Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) Destekli Sosyal Bilgiler Dersi Öğretiminin Öğrenci Başarısına ve Tutumuna Etkisi

Yıl 2012, Cilt: 2 Sayı: 2, 251 - 261, 30.12.2012

Baris Ünal Cemali Sarı

Öz

Bu araştırmanın temel amacı, sosyal bilgiler dersi “Bölgemizi Tanıyalım” ünitesinin Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ile işlenilmesinin; ilköğretim 5. sınıf öğrencilerinin akademik başarılarına, CBS’ye yönelik tutumlarına ve CBS’yi kullanma becerilerine ilişkin etkisini belirlemektir. Bu araştırma Bilecik merkezde Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı TOKİ İlköğretim Okulunda 2011-2012 Öğretim Yılının 1. döneminde beşinci sınıfta (A ve B şubesinde) öğrenim gören öğrencilerle 6 hafta süreyle yürütülmüştür. Çalışma grubunu, 5/A ve 5/B sınıflarında öğrenim gören 49 öğrenci oluşturmaktadır. 5/B şubesi deney, 5/A şubesi kontrol grubu olarak seçilmiştir. Araştırmada ön-son test kontrol gruplu deneysel desen kullanılmıştır. Deney grubuna CBS destekli yöntem, kontrol grubuna ise geleneksel öğretim yöntemi uygulanmıştır. Araştırma sürecinde; araştırmacı tarafından geliştirilen “Bölgemizi Tanıyalım” ünitesi Başarı Testi, Coğrafi Bilgi Sistemleri Tutum Ölçeği ve Kontrol Listesi veri toplama aracı olarak kulla- nılmıştır. Araştırmadan elde edilen verilerin analizi ilişkisiz t-testi, ilişkili t-testi, Cohen d kullanılarak değerlendirilmiştir. Araştırmada; öğrencilerin CBS teknolojisine yönelik olumlu bir tutum içerisinde oldukları, CBS tabanlı haritaların “Bölgemizi Tanıyalım” ünitesinin öğretiminde başarıyı yükselten bir etkiye sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Coğrafi Bilgi Sistemleri, Bölgemizi Tanıyalım, Tutum, Sosyal Bilgiler

Kaynakça

• Burrough, P.A. (1998). Principles of Geographical Information System. Oxford: Oxford University Pres.
• Büyüköztürk, Ş. (2001). Deneysel Desenler. Ankara: PegemA Yayınları.
• Demirci, A. (2004). “İlk ve Orta Öğretim Coğrafya Eğitimi ve Coğrafi Bilgi Sistemleri: Fiziki Coğrafya (Deprem ve Volkanlar) Konusu ile ilgili CBS Tabanlı Örnek Bir Ders Uygulaması”. İstanbul: Fatih Üniversitesi 3. Coğrafi Bilgi Sistemleri Bilişim Günleri, 6-9 Ekim, 3. CBS Bilişim Günleri Bildiriler Kitabı, 171-82.
• Demirci, A. (2007). “Coğrafi Bilgi Sistemlerinin İlk ve Ortaöğretim Coğrafya Derslerinde Bir Öğretim Aracı Olarak Kullanılması: Önem, İlke ve Metotlar”. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Öneri Dergisi, 7, 377-88.
• Houtsonen, L. (2006). GIS into School Curriculum: Pedagogical Viewpoints, GISAS Project. Helsinki, Finland.
• Johansson, T. (2003). “GIS in Teacher Education – Facilitating GIS Applications in Secondary School
• Geography”. ScanGIS'2003 - The 9 th Scandinavian Research Conference.
• Kawabata, M. (2010). “Multidisciplinary Cooperation in GIS Education: A Case Study of Us Colleges and Universities”. Journal of Geography in Higher Education, 34 (4), 493-509.
• Kaptan, S. (1998). Bilimsel Araştırma Teknikleri ve İstatistik Yöntemleri. Ankara: Tekışık Web Ofset Tesisleri.
• Karasar, N. (2003). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları.
• Kawabata, M. (2010). “Multidisciplinary Cooperation in GIS Education: A Case Study of Us Colleges and Universities”. Journal of Geography in Higher Education, 34 (4), 493-509.