Ölü Zamanın Eğirdikleri: Bellek Ve Sanatın İzinde Chiharu Shiota

Yıl 2024, Sayı: 30, 167 - 190

Özlem Derin Sağlam

https://doi.org/10.56074/msgsusbd.1543109

Öz

Bu makale, Chiharu Shiota'nın sanatı üzerinden zaman, bellek ve insan varoluşu arasındaki ilişkiyi inceler. Shiota'nın iplik yerleştirmeleri, izleyiciyi zamanın karmaşık yapısı ve belleğin katmanlarıyla yüzleşmeye davet eder. Kırmızı ve siyah ipliklerle örülen karmaşık ağlar, izleyiciyi geçmiş, şimdi ve gelecek arasında bir yolculuğa çıkarır. Shiota'nın eserleri, zamansal ve mekânsal algıları dönüştürerek, bellek ve anımsama süreçleriyle etkileşim kurar. Uncertain Journey ve The Key in Hand gibi eserler, belirsizlik, karmaşa ve insan varoluşunun kırılganlığı temalarını işler. Bu makale ayrıca Shiota’nın eserlerinin rizomatik yapısını Deleuze ve Guattari’nin rizom kavramı, Merleau-Ponty ve Sartre’ın zaman ve varoluş düşünceleriyle ilişkilendirir. Sonuç olarak, Shiota'nın sanatı, zaman, an ve belleği sorgulatarak izleyiciyi bu sanatın bir parçası kılmaktadır. Bu makalenin amacı Shiota’nın çalışmalarını felsefi ve mitolojik bir bağlamda inceleyerek aslında geçmişten günümüze varoluşsal yansımaların benzer formlarda kendini gösterdiğini ve insanın kendine dönük arayışının, yalnızlığının aslında sürekli bir biçimde onunla tezahür ettiğinin gösterilmesidir. Ölü zaman insanın kendine yönelik arayışının bir yansıması olarak gösterilecektir.

Anahtar Kelimeler

Zaman, Bellek, Chiharu Shiota, Rizom, Moira

Spun by Dead Time: In Pursuit of Memory and Art with Chiharu Shiota

Öz

This article examines the relationship between time, memory, and human existence through Chiharu Shiota's art. Shiota's thread installations invite viewers to confront the complex structure of time and the layers of memory. Woven with red and black threads, these intricate networks take the viewer on a journey between the past, present, and future. Her works transform temporal and spatial perceptions, interacting with processes of memory and recollection. Pieces like Uncertain Journey and The Key in Hand explore themes of uncertainty, complexity, and the fragility of human existence. Additionally, the article connects Shiota's rhizomatic structures with Deleuze and Guattari’s concept of the rhizome, as well as time, moment and existance concepts of Merleau Ponty and Sartre. Ultimately, Shiota's art challenges the boundaries of time and memory, turning the viewer into a piece of this art. In conclusion, Shiota's art transforms the viewer into an active participant by questioning time and memory. The purpose of this article is to examine Shiota's works within a philosophical and mythological context, demonstrating that existential refections from the past to the present manifest in similar forms, and that the human search for self, along with the experience of solitude, continuously unfolds alongside them. "Dead time" will be
presented as a refection of humanity's initial search.

Anahtar Kelimeler

Time, Memory, Chiharu Shiota, Rizom, Moira

Kaynakça

• Assmann, J. (2015). Kültürel bellek (A. Tekin, Çev.). Ayrıntı.
• Bataille, G. (1995). Encyclopedia acephalica. Atlas..
• Berens, E. M. (2011). The myths and legends of ancient Greece and Rome. Andrews UK Ltd.
• Bergson, H. (2015). Madde ve bellek: Beden-tin ilişkisi üzerine bir deneme (I. Ergüden, Çev.). Dost.
• Bogdan, A. (2017). Chiharu Shiota: “The fear is necessary.” The Talks. https://the-talks.com/interview/chiharu-shiota/
• Bonnefoy, Y. (2000). Mitolojiler sözlüğü (L. Yılmaz, Çev.). Dost..
• Cangöz, B. (2005). Geçmişten günümüze belleği açıklamaya yönelik yaklaşımlara kısa bir bakış. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 22(1), 51-62.
• Chiharu Shiota Resmi Web Sitesi: https://www.chiharu-shiota.com/
• Debord, G. (1996). Gösteri toplumu (A. Ekmekçi & O. Taşkent, Çev.). Ayrıntı.
• Deleuze, G. (2002). Proust ve göstergeler (A. Meral, Çev.). Kabalcı.
• Deleuze, G., & Guattari, F. (2015). Kafka: Minör bir edebiyat için (I. Ergüden, Çev.). Dedalus.
• Hamilton, E. (2015). Mitologya (Ü. Tamer, Çev.). Varlık.
• Hesiodos. (2014). İşler ve günler / Tanrıların doğuşu (F. Akderin, Çev.). Say.
• Homeros. (2005). İlyada (A. Erhat & A. Kadir, Çev.). Can.s
• İstanbul Modern. (2024). Chiharu Shiota: Dünyalar arasında. https://www.istanbulmodern.org/sergi/guncel/chiharu-shiota-dunyalar-arasinda
• Latour, B. (2005). Reassembling the social: An introduction to actor-network-theory. Oxford University.
• Merleau-Ponty, M. (1962). Phenomenology of perception (C. Smith, Çev.). Routledge.
• Merleau-Ponty, M. (1968). The visible and the invisible (A. Lingis, Çev.). Northwestern University.
• Nora, P. (1989). Between memory and history: Lieux de mémoire. Representations, 26, 7-24. https://doi.org/10.2307/2928520
• Platon. (2008). Sokrates’in savunması (A. Cevizci, Çev.). Sentez.
• Platon. (2010). Devlet (S. Eyüboğlu & M. A. Cimcoz, Çev.). Türkiye İş Bankası Kültür.
• Pösteki, N. (2012). Sinema salonlarının dönüşümünde bellek ve mekân ilişkisi. 2nd Communication and Media Studies in Progress of Social and Cultural Interaction Symposium (No.1), Bishkek, Kyrgyzstan.
• Sartre, J. P. (2006). Tuhaf savaşın güncesi (Z. Z. İlkgelen, Çev.). İthaki.
• Sartre, J. P. (2017). Varlık ve hiçlik: Fenomenolojik ontoloji denemesi (T. Ilgaz & G. Ç. Eksen, Çev.). İthaki.