Miletos’tan Ele Geçen İnce Cidarlı Keramikler ve Üretim Yerleri Sorunu

Yıl 2018, Cilt: 8 Sayı: 1, 335 - 353, 30.06.2018

Reyhan Şahin

Öz

İtalya’da MÖ II. yüzyıl sonlarından MS III. yüzyıl sonlarına kadar üretilmiş olan ince cidarlı keramikler özellikle Erken İmparatorluk Dönemi’nden itibaren Küçük Asya’nın batı kıyılarındaki merkezlerde de karşımıza çıkmaktadır. Bouleuterion’un batısındaki WB59 (Westlich des Bouleuterion) ve tiyatro terası- nın güneyindeki S61 (Südschnitt) açmaları, Heroon III, Heroon I, Güney Hamamlar ve Piskoposluk Sarayı’ndaki kazılarda ele geçen buluntular Miletos’un ince cidarlı keramikleri ile ilgili önemli bilgiler sağlamaktadır. Erken İmparatorluk Dönemi buluntularının büyük çoğunluğunu elips ya da konik gövdeli içki kapları oluşturmaktadır. Öte yandan J. Hayes’in “Boccalina a Collarino” tipi olarak adlandırdığı maşrapaların huni formundaki ağıza sahip örnekleri MS II.-III. yüzyıla tarihlenen buluntu topluluklarında karşımıza çıkmaktadır. Form repertuvarı ağırlıklı olarak Batı Anadolu kıyılarındaki merkezlerde üretilmiş olan buluntularla karşılaştırma yapmaya imkan vermektedir. Aynı zamanda elips ya da konik gövdeli içki kaplarının önemli bir kısmı Meander Bölgesi kil özelliği göstermektedir. Erken İmparatorluk Dönemi’ne tarihlenen örnekler arasında Knidos üretimi parmak baskılı kase, Kuzey Ege üretimi olması muhtemel “Urnetta a Colarino” tipi maşrapa bulunmaktadır. Boccalino tipi Maşrapaların MS II.-III. yüzyıla tarih- lenen örnekleri arasında Phokaia üretimi olduğu tespit edilen bir parça mevcuttur. İtalya üretimi ince cidarlı kapların İonia Bölgesi genelinde olduğu gibi Miletos’ta da talep görmediği anlaşılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Ionia, Miletos, İnce Cidarlı Keramik, Geç Hellenistik Dönem Keramiği, Roma Keramiği

Kaynakça

• Başaran S. (1997). “Enez (Ainos) 1995 Yılı Kazı ve Onarım Çalışmaları”. KST XVIII (1996) 489-513.
• Başaran S. (2003). “Ainos'un Geç Hellenistik-Erken Roma Dönemi Seramik Buluntuları”. Ed. A. Reynal, Les céramiques en Anatolie aux époques hellénistique et romaine: Actes de la table ronde d’Istanbul, 22-24 mai 1996. Varia Anatolica XV (2003) 71-77. Paris.
• Brusić Z. (1999). Hellenistic and Roman Relief Pottery in Liburnia (North-East Adriatic, Croatia). Oxford 1999.
• Carandini A. (1977) “La Ceramica A Pareti Sottili.” L'instrumentum Domesticum di Ercolano e Pompei”. Ed. A. Carandini. La Ceramica A Pareti Sotili di Pompei e del Museo Nazionale di Napoli (1977) 25-31. Roma.
• Çıtakoğlu H. & Gülsefa G. (2017). “İnegöl Kent Müzesi’nde Sergilenen Hellenistik, Roma ve Bizans Dönemi Seramikleri”. Eds. D. Yavaş & S. Sevim, Uluslararası İnegöl Tarihi ve Kültürü Sempoz- yumu 14-16 Ekim 2016. 1. Cilt (2017) 323-348. İstanbul.
• Doksanaltı E. (2006). “Kap Krio Buluntuları Işığında Knidos‘İnce Cidarlı’ Seramiği”. İDOL 8/31 (2006) 24-31.
• Elaigne S. (2000). “Fine Ware from Late Hellenistic (Second Half of the First Century B.C.), Augustan and Tiberian Deposits of the French Excavations in Alexandria (Egypt)”. ReiCretActa 36 (2000) 19-30.
• Erzen A. & Başaran S. (1988). “1988 yılı Enez Kazısı Çalışmaları”. Höyük 1 (1988) 97-101.
• Erzen A. & Başaran S. (1990). “1988 Yılı Enez Kazısı Çalışmaları”. KST XI (1989) 107-124.
• Ettlinger, E. et al. (1990). Conspectus Formarum Terrae Sigillatae Italico Modo Confeciae, Bonn 1990
• Fenn N. (2008) “Thin-Walled Pottery from an Early Imperial Complex at Priene/Ionia”. ReiCretActa 40 (2006(2008)) 249-254.
• Fenn N. (2016). Späthellenistische und Frühkaiserzeitliche Keramik aus Priene: Untersuchungen zu Herkunft und Produktion. Wiesbaden 2016