Çok Boyutlu İş Motivasyonu Ölçeğinin Türk Kültürüne Uyarlanması

Yıl 2017, Cilt: 7 Sayı: 1, 143 - 156, 30.06.2017

Aydın Çivilidağ , Güçlü Şekercioğlu

Öz

Bu araştırmanın amacı endüstri ve örgüt psikolojisi alanında sıkça kullanılan ve yedi farklı dilde (İngilizce, Fransızca, Almanca, Çince, Endonezya dili, Norveççe ve Felemenkçe) uyarlaması yapılan çok boyutlu iş motivasyonu ölçeğini (ÇBİMÖ) Türk kültürüne uyarlamak ve araçtan elde edilen puanların psikometrik niteliklerine ilişkin kanıtları ortaya koymaktır. İlişkisel tarama modeli bağlamında yürütülen çalışmada araştırma grubu, farklı hizmet iş kollarında çalışan katılımcılardan (akademisyen, öğretmen, bankacı, otomotiv pazarlama iş göreni, turizm iş göreni ve üniversitede çalışan memurlar) oluşmaktadır. Likert tipi 19 maddeden oluşan ölçme aracı, orijinal kültürde altı faktörlüdür. Uyarlama sürecinde çeviri, geri çeviri yapıldıktan sonra uzman görüşleri alınmış ve öneriler doğrultusunda maddelerde gerekli dü- zenlemeler yapılmıştır. Bu çerçevede hazırlanan deneme formu için dilsel eş değerlilik çalışması yapılmış ve eşdeğerliliğin sağlandığı belirlenmiştir. Bu aşamada uygulamalar pilot ve asıl uygulama biçiminde yapılmıştır. Pilot uygulamada 166 katılımcıdan elde edilen veri seti üzerinden açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri yapılmış; madde test korelasyonları ve Cronbach alfa iç tutarlılık katsayıları hesap- lanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Çok Boyutlu İş Motivasyonu, Endüstri ve Örgüt Psikolojisi, Psikometrik Nitelikler

Kaynakça

• Abd-El-Salam E. M., Shawky A. Y., El-Nahas T. & Nawar Y. S. (2013). “The Relationship Among Job Satisfaction, Motivation, Leadership, Communication, and Psychological Empowerment: An Egyptian Case Study”. SAM Advanced Management Journal (2013) 33-50.
• Ağırbaş İ., Çelik Y. & Büyükkayıkçı H. (2005). “Motivasyon Araçları ve İş Tatmini: Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanlığı Hastane Başhekim Yardımcıları Üzerinde Bir Araştırma”. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi 8/3 (2005) 326-350.
• Büyüköztürk Ş. (2011). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı: İstatistik, Araştırma Deseni, SPSS Uygulamaları ve Yorum. Ankara 201113.
• Çelik D. A. & Telman N. (2013). Endüstri Örgüt Psikolojisi Alanında Kullanılan Ölçekler El Kitabı. Ankara 2013.
• Çokluk Ö., Şekercioğlu G. & Büyüköztürk Ş. (2016). Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli Istatistik: SPSS ve LISREL Uygulamaları. Ankara 20164.
• Deci E. L. & Ryan R. M. (2008). “Facilitating Optimal Motivation and Psychological Well-Being Across Life’s Domains”. Canadian Psychology 49/1 (2008) 14-23. Doi:10.1037/0708-5591.49.1.14
• Dysvik A. & Kuvaas B. (2013). “Intrinsic and Extrinsic Motivation as Predictors of Work Effort: The Moderating Role of Achievement Goals”. British Journal of Social Psychology 52 (2013) 412-430. Doi:10.1111/j.2044-8309.2011.02090.x.
• Eren E. (2008). Örgütsel Davranış ve Örgüt Psikolojisi. İstanbul 2008.
• Ertaş N. (2015). “Turn Over Intentions and Work Motivations of Millennial Employees in Federal Service”. Public Personnel Management 44/3 (2015) 401-423. Doi:10.1177/0091026015588193.
• Fernet C., Austin S. & Vallerand R. J. (2012). “The Effects of Work Motivation on Employee Exhaustion and Commitment: An Extension of the JD-R model”. Work&Stress 26/3 (2012) 213-229.
• Gagné M., Forest J., Gilbert M. H., Aubé C., Morin E. & Malorni A. (2010). “The Motivation at Work Scale: Validation Evidence in Two Languages”. Educational and Psychological Measurement 70/4 (2010) 628-646. Doi:10.1177/0013164409355698.