KÜRESEL ISINMANIN NEDENLERİ, SONUÇLARI, ÇÖZÜMLERİ ÜZERİNE YENİ DEĞERLENDİRMELER

Yıl 2016, Sayı: 26, 1 - 24, 31.12.2016

Ayşen Satır Reyhan Hakan Reyhan

Öz

İklim değişiklikleri yeryüzünün var oluşundan beri, doğal döngü çerçevesinde, değişik dönemlerde, farklı şekillerde gerçekleşmiştir. Dünyada buna bağlı olarak ortaya çıkan doğal ve sosyal etkiler; iklim tarihi, çevresel antropoloji ve çevre tarihi araştırmalarında ortaya çıkarılmaktadır. İçinde bulunduğumuz dönemde de iklim değişikliği yaşanmaktadır. Ancak, iklim değişikliğinin asıl nedeni, fosil yakıtların aşırı kullanılması, büyük sanayi kirliliği gibi insani faaliyetlere bağlı olarak gerçekleşen küresel ısınmadır. Atmosferde başta karbondioksit olmak üzere, sera gazlarının artması küresel ısınmaya ve sonucunda iklim değişikliğine yol açmaktadır. Bu makalede öncelikle küresel ısınmanın nedenleri üzerinde durulacak daha sonra ısınmanın yol açtığı doğal ve sosyal sonuçlar ele alınacaktır. Bu çerçevede, doğal sonuçları olarak kuraklık, çölleşme ve sel felaketleri; sosyal sonuçları olarak iklim göçü üzerinde durulacaktır. Son olarak da sorunun çözümü için gerçekleştirilen küresel çözüm perspektifleri genel olarak değerlendirilecektir.

Anahtar Kelimeler

İklim değişikliği, küresel ısınma, karbondioksit, iklim göçü, çölleşme

Kaynakça

• Avrupa Çevre Ajansı, “Değişen Bir İklimde Yaşamak”, AÇA İşaretler 2015, Kopenhag, 2015.
• Bahçeci, Devin, Kişisel Karbon Ayakizi Rehberi, Yeni İnsan Yayınevi-62, Ekoloji Serisi-21, İstanbul, 2013.
• Brown, Oli, Migration and Climate Change Report, International Organization For Migration Press, Geneva, 2008.
• Caldicott, Helen, Nükleer Enerji Çözüm Değil, Çeviren: Korol Diker, Yeni İnsan Yayınevi, İstanbul, 2014.
• Cangir, Cemil ve Poyraz, Duygu, “İklim Değişikliği ve Çölleşme veya Toprak/Arazi Bozulumunun Türkiye’deki Boyutları ve Çölleşme ile Mücadele”, Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, Tekirdağ, 2008 5(2).
• Duygu, Ergin, “İklim Değişikliği, Kuraklaşma ve Çölleşme İle Savaşımın Önemi ve Bazı Örnekler”, TMMOB Su Politikaları Kongresi (Bildiriler Kitabı), Ankara, 2006.
• Duygu, Ergin, Çevre El Kitabı, Çankaya Belediyesi Yayınları, Ankara, 2007.
• Duygu, Ergin, “Küreselleşme ve Küresel Isınma Çağında Türkiye”, https://yesilgazete.org/blog/2015/12/02/paris-izlenimleri-2-dunyayi-yakma-kararinin-sayisal-ozeti/, (24.12.2015).
• Eden, Sinan, İklim Krizi ve Yaptırmamak, Doruk Yayınevi, İstanbul, 2015.
• Global Footprint Network Advancing the Science of Sustainability, “Result”, http: //www.footprintnetwork.org/gfn_sub.php?content=footprint_hectares, (03.12.2015)
• Hare, W.L. “İklim İçin Güvenli Bir İniş”, The Worldwatch Institute Dünyanın Durumu 2009 Raporu: Isınmakta Olan Bir Dünyaya Bakış, Çev. Ayşe Başçı, İş Kültür Yayınları, İstanbul, 2009.
• Hook, Patrick, Çevre Terimlerinin Küçük Kitabı, Çev: Bahtiyar Kurt, TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları 722, Ankara, 2015.
• http://www.ntvmsnbc.com/news/461779.asp, (16.12.2015)
• http://www.alternatifenerji.com/yenilenebilir-enerjide-uruguay-ornegi/, (11.12.2015)
• http://www.sanalbasin.com/dunya-cevre-endekslerinde-neredeyiz-9936874, (24.12.2015)
• Intergovernmental Panel on Climate Change, First Assesment Report, Cambridge U.K.: Cambridge University Press, 1990.
• Kadıoğlu, Mikdat, Küresel İklim Değişimi ve Türkiye, Güncel Yayıncılık, İstanbul, 2001.
• Mutlu, Ahmet, İrdem, İbrahim ve Üre, Berna, “Ekolojik Mültecilik”, Memleket Siyaset ve Yönetim Dergisi, Cilt 10, Sayı 23, Ocak, 2015.
• National Geographic, Türkiye İklim Değişikliği Özel Sayısı, Kasım, 2015.
• Pamukçu, Konuralp, “Küresel Isinmaya Karşi Küresel İşbirliği”, Uluslararası İlişkiler Dergisi, Cilt 3, Sayı 10, 2006.
• Reyhan, Ayşen Satır, “Sürdürülebilir Üretim ve Tüketim Politikaları Çerçevesinde Yeşil Ekonomi Üzerine Bir Değerlendirme”, Memleket Siyaset Yönetim Dergisi, Cilt 9, Sayı: 22, 2014.
• Sınn, Hans-Werner, Yeşil Paradoks- Küresel Isınmaya Arz Yanlı Yaklaşım, Çev: Mehmet Evren Dinçer, Koç Üniversitesi Yayınları:106, 1. Baskı, Ekim 2016, İstanbul.
• Sipahi, Esra, “Küresel İklim Değişimi ve Çevresel Güvenlik Kıskacında İklim Mültecileri”, http: // www.ukidek.org/bildiriler, 16 Aralık 2010.
• Science and Development Network (SciDevNet), “Trade Tactic Could Unlock Climate Negotiations”, http://www.scidev.net/en/opinions/trade-tactic-could-unlock-climate-negotia- tions.html, (11.12.2016)
• Talu, Nuran, Türkiye’de İklim Değişikliği Siyaseti, Phoenix Yayınevi, Ankara, 2015.
• Türkeş, Murat, “Kuraklık, Çölleşme ve Birleşmiş Milletler Çölleşme İle Savaşım Sözleşmesi’nin Ayrıntılı Bir Çözümlemesi”, Marmara Avrupa Araştırmaları Dergisi, Cilt 20, Sayı: 1, 2012. Türkeş, Murat ve Kılıç, Gönül, “Avrupa Birligi’nin İklim Değişikliği Politikaları ve Önlemleri”, Çevre, Bilim ve Teknoloji, Teknik Dergi, Sayı: 2, 2004.
• Türkeş, Murat, Şen, Ömer Lütfi, Kurnaz, Levent, Madra, Ömer ve Şahin, Ümit. “İklim Değişikliğinde Son Gelişmeler”, IPCC 2013 Raporu, , İstanbul Politikalar Merkezi, Sabancı Üniversitesi, 2013, İstanbul.
• Türkiye’nin İklim Değişikliği Ulusal Eylem Planı’nın Geliştirilmesi Projesi, İklim Değişikliği Politikaları Mevcut Durum Değerlendirmesi Raporu 2.Taslak, Ağustos, 2010.
• Walljasper, Jay, Müştereklerimiz Paylaştığımız Herşey, Hazırlayan: Bengi Akbulut, Metis Yayınları, İstanbul, 2015.
• WWF, İklim Değişikliğinin Türler Üzerindeki Etkisi, Çeviren: Onur Akgül, ISBN 978-605-9903-06-06, 2015.
• www.cnnturk.com, (19.12.2015).
• WWF, “Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC)- 5. Değerlendirme Raporu”, s.1-3
• http://www.wwf.org.tr/?2340, (14.12.2016)
• World Watch Enstitüsü, Dünyanın Durumu 2015, Çeviren: Gülru Hotinli, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul, 2015.
• WWF Global Footprint Network, Türkiye’nin Ekolojik Ayak İzi Raporu, 2012.
• http://awsassets.wwftr.panda.org/downloads/turkiyenin_ekolojik_ayak_izi_raporu.pdf, (24.12.2015)