Yaşlılarda Hipertansiyon

Yıl 2017, Cilt: 1 Sayı: 1, 17 - 23, 15.03.2017

Merve Kolcu Ayşe Ergün

https://doi.org/10.26567/marsag.2017130062

Öz

Yaşlıda hipertansiyon, 65 yaşın üzerinde, sistolik kan basıncının

140mmHg’nın ya da diastolik kan basncının 90 mmHg’nın üzerinde

olması ile tanımlanır. Hipertansiyon 65 yaş ve üzeri kişilerin

yarısından fazlasında ciddi bir sağlık sorunudur. Yaşın ilerlemesiyle

birlikte kan basıncı düzeyi de artmaktadır. Türk Hipertansiyon

Prevalans çalışmasına göre, hipertansiyon prevalansı 60-69 yaş

grubunda %70, 70-79 yaş grubunda %76, 80 yaş ve üstünde ise

%79.7’ye ulaşmaktadır. Hipertansiyonda erken tanı ve tedavi ile

komplikasyonlar kolaylıkla önlenebilmektedir. Hipertansiyon

tanısı anamnez, fizik muayene, tekrarlanan kan basıncı ölçümleri

ve laboratuvar incelemeleri ile konur. Hipertansiyon tedavisi

yaşam biçimi değişikliklerini kapsayan nonfarmakolojik tedavi

ile ilaç tedavisini kapsayan farmakolojik tedaviden oluşmaktadır.

Yaşın ilerlemesiyle birlikte, fiziksel ve bilişsel yetenekte azalma,

kendi evinde yalnız kalma veya huzurevinde yaşama gibi

nedenler tedaviye uyumu etkileyebilmektedir. Bu nedenlerle her

hipertansif yaşlı birey sağlık personeli tarafından sık aralıklarla

değerlendirilmeli, hipertansiyonun takip ve tedavisinde

destekleyici yaklaşım sağlanmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Yaşlıda hipertansiyon, hipertansiyon, yaşlılar

Hypertension In The Elderly

Öz

Hypertension in an elderly person is defined as having systolic

blood pressure over 140 mmHg or diastolic blood pressure over

90 mmHg and being at the age of 65 and above. Hypertension

is a serious health problem in over half of elderly people aged

65 and older. Blood pressure level also increases with increasing

age. According to the Turkish Hypertension Prevalence Study,

hypertension prevalence rises to 70% in the 60-69 year-old age

group, to 76% in the 70-79 year-old age group and to 79.7% in

people who are aged 80 and older. Early diagnosis and treatment

can easily prevent complications with hypertension. Diagnosis of

hypertension is established by anamnesis, physical examination,

repeated blood pressure measurements and laboratory evaluations.

Hypertension treatment is comprised of non-pharmacological

treatments such as lifestyle changes, and pharmacological

treatments, including pharmacotherapy. Reasons such as living

alone at home or in nursing homes and reduced physical and

cognitive abilities with increasing age can affect patients’

compliance with treatment. Thus, each elderly hypertensive

person should be frequently evaluated by health care personnel,

and a supportive approach to the follow-up and treatment of

hypertension should be adopted.

Anahtar Kelimeler

Hypertension in the elderly, hypertension, the elderly

Kaynakça

• Appel LJ., Brands MW., Daniels SR., Karanja N., Elmer PJ., Sacks FM. Dietary approaches to prevent and treat hypertension. A scientific statement from the Heart Association, Hypertension, (2006), 47: 296-308.
• Banegas JR., Guallar-Castillón P., Rodrı´guez-Artalejo F., Graciani A., López-Garcı´a E., Ruilope LM. Association between awareness, treatment, and control of hypertension,and quality of life among older adults in Spain. Am J Hypertens, (2006), 19: 686-693.
• Barbosa AR., Munaretti DB., Coqueiro RS., Borgatto AF. Anthropometric indexes of obesity and hypertension in elderly from Cuba and Barbados. The Journal of Nutrition, Health & Aging, (2011), 15(1): 17-21.
• Bunker SJ., Colquhoun DM., Esler MD., Hickie IB., Hunt D., Jelinek VM., Oldenburg BF., Peach HG., Ruth D., Tennant CC., Tonkin AM. Stress and coronary heart disease psychosocial risk factors. Med J Aust, (2003), 178: 272-276.
• Cappucio FP., Gomez GB. Yaşam Tarzı Değişiklikleri ve İlaçsız Tedavi. İçinde: Hipertansiyon Temelleri ve Uygulama. Ed: Kozan Ö., Avrupa Tıp Kitapçılık Ltd Şti., İstanbul, (2009), s: 383-403.
• Chobanian AV., Bakris GL., Black HR., Cushman WC., Green LA., Izzo JL. Seventh Report of the Joint National Committee (JNC VII) on prevention, detection, evaluation, and treatment of high blood pressure. Hypertension, (2003), 42:1206-52.
• Çakır H. Hipertansiyon Hastalarına Verilen Eğitimin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve Hipertansiyon Yönetimine Etkisi. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü İç Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, (Danışman: Doç. Dr. Rukiye PINAR), (2003).
• Çengel A. Yaşlılarda hipertansiyon ve hiperlipidemi tedavisi ve son gelişmeler. Türk Geriatri Dergisi, (2012), 15: 13-14.
• Çubukçu S. Edirne’deki 65 Yaş ve Üzeri Bireylerde Hipertansiyon Prevalansı, Günlük Yaşam Aktiviteleri ve Yaşam Kalitesi Üzerine Etkisi. Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Kayseri, (Danışman: Yard. Doç. Dr. Sultan Taşcı), (2005).
• Dickinson HO., Mason JM., Nicolson DJ., Campbell F., Beyer FR., Cook SW., Williams B., Ford GA. Lifestyle interventions to reduce raised blood pressure: a systematic review of randomised controlled trials. J Hypertens, (2006), 24: 215–233.
• Erciyes Y. Hipertansiyonlu Hastalarda Hemşire Tarafından Verilen Eğitimin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarına Etkisinin Değerlendirilmesi. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, (Danışman: Doç. Dr. Sezgi ÇINAR), (2013).
• Erdine S., Ecder T., Ayla Ş., Solakoğlu D., Dülger H. Arteryel Hipertansiyon Tedavi Kılavuzu, Tedavi Stratejileri: Yaşam Tarzı Değişlikleri. Avrupa Hipertansiyon Derneği-Avrupa Kardiyoloji Derneği Çalışma Grubu, İtalya, (2007), s: 40-42.
• Erkoç Balız S. Eskişehir Mahmudiye’de Erişkinlerde Hipertansiyon İnsidansı ve Risk Faktörleri. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı Tıpta Uzmanlık Tezi, Eskişehir, (Danışman: Prof. Dr. Burhanettin IŞIKLI), (2013).
• Göçgeldi E., Babayiğit MA., Hassoy H., Açıkel CH.,Taşçı İ., Ceylan S. Hipertansiyon tanısı almış hastaların algıladıkları yaşam kalitesi düzeyinin ve etki eden faktörlerin değerlendirilmesi. Gülhane Tıp Dergisi, (2008), 50:172-179.
• Hansson L., Lindholm H., Ekbom T., Dahlöf B., Lanke J., Scherstén B., Wester PO., Hedner T., Faire U. Randomised trial of old and new antihypertensive drugs in elderly patients: cardiovascular mortality and morbidity the Swedish trial in old patients with hypertension-2 study. The Lancet, (1999), 354(20): 1751-1756.
• Holt EW., Muntner P., Joyce CJ., Webber L., Krousel-Wood MA. Health-related quality of life and antihypertensive medication adherence among older adults. Age and Ageing, (2010), 1-7.
• Kaya A., Gedik V., Bayram F., Bahçeci M., Sabuncu T., Tuzcu A., Arıkan Ş., Gökalp D. Hipertansiyon, Obezite ve Lipit Metabolizması Hekim İçin Tanı ve Tedavi Rehberi, Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği, Ankara, (2009), s:949.
• Malhotra R., Angelique C., Malhotral C. Prevalence, awareness, treatment and control of hypertension in the elderly population of Singapore. Hypertension Research, (2010), 33: 1223-1231.
• Mancia G., Fagard R., Narkiewicz K., Redon J., Zanchetti A., Böhm M., Christiaens T., Cifkova R., Backer D.E., Dominiczak A., Galderisi M., Grobbee DE., Jaarsma T., Kirchhof P., Kjeldsen SE., Laurent S., Manolis AJ., Nilsson PM., Ruilope LM., Schmieder RE., Sirnes PA., Sleight PA., Viigimaa M., Waeber B., Zannad F. 2013 ESH/ESC Guidelines for the management of arterial hypertension. The Task Force for the management of arterial hypertension of the European Society of hypertension (ESH) and of the European Society of Cardiology (ESC). European Heart Journal, (2013), 34(28), 2159-2219.
• Mergen H., Tavlı T., Öngel K., Mergen Erdoğmuş B., Tavlı V. Yaşlılarda hipertansiyona yaklaşım. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi, (2010), 14(4): 167-172.
• METSAR araştırıcıları. Türk erişkinlerde metabolik sendrom prevalansı. TKD XX. Ulusal kongresi, Antalya, (2007).
• Miller CA. Seeing Older Adults Through the Eyes of Wellness. Lippincott Williams&Wilkins, Philadephia, (2009).
• Nguyen QT., Anderson SR., Sanders L., Nguyen LD. Managing hypertension in the elderly: A common chronic disease with increasing age. Clinical, (2012), 5(3):253-259.
• Onat A., Yüksel M., Köroğlu B., Gümrükçüoğlu A., Aydın M., Çakmak HA., Karagöz A., Can G. TEKHARF 2012: Genel ve koroner mortalite ile metabolik sendrom prevalansı eğilimleri. Türk Kardiyol Dern. Arş., (2013), 41(5): 373-378.
• Önal E., Tümerdem Y. Yaşlılıkta hipertansiyon. Türk Geriatri Dergisi, (2001), 4(4):141-145.
• Paolaa P., Neil P. Hypertension management and control among English adults aged 65 years and older in 2000 and 2001. Journal of Hypertension, (2004), 22(6): 1093-1098.
• Pekel Ö., Arık H., Sözmen MK., Ünal B., Kalaça S. Türkiye’de kan basıncı düzeylerindeki değişim. Turk Public Health, (2013), 11(3):129-148.
• Polat Ü., Kahraman Bayrak B. Yaşlı bireylerin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve algılanan sosyal destek arasındaki ilişki. Fırat Tıp Dergisi, (2013), 18(4): 213-218.
• Primatesta P., Poulter NR. Hypertension management and control among English adults aged 65 years and older in 2000 and 2001. Journal of Hypertension, (2004), 22: 1093-1098.
• Safar H., Chahwakilian A., Boudali Y., Debray-Meignan S., Safar M., Blacher J. Arterial stiffness, isolated systolic hypertension, and cardiovascular risk in the elderly. Am J Geriatr Cardiol, (2006), 15: 178-82.
• Sansoy İ. Türk Erişkinlerde Beden Kitle İndeksi, Bel Çevresi ve Bel Kalça Oranları. İçinde: Türk Erişkinlerde Kalp Sağlığı Risk Profili ve Kalp Sağlığı. Ed: Onat A., Ohan Matbaacılık Ltd. Şti., İstanbul, (2000), s: 46-55.
• Soydan İ. Hipertansiyon ile ilgili TEKHARF çalışması verileri ve yorumu. Türk Erişkinlerde Kalp Sağlığı (TEKHARF). Argos iletişim, İstanbul (2003).
• Staessen J., Gasowski J., Wang JG., Thijs L., Hond ED., Boissel JP., Coopee J., Ekbom T., Şarlı Ş. Hipertansiyon Hastalığı Olanlarda Tedaviye Uyum, Etkileyen Faktörler ve Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi. Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı Tıpta Uzmanlık Tezi, Kayseri, (Danışman: Doç. Dr. İskender GÜN), (2011).
• Trevisol D., Moreira LB., Kerkhoff A., Fuchs SC., Fuchs F. Health-related quality of life and hypertension: a systematic review and meta-analysis of observational studies. Journal of Hypertension, (2011), 29(2): 179-188.
• Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği (2012) www.turkhipertansiyon.org/ppt/PatenT2.ppt (Erişim tarihi: 3 Mart 2016).
• Türkiye Endokrinoloji Metabolizma Derneği (2011) www.turkendokrin.org/files/file/TURDEP_II_2011.pdf (Erişim Tarihi: 8 Mart 2016).
• Türkmen E., Badır A., Ergün A. Koroner arter hastalıkları risk faktörleri: primer ve sekonder korunmada hemşirenin rolü. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, (2012), 3(4): 223-231.
• Walsh J., McDonald KM., Shojania KG., Sundaram V., Nayak S., Lewis R., Owens D., Goldstein MK. Quality improvement strategies for hypertension management: a systematic review. Medical Care, (2006), 44(7): 646-657.
• Weber MA., Schiffrin EL., White WB., Mann S., Lindholm LH., Kenerson JG., Flack JM., Carter BL., Matersın BJ., Ram V., Cohen DL., Cadet JC., Charles R., Taler S., Kountz D., Townsend RR., Chalmers J., Ramirez AJ., Bakris GL., Wang JW., Schutte AE., Bisognano JD., Touyz RM., Sica D., Harrap SM. Clinical practice guidelines fort he management of hypertension in the community a statement by the American society of hypertension and the International Society of Hypertension. The Journal of Clinical Hypertension, (2014), 16(1): 14-26.
• Wu MP., Wu SV., Wang TC., Kao MJ., Yang WL. Effectiveness of a community-based health promotion program targeting people with hypertension and high cholesterol. Nursing and Health Sciences, (2012), 14:173-181.