Édouard Louis’nin Babamı Kim Öldürdü Romanında ve Moda Sahnesi’nin Aynı Adlı Oyununda Müziğin Rolü

Yıl 2021, Sayı: 24, 665 - 680, 01.11.2021

İpek Akanay

Öz

Sosyo-ekonomik bağlamın ve tarihsel bir sürecin ürünü olan müzik, ontolojisi gereği zamana, mekâna ve zihinlere rahatlıkla sızar. Müziğin sosyolojik bir bakışla ele alınmasıyla, mevcut toplumsal gerçeklik parçaları ile ilişkisi ortaya çıkartılabilir. Böylece müzik üzerinden yapılan bir eleştiri, toplum ile kurulan ilişkinin incelenmesinde son derece önemli verilere ulaşılmasını sağlayabilir. Bu bağlamda araştırmada, Fransız yazar Édouard Louis’nin Babamı Kim Öldürdü (Qui a tué mon père) adlı romanında geçen müziksel bağlantılar üzerinden toplumsal gerçeklik parçalarını incelemek amaçlanmıştır. Ayrıca metnin sahnelendiğini de belirtmek gerekir. Romandan türeyen bir tiyatro yapıtı olarak Babamı Kim Öldürdü’de müzikle ilgili göstergelerin oyunun anlam dünyasına katkılarını sorgulamak ve oyunu sahneleyen Moda Sahnesi’nin yorumu hakkında bilgi vermek hedeflenmiştir. Bu doğrultuda çalışmada, yapıtta müziğe yapılan referanslar Julia Kristeva’nın göstergebilimsel çözümlemeler alanına kazandırdığı “metinlerarasılık” kavramı ışığında incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Tiyatro-Müzik İlişkisi, Metinlerarasılık, Göstergebilim, Kültür Endüstrisi, Toplumsal Eleştiri

Kaynakça

• Adorno, T. ve Horkheimer, M. (2014). Aydınlanmanın diyalektiği (N. Ülner ve E. Ö. Karadoğan, Çev.). İstanbul: Kabalcı Yayıncılık.
• Allen, G. (2011). Intertextuality. New York: Routledge.
• Aktulum, K. (2017). Müzik ve metinlerarasılık: müziklerarası/göstergelerarası etkileşimler ve aktarımlar. Konya: Çizgi Kitabevi Yayınları.
• Aydoğan, K. (2020). Babamı kim öldürdü. 23.07.2021 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=HlrgxO_LCT0 adresinden edinilmiştir.
• Bakırcı, F. ve Karahasanoğlu, S. (2020). Popüler müzik şarkılarında metinlerarasılık ve göstergelerarasılık etkileşimi. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Türkoloji Dergisi, 24, 2, ss. 117-140.
• Barthes, R. (1977). Image music text (S. Heath, Transl.). London: Fontana Press.
• Baumann, Z. (2015). Disposable life. 23.07.2021 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=l5OONYHawc8 adresinden edinilmiştir.
• Can Yayınları. (2021). Édouard Louis hakkında. 15.07.2021 tarihinde https://canyayinlari.com/kisidetay/yazarlar/14489/douard-louis/ adresinden edinilmiştir.
• Ergur, A. (2020). Ses ile yankı arasında. İstanbul: Raskolnikov Kitap.
• Erkay, A. (2020). Babamı kim öldürdü. 23.07.2021 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=HlrgxO_LCT0 adresinden edinilmiştir.
• Louis, É. (2020). Babamı kim öldürdü. (A. Erkay, Çev.). İstanbul: Can Yayınları.
• Marc, I. (2015). Traveling songs: on popular music transfer and translation. Journal of the International Association for the Study of Popular Music, vol.5, no.2, pp. 3-21.
• Moda Sahnesi. (2013). Moda Sahnesi hakkında. 15.08.2021 tarihinde https://www.modasahnesi.com/hakkimizda adresinden edinilmiştir.
• Moda Sahnesi. (2020a). Babamı Kim Öldürdü oyununun künyesi. 11.08.2021 tarihinde https://www.modasahnesi.com/babami-kim-oldurdu adresinden edilmiştir.
• Moda Sahnesi. (2020b). Babamı Kim Öldürdü oyunu “My Heart Will Go On” şarkısının icrasına ait görsel. 11.08.2021 tarihinde https://www.instagram.com/p/CFHc-KZpL-W/?utm_medium=copy_link adresinden edinilmiştir.
• Moda Sahnesi. (2021a). Kemal Aydoğan özgeçmiş. 10.08.2021 tarihinde https://www.modasahnesi.com/kemal-aydogan adresinden edinilmiştir.
• Moda Sahnesi. (2021b). Onur Ünsal özgeçmiş. 10.08.2021 tarihinde https://www.modasahnesi.com/onur-unsal adresinden edinilmiştir.
• Moda Sahnesi. (2021c). Babamı Kim Öldürdü oyununun sahne tasarımı. 11.08.2021 tarihinde https://www.instagram.com/p/CQ3YcWPKlWm/?utm_medium=copy_link adresinden edinilmiştir.
• Moda Sahnesi. (2021d). Babamı Kim Öldürdü oyunu, “Barbie Girl” şarkısının icrasına ait görsel. 11.08.2021 tarihinde https://www.instagram.com/p/CRLlwAKKt54/?utm_medium=copy_link adresinden edinilmiştir.
• Nemutlu, M. ve Manav, Ö. (2011). Müzikte alımlama. Beşiktaş: Pan Yayıncılık.
• Öztürk, A. T. (2020). Sosyolojide müzik: Frankfurt Okulu, Adorno ve kültür endüstrisi. Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, 26 (45), ss. 527-534.
• Rifat, M. (2018). Açıklamalı göstergebilim sözlüğü: kavramlar, yöntemler, kuramcılar, okullar. İstanbul: Alfa.
• Sacks, O. (2016). Müzikofili: müzik ve beyin öyküleri (B. Kovulmaz, Çev.). İstanbul: YKY.
• Tarasti, E. (2002). Signs of music: a guide to musical semiotics. Berlin-New York: Mouton de Gruyter.
• Tüzün, T. L. M. (2020). Intertextuality in music. Atlas International Congress on Social Sciences 7, Proceeding Book, pp. 268-280, Budapest.
• Ünsal, O. (2020). Babamı kim öldürdü. 23.07.2021 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=HlrgxO_LCT0 adresinden edinilmiştir.