Madencilik Endüstrisinde Kurutma İşlemi ve Alternatif Kurutucu Tiplerinin Tanıtılması

Yıl 2019, Sayı: 15, 1 - 20, 04.02.2019

Hasan Hacıfazlıoğlu

Öz

Madencilik işlemleri sonucunda
üretilen ürünlerin çoğunluğu sulu prosesler sonucunda elde edilmekte olup,
içeriklerinde önemli miktarlarda su barındırmaktadırlar. Bu su, öncelikle susuzlandırma
yöntemleri (santrifujleme, filtrasyon vb.) ile giderilmekte ve daha sonra
kurutucularla nihai susuzlandırma işlemine tabi tutulmaktadır. Günümüzde
madencilik sektöründe kullanılmakta olan ve kullanım potansiyeli bulunan pek
çok kurutucu tipi mevcuttur. Kurutucu tipinin doğru seçilememesi durumunda hem
kurutma süresi hem de kurutma maliyetleri artmaktadır. Bu çalışmada, alternatif
kurutucu tiplerinden olan; akışkan yataklı, döner, mikrodalga, kızılötesi,
tambur, ohmik, şoklu, solar, rezistanslı, dondurmalı, kızgın buharlı ve seramik
kurutucular ele alınmış, avantaj ve dezavantajları ortaya konmuş ve kurutucu
seçimine ışık tutulmuştur.   

Anahtar Kelimeler

: akışkan yataklı kurutucu, döner kurutucu, kızılötesi ışınımlı kurutucu mikrodalga kurutucu, kızgın buharlı kurutucu, solar kurutucu, şoklu kurutucu, tambur kurutucu

Kaynakça

• Ateşok, G. 2004. Kömür Hazırlama ve Teknolojisi, Yurt Madenciliğini Geliştirme Vakfı Yayınları, ISBN: 975-7946-22-2, İstanbul.
• Asos, 2018. Akışkan yataklı kurutma tesisi, http://www.asosmekatronik.com/akiskan-yatakli-kurutma-tesisi.html
• Barrozo, M. A. S., Mujumdar, A., Freire, J.T. 2014. Air-Drying of Seeds: A Review, Drying Technology, 32,1127–1141.
• Biçer, A. 2009. Farklı Kurutucular Kullanılarak Kuşburnunun Kurutulması. Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kimya Mühendisliği Anabilim Dalı, Elazığ.
• Ceylan, İ., Aktaş, M., Doğan, H. 2006. Güneş Enerjili Kurutma Fırınında Elma Kurutulması, Politeknik Dergisi, 9 (4), 289-294.
• Chironis, N.P., 1986. Microwaves dry fine coal, Coal Age, 91, 64-65.
• Cengiz, T. 2017. Akışkan yataklı IR kurutucu deney raporu (yayımlanmamış), Trakya Bölgesi Silis İşletmeleri San.Tic.Ltd.Şti, Çatalca, İstanbul.
• Djakonov, K. F. Gorjaev, A. A. 1981. Wood drying with high frequency current. Forest Management Publishing, 1981 Moskva.
• Dryon, 2017. Titreşimli akışkan yataklı kurutucu, http://www.binderco.hk/downloads/minexx_20122013/MINEXX_tuerk_0512.pdf
• Delele, M.A. Weiglera, F. Mellmann, J. Advances in the application of a rotary dryer for drying of agricultural products: A Review. Drying Technology 2015, 33(5), 541-558.
• Eksis, 2017. Endüstriyel Kurutma Sistemleri, İnternet Sayfası, www.kurutma.net/boru%20tipi%20kurutucu.html. Eskibalcı, M.F., Işıktaş, O.V.2017. Üleksitin Kurutulmasında Farklı Isıtıcıların Verimliliğinin İncelenmesi, Erzincan Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 10(1), 11-22.
• Erbay B., Küçüköner E. 2008. Gıda Endüstrisinde Kullanılan Farklı Kurutma Sistemleri. Türkiye 10. Gıda Kongresi, Erzurum, 1045-1048.
• Feralan A.E. 1989. Endüstriyel Kurutma Sistemleri. Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Bursa.
• Gunn, D.J. 1978. Transfer of heat or mass to particles in fixed and fluidized beds. Journal of Heat and Mass Transfer 21(78), 467–476.
• Graham, J. 2002. Microwaves for coal quality improvement: The Drycol Project, US Patent Application 20070151147, International Patents Pending.
• Günerban, H. 2005. Endüstriyel Kurutma Sistemleri, Türk Tesisat Mühendisleri Derneği, Mart, 36. Sayının Eki.
• Hacıfazlıoğlu, H. 2017. Comparison of Efficiencies of Microwave and Conventional Electric Ovens in the Drying of Slime-Coal Agglomerates, International Journal of Coal Preparation and Utilization, 37, 169-178.
• Hacıfazlıoglu, H. 2016. Kömür Hazırlama Ders Notları, İstanbul Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, s.253.
• Hacıfazlıoğlu, H., Konuk, Y. 2018. Ham Manyezit Kekinin Farklı Fırınlarda Kurutulması ve Fırın Performanslarının Etüdü, MT Bilimsel yer altı kaynakları Dergisi, 14, 45-56.
• Haque, K.E. 1999. Microwave Energy for Mineral Treatment Processes-a Brief Review, International Journal of Mineral Processing, 57, 1-24.
• Huang, L.; Kumar, K. Mujumdar, A.S. 2003. A parametric study of the gas flow patterns and drying performance of co-current spray dryer: Results of a computational fluid dynamics study. Drying Technology 21 (7), 957–978.
• Langrish, T.A.G.; Fletcher, D.F. 2003. Prospects for the modelling and design of spray dryers in the 21st century. Drying Technology,21 (2), 197–215.
• Keleş, C.Ö., Saçılık, K. 2017. İnfrared ısıtmalı fındık kurutma makinası tasarımı, Anadolu Tarım Bilim. Derg./Anadolu J Agr Sci, 32, 197-205.
• Korte, G. J., 2001. Dewatering and drying of fine coal: Drying technology in non-coal industries, CoalTech, 2020.
• Karaaslan, S. 2008. Sebze ve Endüstri Bitkilerinin Mikrodalgayla kurutulması üzerine çalışmalar, Çukurova Üni. Fen bilimleri Enst., Tarım Makinaları ABD., Doktora Tezi.
• Jangam, S.V., Majumdar, A.S. 2010. Coal Dehydration, A Compilation of Relevant Publications and Technical Reports, 77.
• Kingman, S.W., Rowson, N.A. 2000. The Effect of Microwave Radiation on the Magnetic Properties of Minerals, Journal of Microwave Power and Electromagnetic Energy, 35, 144-150.
• Kırmızıkaya,E.S., Çınar, İ. 2015. Gıda endüstrisinde ohmik ısıtma uygulamaları, Dünya Gıda, Aralık Sayısı.
• Kowalski S. J., Rajewska, K. 2009. Convective Drying Enhanced with Microwave and Infrared Radiation, Drying Technology, 27 (7-8), 878-887.
• Karthikeyan, M., Zhonghua, W. , Mujumdar A.S. 2009. Low-Rank Coal Drying Technologies—Current Status and New Developments, Drying Technology, 27, 403–415.
• Kumar, P. Mujumdar, A.S. 2015. Superheated steam drying. In Handbook of Industrial Drying, 4th ed.; Mujumdar, A.S., Ed.; Taylor & Francis: Boca Raton, FL, 2015; 421–432.
• Leiker, M. Adamska, M.A. Giittel, R. Mollekopf, N. 2004. Vacuum microwave drying of beech: property profiles and energy efficiency. Proceedings of COST E15 Intl. Conf. Wood Drying, Athens, Greece, 128-137.
• Lebovka , N. I. , Shynkaryk , M. V., Vorobiev, E. 2006. Drying of Potato Tissue Pretreated by Ohmic Heating, Drying Technology, 24 (5), 601-608.
• Loesch, 2017 .https://www.loesche.com/en/products/dry-grinding-plants/coal-for-cement/
• Max, 2017. MAX Industrial Microwave, http://www.maxindustrialmicrowave.com/
• Metso, 2017. http://www.metso.com /miningandconstruction/MaTobox7.nsf/DocsByID/0B6F45D0BB8761CE42256B20005032EF/$File/Holoflite.pdf
• MD, 2016. Yeni Nesil Vakumlu Kurutma Fırınları-Mikrodalga Vakumlu fırın, http://vakumlukurutma.com/
• İpekoğlu, Ü., 1994. Susuzlandırma, Cevher Hazırlama El Kitabı, Bölüm 16, YMGV Yayını, 363-364.
• İpekoğlu, Ü., Polat, H. 2014. Susuzlandırma, Cevher Hazırlama El Kitabı,YMGV Yayını, Bölüm 16, s.335-370.
• Özdağan, S., Polat, M., Çelik, M.S. 1998. ‘Kömürün Susuzlaştırılması’, Kömür, Kural, O., Ed., Bölüm 18, 297-315.
• Odabaş, M.T.T. 2018. Püskürtmeli kurutma, Gıda Analiz Teknikleri, 1-6.
• Özsu, 2017. Kömür kurutma makinaları, http://www.ozsu.com.tr/default.asp?page=content&content_id=252
• Parsep, 2018.Parsep dryers, http://www.parsep.co.za/pages/Dryer%20Brochure.pdf
• Pueschner, 2016. Microwave vacuum dryer, http://www.pueschner.com/en/products/vacuum-drying-freeze-drying
• Pharma, 2018. Fluidized bed dryer, https://www.pharmapproach.com/fluidized-bed-dryer/
• Park, J.H. Lee, C.H. Park, Y.C. Shun, D. Bae, D.H. 2014. Drying efficiency of Indonesian lignite in a batchcirculating fluidized bed dryer. Drying Technology 32(3), 268–278.
• Ratti, C. 2001. Hot air and freeze-drying of high-value foods: a review, Journal of Food Engineering, 49, 4, 311-319.
• Rong, L.K.; Song, B.; Yin, W.Z.; Bai, C.H.; Chu, M. 2017. Drying behaviors of low-rank coal under negative pressure: Kinetics and model. Drying Technology 2017, 35(2), 173-181.
• Rensburg,M.J.V., Roux, M.L., Campbell, Q.P., Peters, E.S. 2017. Contact sorption: A method to reduce the moisture content of coal fines, Drying Technology (yayımlanmamış).
• Riadh, M.H., Ahmad,S.A.B., Marhaban, M.H., Soh, A.C. 2015. Infrared Heating in Food Drying: An Overview, Drying Technology, 33 (3), 322-335.
• Seehraa, M.S., Kalrab, A., Manivannana, A. 2007. Dewatering of fine coal slurries by selective heating with microwaves, Fuel, 88, 829–834.
• Simondryers, 2017. http://www.pen-tas.com/uploads/yuklemeler/drumdryer.pdf
• Si, C., Wu, J. Wang, Y. Shang, X. 2015. Drying of low-rank coals: A review of fluidized bed technologies. Drying Technology, 33(3), 277-287.
• Schmalko, M.E., Peralta J. M., Alzamora, S. M. 2007, Modeling the Drying of a Deep Bed of Ilex paraguariensis in an Industrial Belt Conveyor Dryer, Drying Technology, 25:12, 1967-1975
• Spxflow, 2016. Vacuum belt dryers, http://www.spxflow.com/en/extraction/pd-ee-vacuum-belt-dryers/
• Sadıkoğlu, H., Özdemir, M. 2003. Dondurarak Kurutma Teknolojisi ve Evreleri, Gıda, 28 (6), 643-649.
• Tahmasebi, A., Yu J., Li, X., Meesri, C. 2011. Experimental study on microwave drying of Chinese and Indonesian low-rank coals, Fuel Processing Technology, 92,1821-1829.
• Therma-Flite, 2017. http://www.therma-flite.com/Coal-Fines-Dryer-Article.php
• Yöney, T. 2005. Gıdaları Dondurarak Kurutup Saklamak Nasıl Çalışır?, Bilim-Teknik Dergisi, s.101.
• Wilson, W.G., Young, B.C. Irwin, W. 1992. Low-rank coal drying advances. Coal 1992, 24–27.