An Example of Late Ottoman Architecture from Giresun: Hacı Miktad Mosque

Yıl 2024, Cilt: 4 Sayı: 1, 11 - 28, 02.07.2024

Selman Şahin

Öz

Geç Dönem Osmanlı Mimarisine Giresun’dan Bir Örnek: Hacı Miktad Camisi

Öz

Osmanlı sanatı içerisinde Batıya yönelişin ilk evresi olarak XVIII. yüzyıl gösterilmektedir. Bu bağlamda Osmanlı Devleti tarihi süreç içerisinde; XVIII. yüzyıl başlarından itibaren, birçok alanda olduğu gibi sanat ve mimaride de batıya öykünen, batıyı örnek alan bir duruş sergilemeye başlamıştır. Bunun neticesinde ortaya çıkan mimari anlayış, Osmanlı Devleti’nin daha önce benimsemiş olduğu mimari tutumdan farklı olarak karşımıza çıkmıştır. Ortaya çıkan sanat anlayışı içerisinde gerek devletin merkezinde gerekse taşra da birçok mimari eser ortaya koyulmuştur. Giresun merkezinde yer alan Hacı Miktad Camisi Geç Dönem Osmanlı etkilerini bünyesinde barındıran başkent İstanbul dışından bir örnek olarak karşımıza çıkmaktadır. Son şeklini XIX. yüzyılın sonlarında kazanmış olan eser, gerek mimari özellikleri, gerekse süslemeleri bakımından Batılılaşma dönemindeki değişimi gözler önüne sermektedir.. Bu çalışma kapsam olarak; Giresun Hacı Miktad Camisi’nin, barındırmış olduğu Batı etkili unsurlarını, ve yapının Geç Dönem Osmanlı Mimarisi açısından incelenmesini içermektedir. Ayrıca yapı aynı dönemde inşa edilmiş olan benzer yapılarla karşılaştırılarak, mimari ve süsleme özellikleri bakımından değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

mimari, sanat, süsleme

Kaynakça

• Aslanapa, O., (1996), Osmanlı Mimarisi, İstanbul.
• Bozkurt, T., (2014), “Osmanlı Mihrap Çerçevelerinin Gelişimi”, The Central Asıatı Roots Of Ottoman Culture, İstanbul, s. 657 – 669.
• Bozkurt T., (2007), Osmanlı Selatin Cami Mihrapları, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Konya Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Konya.
• Can, Y. - Gün R., (2021), Ana Hatlarıyla Türk İslam Sanatları ve Estetiği, İstanbul.
• Can, Y., – Gün, R., (2017), İslam Sanatına Giriş, İstanbul.
• Çaycı, A., (2015), Oryantalizm, Oksidentalizm ve Sanat, İstanbul.
• Durmuş, A., (2000), Giresun ve İlçelerindeki Türk Dönemi Mimari Eserleri, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Üniversitesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Van.
• Giresun Valiliği, (1973), Giresun İl Yıllığı, Giresun.
• Fatsa, M., (2021), Kurumları ve Yapılarıyla Giresun Şehri (Osmanlı Dönemi), Giresun.
• Karademir, M., (2016), “Mimar Sinan Camilerinde Taçkapı Tasarımı”, SUTAD, Güz (40), s. 299-314
• Kuban, D., (2007), Osmanlı Mimarisi, İstanbul.
• Mustafa C., (1987), “Batıya Açılış Döneminde Mimarideki Bünye Değişikliği”, Milli Saraylar, S: 1, İstanbul.
• Narmanlı, F., (2018), Giresun Camilerinde Tezyinat, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Samsun.
• Papila, A., (2018), “Osmanlı İmparatorluğunun Batılılaşma Döneminde Resim Sanatının Ortaya Çıkışı ve Osmanlı Kimliğinin Resimsel Anlatımı” Sanat ve Tasarım Dergisi, Cilt: 1 Sayı: 1, s. 117 – 134.
• Yüksel, A., (2002), Giresun Tarihi Yazıları, İstanbul.