Okul Müdürlerinin Yöneticilikte Profesyonelleşmeye İlişkin Görüşleri

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 1, 60 - 73, 29.01.2021

Yusuf Gezer

Öz

Araştırmada kamu okullarında yöneticilik yapan okul müdürlerinin profesyonelleşmeye ilişkin görüşlerini belirlemek amaçlanmıştır. Araştırmanın amacı doğrultusunda “Okul müdürlerinin görüşlerine göre okul yöneticiliğinde profesyonelleşme nasıl sağlanır?” sorusu araştırmanın temel problem cümlesi olarak belirlenmiştir. Bu amaçlar doğrultusunda okul müdürleri ile görüşmeler yapılmıştır. Araştırmanın amaçları doğrultusunda nitel araştırma desenlerinden fenemoloji (olgubilim) deseni tercih edilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu 2020-2021 eğitim-öğretim yılında Malatya İli Yeşilyurt İlçesi’nde görev yapan okul müdürleri arasından amaçlı örnekleme yöntemlerinden biri olan ölçüt örnekleme yöntemi ile belirlenmiş olan 18 okul müdürü oluşturmaktadır. Araştırmada, kamu okullarında yöneticilik yapan okul müdürlerinin profesyonelleşmeye ilişkin görüşlerini belirlemek için araştırmacı tarafından hazırlanan yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Yarı yapılandırılmış görüşme formunda okul müdürlerinin okul yöneticiliğinde profesyonelleşmeye yönelik görüşlerini tespit etmek için “Kimler profesyonel okul yöneticisi olabilir?”, “Profesyonel bir okul yöneticisi nasıl belirlenmelidir?”, “Profesyonel bir okul yöneticisi hangi niteliklere sahip olmalıdır?” soruları yöneltilmiştir. Yarı yapılandırılmış görüşmeler ile toplanan veriler içerik analizi yolu ile çözümlenmiştir. Araştırmada profesyonel bir okul yöneticisinin iletişim becerisi, teknolojik bilgi ve liderlik özelliklerine sahip bireyler arasından seçilmesi gerektiği belirlenmiştir. Ayrıca araştırmada profesyonel bir okul yöneticisinin vizyon sahibi olması gerektiği ve profesyonel bir okul yöneticisi olmak içn staj eğitimi alınması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Okul Müdürü, Yöneticilik, Profesyonelleşme

Kaynakça

• Abbott, A. (1988). The System of Professions: an essay on the division of expert labour. Chicago, IL: University of Chicago Press.
• Açıkalın, A. (1995). Toplumsal Kurumsal ve Teknik Yönleriyle okul yöneticiliği, Ankara: Pegem Yayınları.
• Aktepe, V. (2014). Okul yöneticilerinin seçme ve yetiştirme uygulamalarına yönelik öğretmen ve yönetici görüşleri. Electronic Turkish Studies, 9(2), 89-105.
• Altın, F., & Vatanartıran, S. (2014). Türkiye'de Okul Yöneticisi Yetiştirme, Atama ve Sürekli Geliştirme Model Önerisi. Journal of Kirsehir Education Faculty, 15(2), 17-35.
• Arabacı, İ., Şanlı, Ö. ve Altun, M. (2015). Okul yöneticilerinin yetiştirilme ve atama yöntemlerine ilişkin sendika temsilcilerinin, maarif müfettişlerinin ve okul yöneticilerinin görüşlerinin değerlendirilmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(31), 166-186.
• Aydın, A. (1997). Milli Eğitim Bakanlığı merkez örgütünde yetki devri sorunu. Ankara: Gelişim Dizgi ve Yayıncılık.
• Aytekin, Z. (2009). Okul yöneticilerinin yetiştirilmesi ve atanması konusunda öğretmenlerin görüşleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Bush, T., & Jackson, D. (2002). A preparation for school leadership: International perspectives. Educational Management & Administration, 30(4), 417-429.
• Day, C. (2002). School Reform and Transitions in Teacher Professionalism and Identity. International Journal of Educational Research, 37(8), 677-692.
• Doreen, S. ve Prieur, D. (1996). Teacher Professionalism and School Leadership: An Antithesis? Education, 116(3), 393-396.
• Erlandson, D. A., Harris, E. L., Skipper, B. L., & Allen, S. D. (1993). Doing naturalistic inquiry: A guide to methods. Sage.
• Freidson, E. (2001). Professionalism: The Third Logic. Oxford: Polity Press.
• Gewirtz, S., Mahony, P., Hextall, I. ve Cribb, A. (2009). Changing teacher professionalism: International trends, challenges and ways forward. Oxon: Routledge.
• Günay, E. (2004). Eğitim Kurumlarına Yönetici Seçme, Yetiştirme ve Atamaya İlişkin Yönetici ve Öğretmen Görüşlerinin Değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Hoyle, E. (1975). Professionality, professionalism and control in teaching. in V. Houghton, R. McHugh, & C. Morgan (Eds), Management in Education: the Management of Organisations and Individuals, 314-320. London: Open University Press.
• Hoyle, E. (1982). The Professionalization of Teacher: A Paradox. British Journal of Educational Studies, 30(2), 161-171.
• http://www.gtcni.org.uk/publications/uploads/document/Annual%20Lecture%20Paper.pdf, 21.09.2020.
• Karasu, K. (2001). Profesyonelleşme Olgusu ve Kamu Yönetimi. Mülkiyeliler Birliği Vakfı Yayınları Tezler Dizisi, 11, Ankara.
• Kul, M. ve Güçlü, M. (2010). Okul yöneticilerinin liderlik stilleri ile beden eğitimi öğretmenlerinin örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişki. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(2), 1021-1038.
• Kurt, T. (2009). İlköğretim yöneticilerinin problem çözme yeterliliği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
• Kurutkan, N. (2010). Hekimlerin Profesyonelleşme Derecesi. Ankara: SAGE Yayıncılık.
• Larson, M. (1977). The Rise of Professionalism: A Sociological Analysis. Berkeley: University of California Press.
• Lincoln, Y. S., & Guba, E. G. (1985). Naturalistic inquiry. Sage Publications.
• Martinet, M. A., Raymond, D. ve Gauthie, C. (2001). Teacher Training – Orientations-Professional Competencies, Gouvernement du Québec Ministère de l’Éducation. http://www.mels.gouv.qc.ca/dftps/interieur/pdf/formation_ens_a.pdf, 21.09.2020.
• Martinet, M. A., Raymond, D. ve Gauthie, C. (2001). Teacher Training - Orientations -
• Merriam, S. B. (2013). Qualitative research a guide to design and implementation (Çev. Ed. S. Turan). Nobel Yayıncılık.
• Mulkeen, T.A., & Cooper, B. S. (1992) Implications of preparing school administrators for knowledge work organizations: A case study, Journal of Educational Administration, 30(1), 12-17.
• Ozan, M., Gavcar, M., Saçaklı, F. ve Şahin, N. (2014). Okul yöneticilerinin seçilme ve atanma kriterlerine ilişkin öğretmen görüşlerinin değerlendirilmesi. Turkish Journal of Educational Studies, 1(1), 103-134.
• Özdaşlı, K. (2010). İşletmelerde Yenilikçi Örgüt Yapısı Oluşturmak: Çok Unsurlu Bir Model Önerisi, Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 14(1), 93-110.
• Özmen, F. ve Kömürlü, F. (2010). Eğitim örgütlerine yönetici seçme ve atamada yaşanan sorunlar ve yönetici görüşleri temelinde çözüm önerileri. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 2(1), 25-33.
• Pellegrino E. (2002). Professionalism, Profession and the Virtues of the Good Physician. The Mt Sinai Journal of Medicine. 69, s.378-384.
• Quddus, S. M. A. (2007). The Unfeasibility of Professionalization of Primary-school Teachers in Bangladesh. An analysis of the actors and factors, 1971 – 2001. Unpublished Dissertation, Department of Administration and Organization Theory, University Of Bergen, Bergen, Norveç.
• Seçer, H. Ş. (2009). Kamu-İş İş Hukuku ve İktisat Dergisi, 10(4), 247-277.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.