Pseudo-Skylaks: Periplous

Yıl 2012, Cilt: 2 Sayı: 1, 239 - 257, 30.06.2012

Murat Arslan

Öz

İ.Ö. VI. yüzyılda yaşamış Karyanda’lı (Bodrum Yarımadası’nın kuzeyinde lokalizasyonu kesinolarak yapılamamış Karya kenti) Skylaks’a atfedilen Periplous (İskan edilmiş Avrupa, Asya veAfrika Denizi’nin Çevresindeki Seyr-ü Seferi) adlı coğrafi eser Karadeniz, Akdeniz ve Afrikasahillerindeki yüzlerce kentin tarihsel coğrafyası hakkında kısa, fakat yararlı bilgiler verir. Ancakmetinde İ.Ö. IV. yüzyılda kurulan kentlere dair yapılan göndermeler eserin bu yüzyılda yaşamış,ismini bilmediğimiz bir yazar tarafından kaleme alınmış olabileceği savını doğrular niteliktedir.Bu bakımdan eserin yazarı Pseudo-Skylaks olarak adlandırılır.Çalışma dikkatle incelendiğinde bir gezi yazısı ya da denizcilerin kullanımı için hazırlanmışbir navigasyon rehberi özelliği sergilemez. Bilinen ilk kuramsal/teorik coğrafya çalışmalarındanbiri kabul edilir. İ.Ö. IV. yüzyıla değin iskan edilmiş üç kıtadaki çeşitli soyları, sayılarını;sırasıyla bölgeleri, kentleri, limanları, ırmakları; iskan edilmiş adaları, halklarını ve bunlarınhangi tarzda anakarayla ilişki içinde bulunduğunun anlatıldığı kurgusal bir yapılanma içerir.Akdeniz ve Karadeniz’in saatyönünü seyr-ü seferinin yanı sıra Herakles Sütunları’ndan öteyedenizaşırı Batı Afrika’ya kadarki sahil şeridindeki kıyı kentlerinin sınırları, birbirlerine olanuzaklıkları, bu mesafenin hangi rota takip edilirse ne kadar zamanda alınabileceği konusundaokuyucu bilgilendirilir. Eserin Afrika bölümü büyük ölçüde seyir subayı Hanno’nun Periplousadlı çalışmasından temel alındığı görünür.

Anahtar Kelimeler

Pseudo, Skylaks, Periplous, Karyanda

Kaynakça

• PSEUDO-SKYLAKS, “Pseudo-Skylaks: Periplous”, Çev. Murat Arslan, MJH, II/1, 2012, s.239-257. STRABON.
• PSEUDO-SKYLAKS, “Pseudo-Skylaks: Periplous”, Çev. Murat Arslan, MJH, II/1, 2012, s.239-257. STRABON.
• PSEUDO-SKYLAKS, “Pseudo-Skylaks: Periplous”, Çev. Murat Arslan, MJH, II/1, 2012, s.239-257. STRABON.