Erkeklerde Benlik Kavramının Netliğinin Mutlak Gerçek İhtiyacı ile Problem Çözme ve Stres Belirtileri Değişkenleri Arasındaki İlişkideki Aracılık Rolünün İncelenmesi

Yıl 2018, Cilt: 8 Sayı: 1, 1 - 21, 30.06.2018

Gizem Akcan , Erdinç Öztürk

Öz

Bireylerin benlik keşfi aşamasında benliklerine ilişkin mutlak bilgiler edinmek istedikleri görülmektedir. Kendilerine ilişkin mutlak bilgi edinmek isteyen kişilerin yüksek düzeyde soyut kendini analiz eğilimlerinin olduğu belirtilmekte ve benliğin veya kişisel deneyimin arkasında yer alan gerçeklik ve aşırı genel, üst düzey, her durumda geçerli gerçeklik olmak üzere benliğe ilişkin üst düzey temsillerden birisi olan bu eğilim “mutlak gerçek ihtiyacı” (MGİ) olarak tanımlanmaktadır. Mutlak gerçek ihtiyacının yüksek olduğu kişilerin kendilerine ilişkin mutlak bilgi elde etmek adına arayışa girdiklerinde, benlik kavramlarının netliğinin azaldığı görülmektedir. Benlik kavramının netliği düşük olan bireylerin de problem çözme konusunda sorun yaşadıkları ve yoğun stres belirtileri gösterdikleri gözlemlenmektedir. Benlik kavramının netliği yüksek olan bireylerin yaşadıkları problemler karşısında daha sağlıklı başa çıkma stratejileri kullandıkları savunulmaktadır. Bu çalışmanın amacı, erkek bireylerde mutlak gerçek ihtiyacı değişkeninin stres belirtileri ve problem çözme becerileri değişkenleri üzerindeki etkisinde benlik kavramının netliği değişkeninin aracı rolünün incelenmesidir. Çalışmanın katılımcılarını, 20-50 yaş arasındaki 200 erkek birey oluşturmaktadır. Verilerin toplanmasında Demografik Bilgi Formu, Benlik Kavramının Netliği Ölçeği, Mutlak Gerçek İhtiyacı Ölçeği, Stres Belirtileri Ölçeği ve Problem Çözme Envanteri kullanılmıştır. Araştırmanın bulgularına göre, erkeklerde benlik kavramının netliği değişkeni mutlak gerçek ihtiyacı ile stres belirtileri ve problem çözme değişkenleri arasındaki ilişkide aracı değişken rolü oynamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Benlik Kavramının Netliği, Mutlak Gerçek İhtiyacı, Stres Belirtileri

Kaynakça

• Akcan (2018). Erkek Eşcinsellerde Benlik Kavramının Netliği ve Mutlak Gerçek İhtiyacı Değişkenleri ileProblem Çözme ve Stres Belirtileri Değişkenleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Doktora Tezi. İstanbul 2018.
• Akcan G. (2013). Mutlak Gerçek İhtiyacı Ölçeği Geliştirme Çalışması. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Arel Üniversitesi, İstanbul 2013.
• Bar-Anan Y., Wilson T. D. & Gilbert D. T. (2009). “The Feeling of Uncertainty Intensifies Affective Reactions”. Emotion (2009) 123.
• Bechtoldt,M. N., de Dreu C. K., Nijstad B. A. & Zapf D. (2010). “Self Concept Clarity and the Management of Social Conflict”. Journal of Personality (2010) 539-574.
• Berman S. L., Montgomery M. J. & Kurtines W. M. (2004). “The Development and Validation of a Measure of Identity Distress”. Identity: An International Journal of Theory and Research (2004) 1-8.
• Buhr K. & Dugas M. J. (2002). “The Intolerance of Uncertainty Scale: Psychometric Properties of the English Version”. Behaviour Research and Therapy (2002) 931-945.
• Campbell J. D. (1990). “Self-Esteem and Clarity of The Self-Concept”. Journal of Personality and Social Psychology (1990) 538.
• Campbell J. D., Assanand S. & Di Paula A. (2003). “The Structure of the Self Concept and Its Relation to Psychological Adjustment”. Journal of Personality (2003)115–140.
• Campbell J. D., Trapnell P. D., Heine S. J. & Katz I. M. (1996). “Self-Concept Clarity:Measurement, Personality Correlates, and Cultural Boundaries”. Journal of Personality and Social Psychology (1996) 141-156.
• Campbell J. D., Trapnell P. D., Heine S. J., Katz I. M., Lavallee L. F. & Lehman D. R. (1996). “Self- Concept Clarity: Measurement, PersonalityCorrelates, and Cultural Boundaries”. Journal of Personality and SocialPsychology (1996) 141.
• Cass V. C. (1979). “Homosexuality Identity Formation: A Theoretical Model”. Journal of Homosexuality (1979) 219-235.
• Cohen L. H., Gunthert K. C., Butler A. C., O’Neill S. C. & Tolpin L. H. (2005). “Daily Affective Reactivity as a Prospective Predictor of Depressive Symptoms”. Journal of Personality (2005) 1687-1714.
• Conley J. J. (1984). “Longitudinal Consistency Of Adult Personality: Self Reported Psychological Characteristics Across 45 Years”. Journal of Personality and Social Psychology (1984) 1325.
• Constantino M. J., Wilson K. R., Horowitz L. M. & Pinel E. C. (2006). “The Direct and Stress Buffering Effects of Self-Organization on Psychological Adjustment”. Journal of Social and Clinical Psychology (2006) 333-360.
• de Dreu C. K. & van Knippenberg D. (2005). “The Possessive Self as a Barrier toConflict Resolution: Effects of Mere Ownership, Process Accountability, and Self-Concept Clarity on Competitive Cognitions and Behavior”. Journal of Personality and Social Psychology (2005) 345.
• Duval S. & Wicklund R. A. (1972). A Theory of Objective Self Awareness. 1972. Ed D., Suh E. M., Lucas R. E. & Smith H. L. (1999). “Subjective Well-Being: Three Decades of Progress”. Psychological Bulletin (1999) 276-302.
• Engin E. (2004). The Relationship Between Self-Concept Structure and Behavioral Flexibility: A Model Relating Cognitive Structures to Behavioral Patterns. Doctoral Dissertation. Middle East Technical University, Ankara 2004.
• Forster J. & Higgins E. T. (2005). “How Global Versus Local Perception Fits Regulatory Focus”. Psychological Science (2005) 631-636.
• Franks H. M. & Roesch S. C. (2006). “Appraisals and Coping in People Living with Cancer: A Meta‐ Analysis”. Psycho‐Oncology (2006) 1027-1037.
• Hamilton J. C., Greenberg J., Pyszczynski T. ve Cather C. (1993). “A Self Regulator Perspective on Psychopathology and Psychotherapy”. Journal of Psychotherapy Integration (1993) 205.
• Hanna F. J. (2002). Therapy With Difficult Clients: Using The Precursors Model to Awaken Change. Washington 2002.
• Heppner P. P. & Petersen C. H. (1982). “The Development and Implications of Apersonal Problem- Solving Inventory”. Journal of Counseling Psychology (1982) 66.
• Hovardaoğlu S. (1997). “Stres Belirtileri ile Durumsal ve Sürekli KaygınınYordanması”. Kriz Dergisi (1997) 127-135.
• Kernis M. H., Paradise A. W., Whitaker D. J., Wheatman S. R. & Goldman B. N. (2000). “Master of One’s Psychological Domain? Not Likely If One’s Self-Esteem Is Unstable”. Personality and Social Psychology Bulletin (2000) 1297-1305.
• Lee-Flynn S. C., Pomaki G., Delongis A., Biesanz J. C. & Puterman E. (2011). “Daily Cognitive Appraisals, Daily Affect, and Long-Term Depressive Symptoms: The Role of Self Esteem and Self Concept Clarity in the Stress Process”. Personality and Social Psychology Bulletin (2011) 255-268.
• Leite C. & Kuiper N. A. (2008). “Client Uncertainty and the Process of Change Psychotherapy: The Impact of Individual Differences in Self Concept Clarity and Intolerance of Uncertainty”. Journal of Contemporary Psychotherapy (2008) 55-64.
• Lewandowski Jr. G. W., Nardone N. & Raines A. J. (2010). “The Role of Self-Concept Clarity in Relationship Quality”. Self and Identity (2010) 416-433.
• Luyckx K., Schwartz S. J., Berzonsky M. D., Soenens B., Vansteenkiste M., Smits I. & Goossens L. (2008). “Capturing Ruminative Exploration: Extending the Four-Dimensional Model of dentity Formation in Late Adolescence”. Journal of Research in Personality (2008) 58-82.