Lyrbe/Seleukeia'dan Bereket Boynuzlu İon Başlıkları

Yıl 2013, Cilt: 3 Sayı: 2, 287 - 295, 30.12.2013

Nazlı Yıldırım

Öz

Lyrbe/Seleukeia Agorası’nın Batı Stoa bölümüne ait olduğu bilinen ve araştırmanın konusunu oluşturan bu başlıklar hem form hem de yan bölümlerinde yer alan bereket boynuzlarının varlığı ile alışılmışın dışında bir görüntüye sahiptirler. Antikçağda yan yüzleri çeşitli figürler ile bezenmiş çok farklı tipte ve sayıda başlık örneği bulunsa da tipolojik bir benzeri bulunmayan Lyrbe/Seleukeia başlıklarının büyük boyutları, az sayıda sütun ile geniş alanların kapatılması için uygun görünmektedir. Yan yüzlerde kullanılan ve antikçağda bereket ve zenginliğin açık bir simgesi olarak kullanılmış olan bereket boy- nuzlarının benzer bir ifade ile bu başlıklarda da kullanılmış olması mümkündür. Bu çalışmada söz konusu başlıklar ayrıntılı bir şekilde tanıtılmış; stil kritiğin yanı sıra agora’nın mimarisi de göz önünde bulun- durularak bir tarihlendirme önerisinde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Lyrbe/Seleukeia Agora’sı, İon başlıkları, bereket boynuzu, cornucopia, mimari bezeme

Kaynakça

• Alzinger, W. (1974). Augusteische Architektur in Ephesos. Wien: Im Selbstverlag.
• Arya, D. A. (2002). The Goddess Fortuna in Imperial Rome: Cult, Art, Text. The University of Texas/ Austin.
• Başaran, C. (1990). “Mimari Bezemeler Işığında II. Y.Y. İonia ve Pamphyliası”. TTK X/1, 231-238.
• Bemmann, K. (1994). Füllhörner in Klassischer und Hellenistischer Zeit. Frankfurt: Peter Lang.
• Bingöl, O. (1980). Das ionische Normalkapitell in Hellenistischer und Römischer Zeit in Kleinasien. IstMitt Beiheft 20. Tubingen: Verlag Ernst Wasmuth.
• Blagg, T. F. C. (1990). “Column capitals with Elephant-Head Volutes at Petra”. Levant 22, 131-137.
• Can, B. (2005). “Antoninler Dönemi Baroğu Işığında Aspendos Tiyatrosu”. Adalya VIII, 89-119.
• Coulton, J. J. (1976). The Architectural Development of the Greek Stoa. Oxford: Clarendon Press.
• Dinsmoor, W. B. (1984). Ancient Athenian Building Methods. Agora Picture Book 21. American School of Classical Studies at Athens: The Stinehour Press.
• Eichler, F. (1971). Das Monument des C. Memmius. FIE, VII. Wien: Im Selbstverlag.
• Erim, K. T. (1990). “Recent Work at Aphrodisias 1986-1988”. Eds. C. Rouechè, & T. K. Erim. Aphrodisias Papers, 9-36. “Recent Work on Architecture and Sculpture”. JRA Suppl. I.
• Humann, C. (1904). Magnesia am Maeander. Berlin: Georg Reimer.
• İdil, V. (1999). Nysa ve Akharaka. İstanbul: Yaşar Eğitim ve Kültür Vakfı.
• İnan, J. (1998). Toroslar’da Bir Antik Kent: Lyrbe?- Seleukeia?. İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları.
• Karaosmanoğlu, M. (1996). Anadolu Mimari Bezemeleri. Roma Çağı Yumurta Dizisi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi.
• Kökdemir, G. (2009). Menderes Magnesiası Propylonu. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi. Ankara.