İHMAL EDİLEN BİR GRUP: GÖÇEBE MEVSİMLİK TARIM İŞÇİLERİ

Yıl 2010, Cilt: 10 Sayı: 38, 18 - 22, 01.11.2010

İbrahim Koruk

Öz

Dünya Bankası “Krizler Sonrasında Türkiye’de Yoksulluk ve Başetme Araştırma Raporu’nda Türkiye’deki aşırı yoksulluğun Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yoğunlaştığı ve Türkiye ortalamasının yaklaşık dört katı olduğu, insanların yoksullukları ile baş etmek için mal varlıklarını satma, komşulardan borç alma, çocukları çalıştırma, mevsimsel göç, gıda tüketimini azaltma yöntemlerini kullandıkları belirtilmektedir 1 . Acaba, ortaya çıkan bu tabloda Göçebe Mevsimlik Tarım GMT işçileri ne kadar yer almaktadır? Türkiye İstatistik Kurumu TÜİK Hane Halkı İşgücü İstatistikleri 2009’a göre Türkiye’de toplam nüfusun %30.8’i kırsal kesimde yaşamaktadır ve sivil istihdam içinde tarımın payı %24,7’dir 5.254.000 kişi . Tarımda çalışanların %46’sının ücretsiz aile işçisi, %43,5’inin kendi hesabına çalışan, %0,08’unun da ücretli-yevmiyeli olduğu belirtilmektedir. GMT işçisi sayısı ise tahmin edilememektedir

Kaynakça

• Özkan, Ö. “Dünya Bankası Türkiye’de Yoksulluğu Araştırıyor”. Toplum ve Hekim, 2004; 19(1):27-33
• Türkiye İstatistik Kurumu, “Hane Halkı İşgücü İstatistikleri 2009”. http://www.tuik.gov.tr. (Erişim Tarihi: 06.06.2011)
• Yıldırak, N., Gülçubuk, B., Gün S., Olhan E., ve Kılıç M., “Türkiye’de Gezici ve Geçici Kadın Tarım İşçilerinin Çalışma ve Yaşam Koşulları ve Sorunları”, Tarım-İş Sendikası Yayınları, 2003
• Weathers, A.C., Garrison, H.G., “Children of migratory agricultural workers: the ecological context of acute care for a mobile population of immigrant children”. Clin Ped Emerg Med 2004; 5: 120-129
• İş Kanunu, 4857 Sayılı ve 22.05.2003 Tarihli.
• United States Code: Title 29 Migrant and Seasonal Worker Protection Act, Chapter 20, Section 1802 www.law.cornell.edu (Erişim Tarihi: 23.06.2010).
• United States Code. Title 42, The public health and welfare, Chapter 6A, Public Health Service, Public Health Service Act, Title III, Part D, Section 329 www.law.cornell.edu. (Erişim Tarihi: 23.06.2010).
• Kutlu S. “Erişkin göçebe mevsimlik tarım işçilerinin yaşam kalitesi düzeyi ve etkileyen faktörler”. Harran Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Halk Sağlığı AD., Şanlıurfa, Yüksek Lisans Tezi, 2011.
• Şimşek Z., Koruk İ., “Birleşmiş Milletler Kadınların ve Kız Çocuklarının İnsan Haklarının Korunması ve Geliştirilmesi Ortak Programı”/Sabancı Vakfı Hibe Programı. Mevsimlik Tarım İşçisi Kadınların ve Çocuklarının Gezici Sağlık Hizmeti Yoluyla Sağlık Hakkının Korunması Projesi Raporu, Şanlıurfa, 2008.
• Gülçubuk B., Karabıyık E., Tanır F., “Baseline Survey on Worst Forms of Child Labour in the Agricultural Sector: Children in Cotton Harvesting in Karatas”, Adana. 2003, Ankara. http://www.ilo.org /ipecinfo/ product/ viewProduct.do? productId=5224. (31.06.2011).
• Şimşek, Z., Koruk İ., “İhmal Edilen Bir Grup: Şanlıurfa İl Merkezinde Göçebe Mevsimlik Tarım İşçilerinin Çocukları”. 7:Sokakta Çalışan ve Yaşayan Çocuklar Sempozyumu 7-9 Kasım 2008, Şanlıurfa.
• Koruk, İ. “Mevsimlik Tarım İşlerinde Çalışan Çocuklar” (Panelist). Mevsimlik Tarım İşçisi Çocuklar Sokakta Çalışan ve Yaşayan Çocuklar Sempozyum Kitabı, 2008, 61-66 Paneli.
• Havlioğlu, S. Göçebe “Mevsimlik Tarım İşçisi Ergenlerde Yaşam Kalitesi Düzeyi Ve Sorun Davranışları Sıklığı”. Harran Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Halk Sağlığı AD. Şanlıurfa: Yüksek lisans tezi, 2010
• Koruk, İ, Şimşek, Z. “Göçebe mevsimlik tarım işçisi olan ve olmayan kadınlarda tetanoz aşılama durumu ve ilişkili diğer faktörler. Türkiye Halk Sağlığı Dergisi ;8(3):165-175
• Koruk, İ., Simsek, Z., Koruk, T. S., Gürses, G., Doni N. “Intestinal Parasites, Nutritional Status and Physchomotor Development Delay in Migratory Farmworker’s Children”. Child: Care, Health and Development 2010; 36(6): 888-894 doi:10.1111/j.1365-2214.2010.01126.x
• TNSA, 2009, Hacettepe Üniv. “Nüfus Etüdleri Enstitüsü, Sağlık Bakanlığı”, Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı ve TÜBİTAK- Ankara. (Türkiye). 2010.
• Türkiye İstatistik Kurumu, Çocuk İşgücü Araştırması, www.tuik.gov.tr. (Erişim Tarihi: 05.07.2010).
• Anthony, M., Williams, J.M., Avery, A.M. Ann Health Needs of Migrant and Seasonal Farmworkers, Journal of Community Health Nursing, 2008; 25: 153-160
• ILO, Tackling hazardous child labour in agriculture: Guidance on policy and practice User guide International Programme on the Elimination of Child Labour, 2006.
• Gwyther, M.E., Jenkins M. Migrant farmworker children: Health status, barriers to care, and nursing innovations in health care delivery, Journal of Pediatric Health Care, 1998; 12(2): 60-66
• Hiott, A.E., Grzywacz, J.G., Davis, S.W., Quandt, S.A., Arcury, T.A., Migrant, Farmworker Stress: Mental Health Implications. National Rural Health Association, 2008; Winter: 32-38
• Uluslararası Çalışma Örgütü, 182 No’lu Kötü Şartlardaki Çocuk İşçiliğinin Yasaklanması Ve Ortadan Kaldırılmasına İlişkin Acil Önlemler Sözleşmesi, 17 Haziran 1999
• Erol, N., Kılıç, C., Ulusoy, M., Keçeci, M., Şimşek, Z., “Türkiye Ruh Sağlığı Profili Raporu”. Birinci baskı, Ankara, 1998
• Dündar, E.P., Baydur, H., Eser, E., Bilge, B., Nesanır, N., Pala, T., Ergör, A., Oral, A., “Quality of life of workers aged 14-16 years ın the manısa apprentıce training center”. Marmara Medical Journal, 2008; 21(3): 219
• Özyurt B, Çavuş B, Gül F, Gürel S, Eser E. Manisa Muradiye sağlık ocağı bölgesindeki ilköğretim okullardaki kiz öğrencilerde yaşam kalitesi ve etkileyen değişkenler. Sağlıkta Yaşam Kalitesi Sempozyumu Kitabı, 2004; 43
• Şimşek, Z., Koruk, İ., “Çocuk İşçiliğinin En Kötü Biçimlerinden Biri; Mevsimlik Göçebe Tarım İşçiliği”. Çalışma Ortamı 2009; 105: 7-9
• İnakçı, İ.H., “Şanlıurfa ilinde lot kalite tekniği ile aşılama oranlarının ve etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi. Harran Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Halk Sağlığı AD. Şanlıurfa: Yüksek lisans tezi, 2007.
• Simsek, Z.,Koruk, I. “Effect of migratory and seasonal farmworks on growth and psychomotor development of aged 0-5 years children”. 12th World Congress on Public Health, İstanbul, Turkey, April-May 2009
• Koruk, I., Simsek, Z., Koruk, T.S., “Effect of migratory and seasonal farmworks on coverage of vaccination of aged 0-5 years children in Sanliurfa in Turkey 12th World Congress on Public Health, İstanbul, Turkey, 2009.
• Simsek, Z., Koruk, I., Yasar, O., “An intervention study: The effectiveness of sustainable mobile healthcare services for migratory and seasonal farmworkers. 12th World Congress on Public Health , İstanbul, Türkey, 2009.