Dede Korkut Hikayelerinde Kadın Ve Çocuk Eğitimi/Woman And Child Education In Dede Korkut Tales

Yıl 2010, Cilt: 7 Sayı: 14, 275 - 284, 17.03.2014

Bülent Arı Ercan Karateke

Öz

Özet

Asıl adı “Kitab-ı Dede Korkut ala Lisan-ı Taife-i Oğuzan” olan günümüzde en bilindik adıyla Dede Korkut Hikayeleri, şüphesiz ki Türk hikayeciliğinin en önemli yapı taşlarından birisidir. Dede Korkut hikayelerindeki destansı öğeler onun yazıya geçmeden önce sözlü gelenekten beslendiğini gösteren en önemli delillerden birisidir. Dede Korkut hikayelerinin en önemli özelliklerinden birisi de “Model Oluşturma” ya da “Model Gösterme” yoluyla iyi ve doğruyu göstermesidir. Bu modeli gösterirken zaman zaman kötü modelleri de göstererek olmaması gerekenleri somutlaştırır. Dede Korkut kitabı, mukaddimesi ve mukaddimenin somut hikayeleri sayılabilecek on iki boyuyla Türk Mitolojisi açısından geçmişi açıklayan, geleceğe örnek insan tipleri sunan bir Töre kitabıdır. İşte Türk töresine göre olması gerekenler ve olmaması gerekenler gerek bu hikayelerdeki kahramanlarla özdeşleştirilerek gerekse de bu kahramanların çevresinde cereyan eden olaylarla anlatılmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Dede Korkut, Kadın Eğitimi, Çocuk Eğitimi.

 

Abstract

It is undoubtedly one of the most important milestones of Turkish tele-writing, with its real name “Kitab-ı Dede Korkut ala Lisan-ı Taife-i Oğuzhan” and with its mostly known name Dede Korkut Tales.Epical elements in Dede Korkut tales are one of the most important evident showing that it was nurtured with oral tradition before it was used in written form. The most important qualities of Dede Korkut Tales are that it showed the good and the truth with the way of “Showing Model” or “Creating Model”. While showing this model, it sometimes shows the bad model models for concretizing the things that should not occur. Dede Korkut Book is a custom book which explains the past within the frame of Turkish mythology and which presents model human types for the future with its twelve sizes which can be considered as its introduction or concrete stories of the introduction. That is, it was tried to tell what should and should not happen according to Turkish custom by equating with heroes in these stories with the events occurring around those heroes.

Key Words: Dede Korkut, Woman Education, Child Education.

Anahtar Kelimeler

Dede Korkut, Kadın Eğitimi, Çocuk Eğitimi

Kaynakça

• Kaynakça
• Aktaş, Ş. (2003). Roman Sanatı ve Roman İncelemesine Giriş. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Binyazar, A. (1996). Dede Korkut. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Ceyhun, A. (1984). “Dede Korkut Kitabında Türk Kadını”. Milli Kültür, 44, 59-64.
• Duymaz, A. (2000). Dede Korkut Kitabında Alplerin Eğitim ve Geçiş Törenleri. Ankara: ATKM Başbakanlık Yayınları.
• Ergin, M. (1964). Dede Korkut Kitabı. Ankara: TDK Yayınları.
• Ekici, M. (1995) Dede Korkut Hikayeleri Tesiri ile Teşekkül Eden Halk Hikayeleri. Ankara: ATKM Başbakanlık Yayınları.
• Gökyay, O. Ş. (1973). Dedem Korkut'un Kitabı. İstanbul: MEB Basımevi.
• Kaplan, M. (1991). Türk Edebiyatı Üzerine Araştırmalar III-Tip Tahlilleri. İstanbul: Dergah Yayınları.
• Kaplan, M. (1997). Türk Edebiyatı Üzerine Araştırmalar I. İstanbul: Dergah Yayınları.
• Türkdoğan, O. (1985). Dede Korkut Destanında Sosyal Hareketler. Ankara: Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları.
• Uluslar arası Dede Korkut Bilgi Şöleni,(19-21 Ekim 1999), Ankara: ATKM Yayınları.
• Yakıcı, A. (2007). “Dede Korkut Kitabında Görülen Ozan Tiplerinin Türkiye Sahası Aşıklık Geleneğinin Oluşumuna Etkisi”.Milli Folklor,73,40-47.