Tatar Çölü ve Tabiiyet

Yıl 2016, Sayı: 13, 57 - 69, 01.04.2016

Naci Emre Boran

Öz

Tatar Çölü’nün anti-kahramanı Drogo’nun kendi seçimleriyle ömrünü bir sınır karakolunda asker olarak geçirmesine sebep olan tabiiyetin nasıl kurulduğu ve işlediği bu metnin temel sorusudur. Amaç, önde gelen tabiiyet teorilerinin tartışılması ve böylece açığa çıkan kavramlarla metnin kendisine sadık kalan bir bakış geliştirmektir. İlk bölümde yapısalcılık ve sonrası dönemin öne çıkan düşünürlerinden Althusser ve Foucault’nun tabiiyet teorileri yapısalcılık eleştirisi ile serimlenmektedir. Ardından bu teorilere eleştiriler getiren Butler’ın yaklaşımı sunulmaktadır. Butler, Althusser’in çağırma ve Foucault’nun söylemsel oluşumlarının dışarıda bıraktığı özneyi aşan arzuyu açıklamaya çalışan bir psişe kavramı geliştirmektedir. İkinci bölümde metne odaklanılarak, kalenin psişik tabiiyetinin ikircikli işleyişi göstergeler yoluyla çözümlenerek tartışılmaktadır. Bu bölümde ilk olarak metindeki disiplinci söyleme yönetmelik ve parola göstergeleri aracılığıyla bakılmaktadır. Ardından tabiiyetin görünümleri olarak metnin öne çıkan iki olgusu alışkanlık ve beklentiye odaklanılmaktadır. Alışkanlık, kalenin maddi göstergelerinin örnekleri üzerinden incelenmektedir. Sonuç bölümünde Drogo’nun kapıldığı beklenti hastalığı aldatıcı çöl göstergeleriyle tartışılmakta, bu yolla psişik tabiiyetin işleyişi ortaya çıkarılmaya çalışılmaktadır

Anahtar Kelimeler

Althusser, Foucault, Butler, tabiiyet, özne, iktidar, yapısalcılık, psişe, göstergeler, Tatar Çölü

The Desert of the Tartats and Subordination

Öz

This paper mainly aims to understand how the subordination that causes Drogo, the antihero of The Desert of the Tartars, spend his life as a soldier in a border fortress through his own choices and how this subordination works. The purpose is to discuss the foremost subordination the ories and form a perspective with the concepts this discussion reveals which is loyal to the text. In the first chapter subordination theories of Althusser and Foucault who are the prominent philosophers of structuralism and the period following structuralism are exposed through structuralism critics. Then Butler’s critical approach on these theories is presented. Butler develops a concept of psyche which tries to explain the desire that transcends the subject who is excluded by Althusser’s interpellation and Foucault’s discursive formations. In the second chapter the ambivalent mechanism of the psychic subordination of the fortress is analysed through signs and discusssed focusing on the text. In this chapter firstly the disciplinary discourse of the textis reviewed with the help of regulation and watchword signs. The inhabitand expectation which are two prominent concepts of the text are focused on as the appearances of the subordination. Habit is analysed through the examples of the material signs of the fortress. In the conclusion the expectation disease of Drogo is discussed through decisive desert signs and thus the mechanism of the psychic subordination is tried to be revealed

Anahtar Kelimeler

Althusser, Foucault, Butler, subordination, subject, power, structuralism, psyche, signs, The Desert of the Tartars

Kaynakça

• AKAY, Ali (2004), Tekil Düşünce, Bağlam Yayınları, İstanbul.
• ALTHUSSER, Louis (1991), İdeoloji ve Devletin İdeolojik Aygıtları, Çev: Yusuf Alp-Mahmut Özışık, İletişim Yayınları, İstanbul.
• BUTLER, Judith (2005), İktidarın Psişik Yaşamı, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• DANA, Sala (2010), Desert as Revealer of Contradictory Truths in Dino Buzzati’s The Tartar Steppeand Kobo Abe’s The Woman in the Dunes, Scientific Journal of Humanistic Studies, Nov2010, Vol. 2,Issue 3.
• DELEUZE, Gilles (2004), Proust ve Göstergeler, Çev: Ayşe Meral, Kabalcı Yayınevi, İstanbul.
• FOUCAULT, Michel (2012), İktidarın Gözü, Çev.: Işık Ergüden, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• FOUCAULT, Michel (2011) Özne ve İktidar, Çev: Işık Ergüden-Osman Akınhay, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• GOODCHILD, Philip (2005), Arzu Politikasına Giriş, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• IŞIK, Emre (2008), Beden ve Toplum Kuramı: Öznenin Sosyolojisinden Bedenin Sosyolojisine, Bağlam Yayınları, İstanbul.
• KESKİN, Ferda (1997), “Foucault’da Öznellik ve Özgürlük”, Toplum ve Bilim Dergisi, Sayı 73, İstanbul.
• MUTMAN, Mahmut (1997), Özne: Bir Başka Arşiv, Toplum ve Bilim Dergisi, Sayı 73, İstanbul.