The Humanitarian Gaze of the Colonizer: Palestine in the UNRWA Film Archive (1950-1970)

Yıl 2025, Sayı: 1, 266 - 292

Zeynep Turan

Öz

This article analyzes the films made by the United Nations Relief and Works Agency for Palestine Refugees in the Near East (UNRWA) in Palestinian refugee camps between 1950 and 1970. The study examines the historical and political relationship between colonialism and humanitarianism in the context of Visual Culture. Visual Culture, which examines how people see the world and how images circulate, relates visual practices to the social world from which they emerge beyond content and representation analysis. Therefore, the visuality produced by humanitarian aid organizations is not independent from the aid activities carried out by these organizations and the social and political conditions that pave the way for these activities. The UNRW archive, which has expanded over the years, has not only documented the living conditions of refugees, but also revealed the way humanitarian aid organizations visualize and convey the events in Palestine to the audience. The research starts from the question of how visuality is constructed and examines the films through Visual Culture historian Nicolas Mirzoeff's concepts of classification, separation and aestheticization. The study concludes that the humanitarian gaze censors and legitimizes colonial violence.

Anahtar Kelimeler

Palestine , film , visual culture , humanitarian gaze , colonialism

Sömürgecinin İnsancıl Bakışı UNRWA Film Arşivinde Filistin (1950-1970)

Öz

Bu makalede Birleşmiş Milletler Yakın Doğu’daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) tarafından 1950-1970 yılları arasında Filistin mülteci kamplarında çekilen filmler incelenmektedir. Çalışma sömürgecilik ve insancıllık arasındaki tarihsel ve politik ilişkiyi görsel kültür bağlamında ele almaktadır. İnsanların dünyayı nasıl gördüğünü ve imgelerin nasıl dolaşıma girdiğini inceleyen görsel kültür, içerik ve temsil analizlerinin ötesinde görsel pratikleri içinden çıktığı toplumsal dünya ile ilişkilendirir. Dolayısıyla insani yardım kuruluşları tarafından üretilen görsellik söz konusu kuruluşların yürüttükleri yardım faaliyetlerinden ve bu faaliyetlere zemin hazırlayan Yıllar içerisinde genişleyen UNRWA arşivi mültecilerin yaşam koşullarını belgelemekle kalmamış, insani yardım kuruluşlarının Filistin’de yaşananları görselleştirme ve izleyiciye aktarma biçimini de ortaya koymuştur. Araştırmada görselliğin nasıl inşa edildiği sorusundan hareket edilmekte ve filmler görsel kültür tarihçisi Nicolas Mirzoeff’in sınıflandırma, ayırma ve estetize etme kavramları üzerinden incelenmektedir. Yapılan araştırmanın neticesinde insancıl bakışın sömürgeci şiddeti sansürlediği ve meşrulaştırdığı sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Filistin , film , Görsel Kültür , insancıl bakış , sömürgecilik

Kaynakça

• Abdallah, S. L. (2009). UNRWA Photographs 1950-1978: A View on History or Shaped by History? Issam Nassar and Rasha Salti, (Ed.), I Would Have Smiled: Photographing the Palestinian Refugee Experience içinde (ss. 43-65). Institute for Palestine Studies.
• Abu Sitta, S. Rempel, T. (2014). The ICRC and the detention of palestinian civilians in Israel’s 1948 POW/Labor Camps. Journal of Palestine Studies Vol. XLIII, No. 4.
• Assaad, M. (2019). The humanitarian gaze and the spectatorial nature of sympathy. USF Tampa Graduate Theses and Dissertations.
• Azoulay, A. A. (2019). Potential history unlearning imperialism. Verso.
• Barnett, M. (2011). Empire of humanity: A history of humanitarianism. Cornell University Press.
• Birleşmiş Milletler (1948). İnsan hakları evrensel bildirgesi. https://www.un.org/en/about-us/universal-declaration-of-human-rights
• Fehrenbach, H. ve Rodogno, D. (2015). The morality of sight: humanitarian photography. Fehrenbach, H. ve Rodogno, D. (Ed.). Humanitarian Photography: A History. Human Rights in History içinde (ss.1-22). New York: Cambridge University Press.
• Foucault, M. (1992). Hapishanenin doğuşu (M. A. Kılıçbay, Çev.). İmge Kitabevi.
• Foucault, M. (2001). Kelimeler ve şeyler (M. A. Kılıçbay, Çev.). İmge Kitabevi.
• Hall, S. (2017). Temsil (İ. Dündar, Çev.). Pinhan Yayıncılık.
• Kırel, S. (2018). Kültürel çalışmalar ve sinema. İthaki Yayınları.
• Malkki, L. H. (1995). Purity and exile: violence, memory, and national cosmology among hutu refugees in Tanzania. The University of Chicago Press.
• Memmi, A. (2009). Sömürgecinin portresi sömürgeleştirilenin portresi (Ş. Süer, Çev.). Versus Kitap.
• Mills, K. (2005). Neo-humanitarianism: The role of international humanitarian norms and organizations in contemporary conflict. Global Governance, 11(2), 161-183.
• Mirzoeff, N. (2011). The right to look: A counterhistory of visuality. Duke University Press.
• Mitchell, W. J. T. (2002). Showing seeing: a critique of visual culture. Sage Publications. Vol 1(2): 165-181.
• Nasser, I. (2006). Biblification’ in the service of colonialism: Jerusalem in nineteenth-century photography. Third Text, 3(4), 317-26.
• Pollock, G. (2021). Modernlik ve kadınlığın mekânları. A. Antmen (Ed.). Sanat cinsiyet içinde (ss.187-253). İletişim Yayınları.
• Rempel, T. (2010). UNRWA and the Palestine refugess: A genealogy of participatory development. The Refugee Survey Quartely, 28(2/3), 412-437.
• Rogoff, I. (2000). Terra infirma: Geography’s visual culture. Routledge.
• Rogoff, I. (2002). Studying visual culture. N. Mirzoeff (Ed.) The Visual Culture Reader içinde (ss. 24-36). Routledge.
• Rothe, D. Fröhlich, C. Lopez, J. M. R. (2021). Digital humanitarianism and the visual politics of the refugee camp: (Un)seeing control. International Political Sociology 15, 41-62.
• Said, E. (2013). Şarkiyatçılık. Metis Yayınları.
• Saybaşılı, N. (2011). Sınırlar ve hayaletler (B. Doğan Çev.). Metis Yayınları.
• Saybaşılı, N. (2017). Sanat sahada. Metis Yayınları.
• Shepherd, N. (2024). Boş manzaralar ve müzelik yerler: fotoğraflarda kurgulanan filistin 1850-1880. (A. Boren, Çev.). Erişim 16 Ağustos 2024, https://www.e-skop.com/skopdergi/bos-manzaralar-ve-muzelik-yerliler-fotograflarda-kurgulanan-filistin-1850-1880/6691
• Shohat, E. ve Stam, R. (2014). Unthinking eurocentrism: multiculturalism and the media. Routledge.
• Sliwinski, S. (2009). The aesthetics of human rights. culture. Theory & Critique, 50 (1), 23-39.
• Smith, A. (2017). Ahlaki duygular kuramı (Berkay Tartıcı, Çev.). Liber Plus Yayınları.
• Twomey, C. (2015). Framing atrocity: Photography and humanitarianism. H. Fehrenbach ve D. Rodogno, (Ed.). Humanitarian photography: A history içinde (ss. 47-64). Cambridge University Press.
• UNCCP (1949). Final report of the United Nations economic survey mission for the middle east.
• UNRWA Film ve Fotoğraf Arşivi. Erişim 16 Ağustos 2024, https://www.unrwa.org/photo-and-film-archive
• Weizman, E. (2018). Arendt’den Gazze’ye ehvenişer siyaseti insancıl şiddetin kısa tarihi. (S. Bayram, Çev.). Açılım Kitap.
• Yaqub, N. (2018). Palestinian cinema in the days of revolution. University of Texas Press.