Burdur İlinde Tarımsal Kooperatiflerde Kooperatif-Ortak İlişkilerinin Değerlendirilmesi

Yıl 2016, Cilt: 21 Sayı: 1, 0 - 0, 29.06.2016

Gülüzar Alçiçek Bahri Karlı

Öz

Bu çalışmada, Burdur ilinde tarımsal kooperatiflerde kooperatif-ortak ilişkileri incelenmiştir. Araştırmanın ana materyalini 131 kooperatif ortağı ile yapılan anketlerden elde edilen veriler oluşturmuştur. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre işletme yöneticilerinin %58.78’i ilkokul mezunudur ve ortalama yaşı 50.02’dir. Ortalama arazi genişliği 82.02 dekar olup, bu arazinin %57.61’i mülk arazidir. İşletmeler ortalamasında 82.02 dekar arazinin, ekim alanı olarak en yüksek kısmını tarla bitkileri oluşturmaktadır. İşletmelerde ağırlıklı olarak süt sığırcılığı yapılmakta, işletme başına ortalama hayvan sayısı 18.71 baştır. İşletme yöneticilerinin %25.95’i beş ve daha fazla farklı tarımsal örgüte üyedir. Ortakların %83.97’si kooperatifin tanımını doğru bilmektedir. 2012-2013 üretim sezonunda, kooperatiflerden temin edilen girdi fiyatları ile piyasa fiyatları karşılaştırıldığında, kooperatif girdi fiyatlarının daha uygun olduğu tespit edilmiştir. Kooperatif ortaklarının ortak oldukları kooperatiften beklentileri orta derecede (3.06 puan) gerçekleşmiştir. Ortakların %80.92’si ana sözleşmeyi okumadığını belirtmiştir. Ortakların %50.38’i kooperatifin son genel kuruluna katılmamıştır. Tarım kredi kooperatiflerinde en önemli hizmet kredi hizmeti olup, ortakların %73.80’i hizmetleri yeterli bulmaktadır. Su ürünleri kooperatiflerinde ise ortakların tamamı hizmetleri yetersiz bulduğunu belirtmiştir. Risturn kavramını bilen ortakların oranı %23.66’dır. İşletmeler ortalamasında ortakların %60.31’i üyesi olduğu kooperatifi başarılı bulmaktadır.

* Bu çalışma Yüksek Lisans tezinin bir bölümüdür.

Kaynakça

• Acar,İ.,Yıldırım,İ.,2000. Mandıra İşleten DönerdereTarımsal Kalkınma Kooperatifine Ortak işletmelerin Ekonomik Analizi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Bilimleri Dergisi, (J.Agric.Sci.), 10(1):61-70.
• Anonim,2016. Tarım Reformu Genel Müdürlüğü Kayıtları, Ankara. www.tarim.gov.tr/TRGM (erişim tarihi: 12.01.2016).
• Aras,a.,Çıkın,A.,1976. İzmir ve Çevresinde Mevcut Tarım Kooperatiflerine Ortak Çiftçilerin Bu Kooperatiflerden Yararlanma Durumları ve Kooperatifçilik Eğilimleri Üzerine Bir Araştırma. E.Ü. Ziraat Fakültesi Yayınları, No:292, Bornova-İzmir, 39s.
• Ertan,A.,Turan,A.,2001. Gülbirlik Ortaklarının
• Kooperatif-Ortak İlişkisi Yönünden Analizi. Süleyman Demirel üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6 (2): 29-43
• Güllü,S.,2010. Şanlıurfa İlinde Tarım Kooperatiflerinin Sorunları ve çözüm önerileri Üzerine Bir Araştırma.Yüksek Lisans Tezi, Harran Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü (Basılmamış), Şanlıurfa.
• İnan,İ.H.,Gülbuçuk,B.,Ertuğrul,C.,Kantürer,E.,Baran,E.A.,Dilmen,Ö.,2000. Türkiye’deTarımda Kırsal Kesim Örgütlenmesi. Erişim Tarihi:10.03.2013www.zmo.org.tr/resimler/ekler/00c563bfd2c48c1_ek.pdf?...
• İnan,İ.H.,Başaran,B.,Saner,G.,Yercan,M.,İnan,Ç.,Özdoğan,Ö., 2008. Türk Tarım Kooperatiflerinin AB Tarım Kooperatiflerine Uyumu ve Tarımsal Sanayiye Etkileri. Erişim Tarihi:10.03.2013. http://www.zmo.org.tr/resimler/ekler/a845d4d23b883ac_ek.pdf
• Karlı, B. 2001. OnderCiftci Projesi Modelinin Uygulanabilirliği Uzerine Bir Arastırma– Harran Ovası Orneği. TZOB, s.8-46.
• Karlı,B.,Çelik,Y.,2003.GAP Alanında Tarım Kooperatifleri ve Diğer Çiftçi Örgütlerinin Bölge Kalkınmasındaki Etkinliği. T.E.A.E. Yayın No:97,Ankara, 109 s.
• Kaya,Ü.,Esengün,K.,1996. Tokat İli Kazova Yöresinde Üreticilerin Tarım Kooperatiflerinden Yararlanma Durumları ve Eğilimleri Üzerine Bir Araştırma. Türkiye 2. Tarım ekonomisi Kongresi, Cilt:2, s.304-398,Ankara.
• Kılıç,B.,2011. Samsun İlindeki Tarımsal Kalkınma Kooperatiflerinde Ortak-Kooperatif İlişkilerinin Analizi.Yüksek Lisans Tezi,Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, (Basılmamış), Samsun.
• Köroğlu,S.,2003.Avrupa Birliği ve Türkiye’de Tarımsal Örgütlenme.Tarım ve KöyişleriBakanlığı,Dış ilişkiler ve Avrupa Topluluğu Koordinasyon Dairesi Başkanlığı,AT Uzmanlık Tezi, Ankara, 170s.
• Miran,B.,2011. Temel İstatistik. İzmir.
• Özüdoğru,H.,2004. Köy-Koop Kırklareli Birliği’nin Ekonomik Analizi ve Yöneticilerin Kooperatif İşletmelerinin Başarısına Etkilerinin Değerlendirilmesi. Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü, Yayın No:120, Ankara, 150s.
• Özüdoğru,T.,2010. Amasya Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliğinin Yöre Çiftçilerine Ekonomik Etkilerinin Analizi. Doktora Tezi Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, (Basılmamış), Ankara.
• Rehber,E., 2007. Tarımda Örgütlenme ve Sorunları.Erişim Tarihi:10.04.2013.www.erekonomi.com/orgut.pdf
• Şahin,Y.,2006. TARİŞ Zeytin ve Zeytinyağı Tarım Satış Kooperatiflerinde Devlet Yatırımları ve Kooperatif Ortak İlişkileri, TEPGE Yayın No:144, Ankara, 111s..
• Şahin,A.,Cankurt,M.,Günden,C.,Miran,B.,Meral,Y.,2013. Türkiye’de Tarımsal Kalkınma KooperatiflerindeOrtak-Kooperatif İlişkileri KSÜ Doğa Bilimleri Dergisi, 16(2),2013.
• Yercan, M., 1996. İzmir Yöresinde SeçilmişBazı Tarımsal Amaçlı KooperatiflerdeKaynak Kullanımı ve İşletmelerde Etkinliğin ÖlçülmesiBir Araştırma. Doktora Tezi, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, (Basılmamış), Bornova- İzmir.