerine Nitel Bir Araştırma”. Bilig 73 (2015) 63-98.
• Burcu-Sağlam E. (2018). “Araştırma Yöntem ve Teknikleri”. Eds. E. Burcu-Sağlam, A. Öğün-
• Boyacıoğlu & A. Gelgeç-Bakacak, Sosyoloji (2018) 99-136. Ankara. Çocuk Koruma Kanunu. (2005). Türkiye Cumhuriyeti, 5395 (9501-9514-1). Kaynak: http://www. mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5395.pdf
• Erdoğan D. (n. d.). Türkiye’de Çocuk Gelinler Sorunu. Kaynak: http://www.academia.edu/6459715/ Turkiyede_Cocuk_Gelinler_Sorunu
• Gezer-Tuğrul Y. (2018). “Erken Yaşta Evlendirilen Kadınların Evlilik Süreçleri, Deneyimleri ve Sonraki Yaşamları Üzerine Nitel Bir Çalışma”. Sosyoloji Notları 2 (2018) 2-38.
• Hervish A. & Feldman-Jacobs, C. (2011). Who Speaks for Me. Population Reference Bureau Policy Brief. le Strat Y., Dubertret C. & le Foll B. (2011). “Child Marriage in the United States and Its Association with Mental Health in Women”. Pediatrics 128/3 (2011) 524-530.
• Moss J. J. (1965). “Teenage Marriage: Crossnational Trends and Sociological Factors in the Decion of When to Marry”. Acta Sociologica 8/1-2 (1965) 98-117.