TÜRKİYE'DEKİ HEMŞİRELİK BÖLÜMLERİNDE LİSANS VE LİSANSÜSTÜ EĞİTİMDE VERİLEN GERİATRİ HEMŞİRELİĞİ DERSİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 1, 19 - 26, 31.03.2022

Birgül Genç , Edanur Açıkgöz , Merve Çelik , Ayşegül Koç , Bahar İnkaya

https://doi.org/10.55517/mrr.1077379

Cited By: 1

Öz

Amaç: Bu araştırmada ülkemizde yer alan lisans ve lisansüstü düzeyde hemşirelik geriatri derslerinin üniversitelerde varlığının, niteliğinin, özelliklerinin, veriliş şekillerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Araştırma tanımlayıcı olarak planlanmıştır. Çalışma evrenini, Yükseköğretim Bilgi Yönetim Sisteminde aktif olarak hemşirelik bölümü bulunan 135 üniversite oluşturmuştur. Çalışmada örneklem seçimine gidilmemiş olup tüm üniversitelerin hemşirelik bölümlerinin web sayfaları incelenmiştir. Ders programının ve müfredat içeriğinin online web sayfalarında açıkça paylaşılmamış olmasından dolayı 18 üniversite çalışmaya dahil edilmemiştir. Çalışmanın verileri araştırmacılar tarafından oluşturulan araştırma formuyla elde edilmiştir. Bu formda Geriatri Hemşireliği dersinin lisans ve lisansüstü programlarında mevcut durumu, dersin içeriği, teorik ve uygulama süreleri, teorik ve uygulama kısımlarının nasıl yürütüldüğü, zorunlu ya da seçmeli olmasını değerlendiren sorular yer almaktadır. Veriler 21 Nisan-5 Mayıs 2021 tarihleri arasında toplanmıştır. Araştırmada elde edilen veriler Microsoft Office Word 2007 programında tablolaştırılarak sayılar ile değerlendirilmiştir. Bulgular: Geriatri ve Gerontoloji Hemşireliği dersinin açık isminin çoğunlukla Geriatri Hemşireliği/Yaşlı Bakımı ve Geriatri/Yaşlı Sağlığı olduğu, incelenen üniversitelerin %39,25‘inin (n=53) lisans düzeyinde, %21,36‘sının (n=25) lisansüstü düzeyinde geriatri hemşireliği dersi vermekte olduğuna, kuramsal ve uygulama ders saatlerinin sırasıyla 2-4 saat/hafta olduğu bulunmuştur. Dersin AKTS ve yerel kredi değerlerinin sırasıyla 4-6 AKTS (Avrupa Kredi Transfer Sistemi)’ye ve 2-5 yerel krediye sahip olduğu belirlenmiştir. Sonuç: Geriatri Hemşireliği dersinin lisans ve lisansüstü düzeyde varlığı ve ders işleyişi hakkındaki temel bilgileri incelemek üzere hazırlanan araştırmada örneklemin sadece %66,66 üniversitenin ders planında Geriatri Hemşireliği dersinin bulunduğuna, %33,34’ünde ise açıkça geriatri ile ilgili bir dersin bulunmadığına erişilmiştir. Dolayısıyla geriatri ve geriatrik hasta bakımına yönelik bir ders müfredatının olmasının ve geliştirilmesinin hasta bakım hizmetleri kalitesini arttıracağı öngörülmektedir.

Anahtar Kelimeler

geriyatri, lisans, hemşirelik

Destekleyen Kurum

yok

Proje Numarası

yok

Teşekkür

yok

EXAMINATION OF THE GERIATRIC NURSING COURSE TAUGHT IN UNDERGRADUATE AND GRADUATE EDUCATION IN NURSING DEPARTMENTS IN TURKEY

Öz

Introduction: In this study, it was aimed to evaluate the existence, quality, characteristics, and delivery methods of nursing geriatrics courses at the undergraduate and graduate level in our country. Material and Methods: The research was planned as descriptive. The population of the study consisted of 135 universities with active nursing departments registered in the Higher Education Information Management System. Sample selection was not made in the study, and the web pages of all universities' nursing departments were examined. Data could not be obtained in 18 of the universities that have courses on the web page of the universities due to the fact that course information and curriculum content are not publicly shared on online web pages. The data of this study were obtained with the research form created by the researchers. In this form, there are questions that evaluate the current situation of the Geriatric Nursing course in undergraduate and graduate programs, the content of the course, the theoretical and application periods, how the theoretical and practical parts are carried out, whether it is compulsory or optional. Data were collected between 21 April and 5 May 2021. The data obtained in the study were tabulated in Microsoft Office Word 2007 program and evaluated with numbers. Results: It was found that the full name of the Geriatrics and Gerontology Nursing course is mostly Geriatrics Nursing / Elderly Care / Geriatrics-Gerontology, it is stated that the all universities provides %39,25 (n=53) of the universities at the undergraduate level and %21,36 (n=25) of the universities at postgraduate level, and theoretical and practical course hours are 2-4 hours/week, respectively. It has been determined that the ECTS and local credit values of the course have 4-6 ECTS (European Credit Transfer System) and 2-5 local credits, respectively. Conclusion: In the study, which was prepared to examine the existence of the Geriatric Nursing course at undergraduate and graduate level and the basic information about the course, it was reached that only %66,66 of the sample had a Geriatric Nursing course in the curriculum of the university, and %33,34 did not have a course clearly related to geriatrics. Therefore, it is predicted that the existence and development of a curriculum for geriatrics and geriatric patient care will increase the quality of patient care services.

Anahtar Kelimeler

geriyatrics, undergraduate, nursing

Proje Numarası

yok

Kaynakça

• TDK Sözlük [Internet]. Türk Dil Kurumu. [Mayıs 2021’de alıntılandı]. Erişim Adresi: https://sozluk.gov.tr/.
• World Report on Aging and Health 2015 [Internet]. World Health Organization. [Mayıs 2021’de alıntılandı]. Erişim Adresi: https://www.who.int/ageing/events/world-report-2015-launch/en/.
• Tekin ÇS, Kara F. Dünyada ve Türkiye’de yaşlılık. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi (IBAD), 2016; 3(1): 219-229.
• Umutlu S, Epik MT. Türkiye’de yaşlı nüfus ve sosyal politika uygulamaları. Sosyal ve Beşerî Bilimler Dergisi, 2019; 11(1): 29-43.
• Bähler C, Huber CA, Brüngger B, Reich O. Multimorbidity, health care utilization and costs in an elderly community-dwelling population: A claims data based observational study, BMC Health Services Research, 2015; 15( 23): 1-12.
• 2014-2019 Nüfusun Yaşlanma Düzeyi [Internet]. Türkiye İstatistik Kurumu. [Mayıs 2021’de alıntılandı]. Erişim Adresi: https://www.tuik.gov.tr/.
• Adıbelli D, Türkoğlu N, Kılıç D. Öğrenci hemşirelerin yaşlılığa ilişkin görüşleri ve yaşlılara karşı tutumları. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi DEUHYO ED 2013; 6 (1): 2-8.
• Baysal E, Sarı D, Taşkıran N, Acar E, Akyıl RÇ. Hemşirelik Öğrencilerinin Yaşlı Bireylere Yönelik Tutumları ve Empatik Yaklaşım Becerileri. Süleyman Demirel Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2019; 10(2): 80-87.
• Söylemez BA, Akyol MA, Küçükgüçlü Ö, Işık AT. Hemşirelik öğrencilerinin yaşlanma ile ilgili beklentileri. Geriatrik Bilimler Dergisi, 2018; 1(2): 40-48.
• Öz HS, Büyüksoy GD, Ayhan D. Hemşirelik lisans eğitimi, öğrenci hemşirelerin yaşlılara karşı tutumunu etkiliyor mu?. Ahi Evran Sağlık Bilimleri Dergisi, 2019; 3(1): 24-29.
• Yüksek Öğretim Bilgi Sistemi [Internet]. Yükseköğretim Kurulu. [Nisan 2021’de alıntılandı]. Erişim Adresi: https://istatistik.yok.gov.tr/.
• Şentürk S, Özdemir H, KYıldırım A. Geriatri hemşireliği kursunun öğrencilerin yaşlı ayrımcılığına yönelik tutumlarına etkisi: yarı deneysel bir çalışma. Ordu Üniversitesi Hemşirelik Çalışmaları Dergisi, 2020; 3(3): 642-781.
• Vefikuluçay D, Terzioğlu F. Ageism and nursing: Review. Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi, 2002; 2(2): 137-144.
• SAkpınar B, Küçükgüçlü Ö, Akyol MA. Can an elective geriatric nursing course change nursing students’ attitudes and willingness in caring for the elderly? A quasiexperimental design study. Turkish Journal of Geriatrics,2018; 21:1, 33-40.
• Hemşirelik Fakülte/Programı Bulunan Üniversiteler [Internet]. Yükseköğretim Kurulu. [Nisan 2021’de alıntılandı]. Erişim Adresi: https://yokatlas.yok.gov.tr/lisans-bolum.php?b=10248