Süt Sığırcılığı İşletmelerinde Finansman Kaynakları: Burdur İli Örneği

Yıl 2016, Cilt: 21 Sayı: 1, 0 - 0, 29.06.2016

Mevlüt Gül , Damla Gürbüz

Öz

Bu çalışmanın amacı, Burdur ilindeki süt sığırcılığı özelinde işletmelerin finansman kaynaklarının belirlenmesi ve işletmelerin çeşitli özellikleri ile finansal kaynaklar arasındaki ilişkilerin irdelenmesidir.

Araştırmada kullanılan birincil veriler, Burdur ilinde süt sığırcılığı yetiştiriciliği yapan işletmelerden yüz yüze görüşme tekniği ile elde edilmiştir. Süt sığırcılığı yetiştiricileri doğrudan ziyaret edilerek, 105 adet üreticiye konu ile ilgili hazırlanan anket soruları uygulanmıştır. Anket uygulanan işletmeler tesadüfî olarak seçilmiştir. İşletmelerden elde edilen veriler, 2012 üretim yılına aittir.

Görüşülen işletmelerin %57’si kurumsal, %17’si kurumsal olmayan ve %26’sı öz kaynaklarını kullanmaktadır. İşletmelerin finansman grupları ile işletmecilerin eğitimi, deneyim süresi, karlılıkları, maliyetleri, inek sayıları ve hayvan varlığı (BBHB) arasında istatistiki bir ilişki bulunmamaktadır. Buna karşın işletme grupları ile işletmenin hayvancılıktaki uyguladığı teknikler değişmektedir. Öz kaynaklarını kullanan işletmelerde kaba yem kullanımı daha fazladır. Öz finansman dışı kaynaklarını kullananların üretici örgütlerine üye olma süreleri daha fazladır. Yem desteği, süt desteği, hayvan başı desteğinden daha fazla oranda yararlanmaktadır. Kurumsal kaynak ve öz kaynaklarını kullananlarda hayvancılığa devam etme eğilimi daha fazladır. İşletme dışı finansman kaynaklarından yararlananlarda arazi sahipliği ise daha fazladır.

Tarım sektörünün içinde bulunduğu üretim yapısının değiştirilerek ve geliştirilerek daha fazla katma değer üretebilecek bir yapıya kavuşturulabilmesi için; işletme dışı finansman kaynaklarından daha fazla yararlanması ve farklı finansman şekillerini kullanması gerekmektedir.

Kaynakça

• Aksu, E, 2012. 2003-2011 yılları arasında tarımsal krediler ile tarım sektörü arasındaki nedensellik ilişkileri. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 132s, Eskişehir.
• Aktürk, D, Savran, F, Hakyemez, H, Daş, G, Savaş, T, 2005. Gökçeada’da ekstansif koşullarda hayvancılık yapan işletmelerin sosyo-ekonomik açıdan incelenmesi. Tarım Bilimleri Dergisi, 11 (3), 229-235.
• Altürk, D, 2007. Polatlı ilçesi tarım işletmelerinde münavebede yer alan başlıca ürünlerde işletme sermayesi talebi ve kredi kullanımının incelenmesi. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 104s, Ankara.
• Arslanbey, S, 2011. Bankacılık sektörü ve tarım kredileri: Türkiye'de tarım finansmanı ve T.C. Ziraat Bankası A.Ş.’nin rolü. Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 100s, Balıkesir.
• Artukoğlu, MM, 1993. Tarımsal kredinin tarım sektörünün gelişmesindeki önemi ve Manisa merkez ilçe tarım işletmelerinde kredi kullanım analizi. Ege Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Doktora Tezi, 322s, İzmir.
• Atik, VT, 2014. Tekirdağ ilindeki tarım kredi kooperatiflerinin genel yapısı, sorunları ve bölgedeki tarımsal girdi kullanımındaki payı. Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi 99s, Tekirdağ.
• Çetin, B., 2008. Tarımsal finansman. Nobel Akademik Yayıncılık Yayınları, 208s, Ankara.
• Demircan, V, Binici, T, Koknaroglu, H, Aktaş, AR, 2006. Economic analysis of different dairy farm sizes in Burdur province in Turkey. Czech Journal Animal Science, 51(1), 8-17.
• Elmaz, Ö, Saatcı, M, Özçelik Metin, M, Sipahi, C, 2010. Burdur ili süt sığırcılığı ve özellikleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Veteriner Fakültesi Yayını, 92s, Burdur.
• Erdal, B, 2012. Tarım işletmelerinin finansmanı ve kredilendirme: Bursa ili merkez ilçeleri meyvecilik işletmeleri örneği. Uludağ Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 126s, Bursa.
• Erdaş, H, 2012. Türkiye’de tarımın finansmanında tarımsal kredilerin rolü: Edirne bölgesi örneği. Namık Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Doktora Tezi, 152s, Tekirdağ.
• Erkuş, A, Demirci, R, Özçelik, A, Çetin, B, 1987. Eskişehir ve Burdur illeri sığırcılık işletmelerinde verimlilik ile optimum üretim ve yatırım hacminin tespiti. Doğa Veteriner ve Hayvancılık Dergisi, 11(2),133-142.
• Fırat, O, 1999. T.C. Ziraat Bankası’nın tarımsal kredi uygulamaları ve Tokat İli Merkez ilçedeki tarım işletmelerinin bu uygulamalardan yararlanma etkinliği üzerine bir araştırma. Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Doktora Tezi, 244s, Tokat.
• Gül, A, 1998. Adana ilinde projeli ve projesiz süt sığırcılığı üretim faaliyetlerinin ekonomik yönden karşılaştırılması. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları 131, Adana.
• Gülçubuk, B, 2000. Kırsal alanda kredi kullanımının sosyo-ekonomik temelleri-hızlı kırsal değerlendirme yaklaşımı ile Kırıkkale ili keskin ilçesi araştırması. Türkiye Ziraat Odaları Birliği Yayını, 53s, Ankara.
• Karamustafa, C, 2013. Türk bankacılık sektöründe sorunlu kredilerin analizi ve uygulamaya yönelik politika önerileri. Galatasaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 142s, İstanbul.
• Karlı, B, 1991. GAP alanında tarımsal kredi kullanımı ve gelecekteki kredi ihtiyacının saptanması üzerinde bir araştırma. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 151s., Adana.
• Kazancı, M, 2010. Tarımsal işletmelerin finansmanı ve Türkiye örneği. Kadir Has Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Bölümü, Bankacılık Anabilim Dalı, Bankacılık Eğitimi Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 161s, İstanbul.
• Kutlar, İ, Kızılay, H, Turhanoğulları, Z, 2013. Kırsal alanda kadınların işgücüne ve kararlara katılımını etkileyen sosyoekonomik faktörlerin belirlenmesi: Burdur ili örneği. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 26(1), 27-32.
• Oğuz, FK, Oğuz, MN, Sipahi, C, 2013. Burdur ili süt sığırcılık işletmelerinde hayvan besleme ve beslenme hastalıklarına ilişkin yapısal durum. Veteriner Hekimler Derneği Dergisi, 84(2), 7-19.
• Özcan, S, 2009. Antalya ili Kaş ilçesindeki çiftçilerin T.C. Ziraat Bankası A.Ş.’den tarımsal amaçlı kredi kullanmalarını etkileyen faktörler. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 88s, Kahramanmaraş.
• Özçelik, A, Güneş, E, Artukoğlu, MM, 2005. Türkiye’de tarımsal kredi: sözleşmeli tarım ve üretici örgütleri üzerinden kredi uygulamaları. Ziraat Mühendisliği VI. Teknik Kongresi Bildirileri, 3-7 Ocak 2005, 24s, Ankara.
• Öztürk D, Karkacıer, O, 2008. Süt sığırcılığı yapan işletmelerin ekonomik analizi: Tokat ili Yeşilyurt ilçesi örneği. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 25 (1), 15-22.
• Şahin, K., 2001. Kayseri ilinde süt sığırcılığı yapan işletmelerin yapısal özellikleri ve pazarlama sorunları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 11(1), 79-86.
• TÜİK, 2015. Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim Tarihi: 06.02.2015. http://www.tuik.gov.tr.
• Ülger, R, 1997. Tarım Kredi Kooperatiflerinin finansman yapısı, kaynakları ve bununla ilgili başlıca sorunlar. Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 124s, Ankara.
• Yıldıztekin, İ, 1987. Tarımın finansmanı ve finans kuruluşları. Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 180s, Ankara.
• Yılmaz, H, 2010. Süt sığırcılığında kooperatifler aracılığıyla desteklemenin ekonomik ve sosyal etkileri: Adana ili örneği. Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Doktora Tezi, 311s, Adana.
• Yılmaz, H, Gül, M, Parlakay, O, Akkoyun, S, Bilgili, ME, Vurarak, Y, Kılıçalp, N, Hızlı, H, 2015. Doğu Akdeniz Bölgesinde Süt Sığırcılığı İşletmelerinin Sosyo-Ekonomik Yapısı, Sorunları ve Çözüm Önerileri. Destekleyen Kuruluş: TAGEM, Proje No: TAGEM/TEAD/12/TE/000/009.
• Yılmaz, İ, Dağıstan, E, Koç, B, Özel, R, 2003. Hatay ilinde projeli ve projesiz süt sığırcılığı yapan işletmelerin süt sığırcılığı üretim faaliyetlerinin ve faktör verimliliklerinin analizi. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 16(2), 169-178.