REŞAD EKREM KOÇU’NUN İSTANBUL ANSİKLOPEDİSİ

Yıl 2015, Cilt: 2 Sayı: 1, 103 - 125, 17.05.2015

Hasan Ulucutsoy

Öz

Ünlü yazar Reşad Ekrem Koçu’nun kişisel gayretleri sonucu ortaya çıkan İstanbul Ansiklopedisi, şehre

adanmış abidevî bir eserdir. Yazarın şehre karşı duyduğu sevginin bir nişânesi olan ansiklopedi, farklı

açılardan incelenmeye muhtaç bir bilgi hazinesi niteliğindedir. İstanbul tarihi, kültürü, mekânları ve

hayatı, pek çok farklı yönüyle ansiklopedide yer almaktadır. Ne yazık ki tamamlanamayan ve on bir ciltte

sona eren ansiklopedi, bu hâliyle bile araştırmacılar için bulunmaz bir kaynaktır. Bu makalede İstanbul

Ansiklopedisi’nin yayın sürecinden bahsedilecektir. Ayrıca eserin sahip olduğu özelliklere temas edilecek ve

Koçu’nun şaheseri olan ansiklopedisi tanıtılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Reşad Ekrem Koçu, İstanbul Ansiklopedisi, İstanbul, Ansiklopedi

Kaynakça

• Ahmet Midhat Efendi, “Ahmed Midhat Efendi Hazretlerinin Bir Mektubu” [Mustafa Refik’in Casimir Kolomb’dan tercüme ettiği Musikinin Tesiri isimli kitaba yazdığı takriz], İstanbul 1308.
• Aktaş, Şerif, Ahmet Rasim’in Eserlerinde İstanbul, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara 1988.
• Armağan, Mustafa, “İstanbul’a Yakışan Ansiklopedi”, İstanbullu, S 2 (Kasım 1998), s. 78-81.
• Armağan, Mustafa, İstanbul Mavi Kırpar Gözlerini, Gelenek Yayıncılık, İstanbul 2003.
• Ayvaz, Mehmet Emre, Reşat Ekrem Koçu’s İstanbul Ansiklopedisi; Or An Obsessive Collector’s Attempt To Make His Private Narrative Public, Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 2007.
• Bardakçı, Murat, “Reşad Ekrem’in Ansiklopedi Macerası”, http://www.haberturk.com/yazarlar/murat- bardakci/544064-resad-ekremin-ansiklopedi-macerasi-1 (23.10.2013).
• Batur, Enis, “Şehir, Tarih, Kültür”, İstanbul’dan Göreme’ye Kültür Mirasımız (içinde), 4. Fasikül, s. 31.
• Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, IV, Kültür Bakanlığı ve Tarih Vakfı Ortak Yayını, 2. Baskı, İstanbul 2003.
• Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, V, Kültür Bakanlığı ve Tarih Vakfı Ortak Yayını, İstanbul1994.
• Ergün, Mehmet, “Bir Tutku Ürünü: İstanbul Ansiklopedisi”, Müteferrika, S 38 (Güz 2010/2), s. 3-54.
• Eyice, Semavi, “Aramızdan Ayrılan Bir İstanbul Tarihçisi Reşat Ekrem Koçu”, Pirelli, S 134 (Kasım 1975), s. 8-9.
• , “Tarihçi ve Folklorist Reşat Ekrem Koçu”, Türk Folklor Araştırmaları, XVI, S 322 (Mayıs 1976), s. 7641-7643.
• , “İstanbul Ansiklopedisi Anıları”, Albüm, S 2 (Mart 1998), s. 62-67.
• Gökman, Muzaffer, Tarihi Sevdiren Adam Ahmed Refik Altınay, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul
• http://www.zaman.com.tr/gundem_istanbul-ansiklopedisi-70-yildir-tamamlanmayi-bekliyor_1019464. html (23.10.2013).
• İstanbul Ansiklopedisi, NTV Yayınları, İstanbul 2010.
• İşli, Emin Nedret, “Kültür Hayatımızın Dinmeyen Yarası: Reşad Ekrem Koçu ve Tamamlanamayan İstanbul Ansiklopedisi”, 1453 İstanbul Kültür ve Sanat Dergisi, S 9 (Temmuz-Ağustos-Eylül 2010), s. 58-65.
• Kaplan, Sefa, “Teferruatın Tarihçisi”, Nokta, S 30 (29 Temmuz 1990), s. 70-73.
• Kent, William, An Encyclopaedia of London, J. M. Dent & Sons Ltd, Revised and Reset [Second Publication], London 1951.
• Koçu, Reşad Ekrem, İstanbul Ansiklopedisi, I, İstanbul Ansiklopedisi ve Neşriyat, İstanbul 1946.
• , İstanbul Ansiklopedisi, II, İstanbul Ansiklopedisi ve Neşriyat, İstanbul 1947.
• , İstanbul Ansiklopedisi, III, İstanbul Ansiklopedisi ve Neşriyat, İstanbul 1948.
• , İstanbul Ansiklopedisi, I, Reşad Ekrem Koçu ve Mehmed Ali Akbay İstanbul Ansiklopedisi ve Neşriyat Kollektif Şirketi, İstanbul 1958.
• , İstanbul Ansiklopedisi, II, Reşad Ekrem Koçu ve Mehmed Ali Akbay İstanbul Ansiklopedisi ve Neşriyat Kollektif Şirketi, İstanbul 1959.
• , İstanbul Ansiklopedisi, III, Reşad Ekrem Koçu ve Mehmed Ali Akbay İstanbul Ansiklopedisi ve Neşriyat Kollektif Şirketi, İstanbul 1960.
• , İstanbul Ansiklopedisi, IV, Reşad Ekrem Koçu ve Mehmed Ali Akbay İstanbul Ansiklopedisi ve Neşriyat Kollektif Şirketi, İstanbul 1960.
• , İstanbul Ansiklopedisi, V, Reşad Ekrem Koçu ve Mehmed Ali Akbay İstanbul Ansiklopedisi ve Neşriyat Kollektif Şirketi, İstanbul 1961.
• , İstanbul Ansiklopedisi, VI, Reşad Ekrem Koçu ve Mehmed Ali Akbay İstanbul Ansiklopedisi ve Neşriyat Kollektif Şirketi, İstanbul 1963.
• , İstanbul Ansiklopedisi, VII, Reşad Ekrem Koçu ve Mehmed Ali Akbay İstanbul Ansiklopedisi ve Neşriyat Kollektif Şirketi, İstanbul 1965.
• , İstanbul Ansiklopedisi, VIII, Koçu Yayınları, İstanbul 1966.
• , İstanbul Ansiklopedisi, IX, Koçu Yayınları, İstanbul 1968.
• , İstanbul Ansiklopedisi, X, Koçu Yayınları, İstanbul 1971.
• , İstanbul Ansiklopedisi, XI, Koçu Yayınları, İstanbul 1973.
• Mungan, Murathan, “Kendi Başına Bir Tarih Olarak: Reşad Ekrem Koçu”, http://www.milliyet.com. tr/2002/09/04/sanat/yazmungan.html (20.09.2013).
• Ortaylı, İlber, “Üstadın Mirası”, http://www.milliyet.com.tr/ustadin-mirasi/ilber-ortayli/pazar/ yazardetay/29.08.2010/1282206/default.htm (20.09.2013).
• Özberki, Ayşe, “De Chirico’dan Koçu’ya Sabiha Bozcalı’nın Olağanüstü Serüveni”, İstanbul’dan Göreme’ye Kültür Mirasımız (içinde), 20. Fasikül, s. 157.
• Özkök, Ertuğrul, “İstanbul Tutkunu Bir Gezginci”, Gösteri, S 56 (1985), s. 80-81.
• Pamuk, Orhan, İstanbul, İletişim Yayınları, 21. Baskı, İstanbul 2010.
• , Manzaradan Parçalar, İletişim Yayınları, İstanbul 2010.
• Pamukciyan, Kevork, İstanbul Yazıları, haz. Osman Köker, I, Aras Yayıncılık, İstanbul 2002.
• Serdaroğlu, Ü. Serdar - Yıldırım, Kadir, “İstanbul’un Ansiklopedileri”, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi (İstanbul Tarihi), VIII, S 16 (2010), s. 591-617.
• Tanzimat’tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi, II, YKY, 2. Baskı, İstanbul 2003.
• Tutel, Eser, “Osmanlı Tarihinin Romancısı”, Popüler Tarih, S 14 (Temmuz-Ağustos 2001), s. 82-85.
• Ulucutsoy, Hasan, Reşad Ekrem Koçu’nun İstanbul Ansiklopedisi’nde Yeni Türk Edebiyatı İçeriği, Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 2014.
• Yücel, Erdem, “Kaybettiğimiz Tarihçi ve Yazar Reşad Ekrem Koçu”, Hayat Tarih Mecmuası, S 10 (1975), s. 30-34.
• Vardar, Berke, Fransız Edebiyatı, Multilingual Yayınları, İstanbul 1998.