Kaunos’ta M.Ö. IV. ve III. Yüzyıldaki Siyasal Değişimlere Genel Bir Bakış

Yıl 2013, Cilt: 3 Sayı: 2, 81 - 90, 30.12.2013

Ufuk Çörtük

Öz

Kaunos, Karia’nın güneyinde, Rhodos’un karşı kıyısında bulunan bir liman kentidir. Kent sırtını dayamış olduğu yüksek dağ sıralarından dolayı yüzünü doğuya ve güneydeki Lykia’ya doğru çevirmiştir. Kaunos’ta en erken yerleşim izleri M.Ö. VII. yüzyıldan daha eskiye gitmemektedir. Liman Agora’sında ve çevresinde tespit edilen bazı anıtlar Kaunos’un M.Ö. IV. ve III. yüzyıldaki siyasal tarihine yön vermiş olaylara dönük sonuçlar içermektedir. Konon, M.Ö. 394 yılındaki Knidos kuşatmasından sonra Hellen dünyasında ünlenmiştir ve Kaunos’un da içinde olduğu birçok kentte sayısız heykelle onurlandırılmıştır. Kaunos’ta ele geçen ve Konon’a ait olan bu heykel kaidesi, Kaunos’un en azından M.Ö. IV. yüzyılın başlarında Atina destekçisi bir yönetime sahip olduğunun delili olarak kabul edilebilir. Birçok araştırmacı, antik yazarların anlatılarından yola çıkarak Kaunos’taki Ptolemaios hakimiyetinin M.Ö. 309/308 yılında başladığı ve bu hakimiyetin M.Ö. 197 yılına kadar kesintisiz olarak devam ettiği görüşünü savunmaktadır. Ancak M.Ö. 302 yılına tarihlenen Antileon eksedra’sı ve Demetrios Poliorketes’in mektubu, Kaunos’ta Ptolemaios hakimiyetinin bu görüşte önerilen kadar uzun sürmediğini ve M.Ö. 302 yılında Antigonos’lar yönetiminin Kaunos’ta egemen olduğunu göstermektedir. M.Ö. 287-278 yılları arasına tarihlenen Philokles’in heykel kaidesi ise Antigonos’ların hâkimiyeti sonrasında bölgeye yeniden Ptolemaios’ların egemen olduğunu göstermektedir. Dolayısıyla M.Ö. III. yüzyılın ilk yarısı içinde Kaunos üzerindeki hakimiyetin Antigonos’lar ile Ptolemaios’lar arasında el değiştirildiği sonucuna ulaşmak mümkündür.

Anahtar Kelimeler

Kaunos, Konon, Antigonos’lar, Ptolemaios’lar, Antileon, Philokles

Kaynakça

• App. Mith. Appianos, Mithridateios- Appian, The Foreign Wars. With and English Translation by H. White. New York, 1899 [Macmillan and Co. Ltd.].
• Bagnall, R. S. (1976). The Ptolemaic Possessions outside Egypt. Leiden: The Trustees of Columbia University in the City of New York.
• Barbieri, G. (1955). Conone. Roma: Studi Pubblicati Dall’Istituto Italiano Per La Storia Antica.
• Berthold, R. M. (1984). Rhodes in the Hellenistic Age. London: Cornell University Press.
• Blümel, W. (1987). Die Inschriften von Mylasa, Teil I, Bonn: Dr. Rudolf Habelt GmbH.
• Blümel, W. (1990). “Zwei neue Inschriften aus Mylasa aus der Zeit des Maussollos”. EpigrAnat 16, 29-43.
• Blümel, W. (1992). “Einheimische Personennamen in griechischen Inschriften aus Karien”. EpigrAnat 20, 7-33.
• Bresson, A. (2010). “Knidos: Topography for a Battle”. Eds. R. Van Bremen, & J.-M. Carbon, Proceedings of the First International Conference on Hellenistic Karia-Oxford, 29 June-2 July 2006, 435-451. Bordeaux.
• Bresson, A., Brun, P., & Varinlioğlu, E. (2001). “The Mutiny of Conons Cypriot Mercenaries”. Eds. P. Debord, & E. Varinlioğlu, Les hautes terres. 13-16. Bordeaux.
• Buraselis, K. (1982). Das hellenistische Makedonien und die Ägäis: Forschungen zur Politik des Kassandros und der drei ersten Antigoniden (Antigonos Monophthalmos, Demetrios Poliorketes und Antigonos Gonatas) im Ägäischen Meer und in Westkleinasien. München.
• Çörtük, U. (2012). Kaunos Liman Agorası Anıtları. Ege Üniversitesi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İzmir, 2012.
• Descat, R. “La carrière d'Eupolemos, Stratège macédonien en Asie Mineure”. REA, 100, 167-190.
• Diler, A. “The Northern Rock Necropolis of Caunus, in: Studien zum antiken Kleinasien V”. Asia Minor Studien 44, 2002, 63-95 Taf. 17-24.
• Diod. Diodorus, Bibliotheca Historica- Diodorus Siculus, Diodorus of Sicily in Twelve Volumes. With and English Translation by C. H. Oldfather. London, 1989 [Cambridge, Mass. Harvard University Press, William Heinemann, Ltd.].
• Dupont-Sommer, M. A. (1974). “La stèle trilingue récemment découverte au Létoon de Xanthos. Le texte araméen”. CRAI, 132-149.
• Engelmann, H., & Merkelbach, R. (1972-73). Die Inschriften von Erythrai und Klazomenai, II. Bonn: Rudolf Habelt Verlag GmbH.
• Ferguson, W. S. (1948). “Demetrius Poliorcetes and the Hellenic League”. Hesperia, 17, 112-136.
• Fräser, P. M., & Bean, G. E. (1954). The Rhodian Peraea and Islands. London.
• Frei, P., & Marek, Chr. (1997). “Die karisch-griechische Bilingue von Kaunos. Eine zweisprachige Staatsurkunde des 4. Jh.s v. Chr.”. Kadmos, 36, 1-89.
• Frei, P., & Marek, Chr. (1998). “Die karisch-griechische Bilingue von Kaunos. Ein neues Textfragment”. Eds. W. Blümel, P. Frei, & Chr. Marek. Colloquium Caricum. Akten der Internationalen Tagung über die karisch-griechische Bilingue von Kaunos 31.10.-1.11.1997 in Feusisberg bei Zürich. Kadmos, 37, 1-18.
• Funke, R. (1983). “Konons Rückkehr nach Athen im Spiegel epigraphischer Zeugnisse”. ZPE 53, 149-189.
• Gürman, O. (1975). “Kaunos'ta Bulunmuş Olan Arkaik Atlet Heykeli”. TürkAD, 22/1, 13-16.
• Hailer, U., & Şanlı, A. (2004). “Gehöfte und kleine ländliche Siedlungen auf dem Gebiet von Kyaneai”. Ed. F. Kolb. Chora und Polis. 211-248. München.
• Hamilton, C. D. (1979). “On the Perils of Extraordinary Honors. The Cases of Lysander and Conon”. AncWorld 2, 87-90;
• Head, B. V. (1897). A Catalogue of the Greek Coins in the British Museum, XIX, Catalogue of the Greek Coins of Caria, Cos, Rhodes. London.
• Hornblower, S. (1982). Mausolus. Oxford: Clarendon Press
• Hdt. Herodotos, Histories- Herodotos, Herodot Tarihi. Çev. M. Ökmen. İstanbul, 1991.