Son yıllarda Türk Lirasının yabancı
para birimleri karşısında oynaklığı artmış, özellikle 2018 yılının ikinci
yarısından itibaren yaşanan politik problemler TL’nin ABD Doları karşısında
büyük oranda değer yitirmesine neden olmuştur. Yaşanan gelişmeler, döviz kuru
üzerine daha geniş bir dönemi kapsayan yeni çalışmaların yapılmasını da
gündeme getirmiştir. 2001-2018 dönemini günlük veriler ile inceleyen
çalışmada, otoregresif koşullu değişen varyans (ARCH) modelleri
kullanılmıştır. Çalışmada, ABD Doları/TL kurunun volatilitesini en iyi
tanımlayan modelin TARCH(1,1) modeli olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Ayhan, D. “Döviz Kuru Rejimlerinin Kur Oynaklığı Üzerine Etkisi: Türkiye Örneği”, İktisat, İşletme ve Finans, C:21, 2006, 64-76.Aysoy, C., Balaban, E., Kogar, Ç.İ. & Özcan, C. “Daily Volatility In The Turkish Foreign Exchange Market”, No. 9625. 1996. http://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/3d9dc4b9-41dc-45b0-84d9-c60c086147d1/dpaper20.pdf?MOD=AJPERES&CACHEID=ROOTWORKSPACE-3d9dc4b9-41dc-45b0-84d9-c60c086147d1-m3fw6Bc (Erişim Tarihi: 23.12.2018)
Baillie, R.T., & Bollerslev, T. “The Message in Daily Exchange Rates: A Conditional-Variance Tale”, Journal of Business & Economic Statistics, Vol. 7, No. 3, July 1989, 60-68.
Bollerslev, T. “A conditionally Heteroskedastic Time Series Model for Speculative Prices and Rates of Return”, Review of Economics and Statistics, Vol. 69, Issue. 3, 1987, 542-547.
Bollerslev, T. “Generalized Autoregressive Conditional Heteroscedasticity”, Journal of Econometrics, Vol: 31, Issue:3, 1986, 307-327.
Brooks, C. “Introductory Econometrics for Finance”, 2. ed., New York, Cambridge University, 2008, p.318.
Çağlayan, E., & Dayıoğlu, T. “Döviz Kuru Getiri Volatilitesinin Koşullu Değişen Varyans Modelleri ile Öngörüsü”, Ekonometri ve İstatistik, Sayı: 9, 2009, 1-16.
Emeç, H., & Özdemir, M.O. “Türkiye’de Döviz Kuru Oynaklığının Otoregresif Koşullu Değişen Varyans Modelleri ile İncelenmesi”, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, C:51, Sayı: 596, 2014, 85-99.
Engle, R.F. “Autoregressive Conditional Heteroskedasticity with Estimates of the Variance of United Kingdom Inflation”, Econometrica, Vol:50, Issue:4, 1982, 987-1008.
Güloğlu, B., & Akman A. “Türkiye’de Döviz Kuru Oynaklığının SWARCH Yöntemi İle Analizi”, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, C:44, Sayı: 512, 2007, 43-51.
Gür, T.H., & Ertuğrul, H.M. “Döviz Kuru Volatilitesi Modelleri: Türkiye Uygulaması”, İktisat, İşletme ve Finans, Cilt: 27, Sayı: 310, 2012, 53-77.
Güvenek, B., & Alptekin, V. “Reel Döviz Kuru Endeksinin Otoregresif Koşullu Değişen Varyanslılığının Analizi: İki Eşikli TARCH Yöntemi İle Modellenmesi”, Maliye Dergisi, Sayı:156, Ocak-Haziran, 2009, 294-310.http://ezproxy.ticaret.edu.tr:2094/ehost/pdfviewer/pdfviewer?vid=2&sid=0adb76f9-90a3-4a0f-a337-337ad6877714%40sessionmgr103 (Erişim Tarihi: 29.12.2018)
Kayral, İ.E. “Türkiye’de Döviz Kuru Volatilitelerinin Modellenmesi”, Politik Ekonomik ve Finansal Analiz Dergisi, Cilt:1, Sayı:1, 2016, 1-15.
Kıran, B. “Döviz Kuru Volatilitesinin Asimetrik Usullü ARCH (APARCH) Modeli ile Tahmini”, Review of Social, Economic & Business Studies 2009.
Koy, A., & Ekim, S. “Borsa İstanbul Sektör Endekslerinin Volatilite Modellemesi”, Trakya Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi E-Dergi, C:5, Sayı: 2, 2016, 1-23.
Mapa, D. “A Forecast Comparison of Financial Volatility Models: GARCH (1,1) is not Enough”, The Philippine Statistician, Vol. 53, Nos. 1-4, 2004, 1-10.
Nelson, D.B. “Conditional Heteroskedasticity In Asset Returns: A New Approach”, Econometrica, Vol.59, No.2, 1991, 347-370.
Sánchez-Fung, J.R. “Nonlinear Modelling of Daily Exchange Rate Returns, Volatility and News in a Small Developing Economy”, Applied Economics Letters, Vol. 10, Issue. 4, 2003, 247-250.
Soytaş, U., & Ünal, Ö.S. “Türkiye Döviz Piyasalarında Oynaklığın Öngörülmesi ve Risk Yönetimi Kapsamında Değerlendirilmesi”, Yönetim ve Ekonomi, C:17, Sayı:1, 2010, 121-145.
Zakoian, J.M. “Threshold Heteroscedastic Models”, Journal of Economic and Dynamic Control, Vol. 18, Issue:5, 1994, 931-955.
MODELLING THE VOLATILITY OF USD DOLLAR/TURKISH LIRA EXCHANGE RATE: 2001-2018 PERIOD
In recent
years, the volatility of the Turkish Lira against foreign currencies has
increased and the political problems experienced since the second half of
2018 caused the TL to lose a great deal of value against the US dollar.
Recent developments have also led to new studies covering a wider period on
the exchange rate. In the study which examined the period beginnig from 2001
to 2018 in a daily data range, autoregressive conditionally heteroscedastic
(ARCH) models are used. It is found in the study that the model best
describes the volitility of USD/TRY exchange rate is TARCH (1,1).
Kaynakça
Ayhan, D. “Döviz Kuru Rejimlerinin Kur Oynaklığı Üzerine Etkisi: Türkiye Örneği”, İktisat, İşletme ve Finans, C:21, 2006, 64-76.Aysoy, C., Balaban, E., Kogar, Ç.İ. & Özcan, C. “Daily Volatility In The Turkish Foreign Exchange Market”, No. 9625. 1996. http://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/3d9dc4b9-41dc-45b0-84d9-c60c086147d1/dpaper20.pdf?MOD=AJPERES&CACHEID=ROOTWORKSPACE-3d9dc4b9-41dc-45b0-84d9-c60c086147d1-m3fw6Bc (Erişim Tarihi: 23.12.2018)
Baillie, R.T., & Bollerslev, T. “The Message in Daily Exchange Rates: A Conditional-Variance Tale”, Journal of Business & Economic Statistics, Vol. 7, No. 3, July 1989, 60-68.
Bollerslev, T. “A conditionally Heteroskedastic Time Series Model for Speculative Prices and Rates of Return”, Review of Economics and Statistics, Vol. 69, Issue. 3, 1987, 542-547.
Bollerslev, T. “Generalized Autoregressive Conditional Heteroscedasticity”, Journal of Econometrics, Vol: 31, Issue:3, 1986, 307-327.
Brooks, C. “Introductory Econometrics for Finance”, 2. ed., New York, Cambridge University, 2008, p.318.
Çağlayan, E., & Dayıoğlu, T. “Döviz Kuru Getiri Volatilitesinin Koşullu Değişen Varyans Modelleri ile Öngörüsü”, Ekonometri ve İstatistik, Sayı: 9, 2009, 1-16.
Emeç, H., & Özdemir, M.O. “Türkiye’de Döviz Kuru Oynaklığının Otoregresif Koşullu Değişen Varyans Modelleri ile İncelenmesi”, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, C:51, Sayı: 596, 2014, 85-99.
Engle, R.F. “Autoregressive Conditional Heteroskedasticity with Estimates of the Variance of United Kingdom Inflation”, Econometrica, Vol:50, Issue:4, 1982, 987-1008.
Güloğlu, B., & Akman A. “Türkiye’de Döviz Kuru Oynaklığının SWARCH Yöntemi İle Analizi”, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, C:44, Sayı: 512, 2007, 43-51.
Gür, T.H., & Ertuğrul, H.M. “Döviz Kuru Volatilitesi Modelleri: Türkiye Uygulaması”, İktisat, İşletme ve Finans, Cilt: 27, Sayı: 310, 2012, 53-77.
Güvenek, B., & Alptekin, V. “Reel Döviz Kuru Endeksinin Otoregresif Koşullu Değişen Varyanslılığının Analizi: İki Eşikli TARCH Yöntemi İle Modellenmesi”, Maliye Dergisi, Sayı:156, Ocak-Haziran, 2009, 294-310.http://ezproxy.ticaret.edu.tr:2094/ehost/pdfviewer/pdfviewer?vid=2&sid=0adb76f9-90a3-4a0f-a337-337ad6877714%40sessionmgr103 (Erişim Tarihi: 29.12.2018)
Kayral, İ.E. “Türkiye’de Döviz Kuru Volatilitelerinin Modellenmesi”, Politik Ekonomik ve Finansal Analiz Dergisi, Cilt:1, Sayı:1, 2016, 1-15.
Kıran, B. “Döviz Kuru Volatilitesinin Asimetrik Usullü ARCH (APARCH) Modeli ile Tahmini”, Review of Social, Economic & Business Studies 2009.
Koy, A., & Ekim, S. “Borsa İstanbul Sektör Endekslerinin Volatilite Modellemesi”, Trakya Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi E-Dergi, C:5, Sayı: 2, 2016, 1-23.
Mapa, D. “A Forecast Comparison of Financial Volatility Models: GARCH (1,1) is not Enough”, The Philippine Statistician, Vol. 53, Nos. 1-4, 2004, 1-10.
Nelson, D.B. “Conditional Heteroskedasticity In Asset Returns: A New Approach”, Econometrica, Vol.59, No.2, 1991, 347-370.
Sánchez-Fung, J.R. “Nonlinear Modelling of Daily Exchange Rate Returns, Volatility and News in a Small Developing Economy”, Applied Economics Letters, Vol. 10, Issue. 4, 2003, 247-250.
Soytaş, U., & Ünal, Ö.S. “Türkiye Döviz Piyasalarında Oynaklığın Öngörülmesi ve Risk Yönetimi Kapsamında Değerlendirilmesi”, Yönetim ve Ekonomi, C:17, Sayı:1, 2010, 121-145.
Zakoian, J.M. “Threshold Heteroscedastic Models”, Journal of Economic and Dynamic Control, Vol. 18, Issue:5, 1994, 931-955.
Yaman, M., & Koy, A. (2019). ABD DOLARI / TÜRK LİRASI DÖVİZ KURU VOLATİLİTESİNİN MODELLENMESİ: 2001-2018 DÖNEMİ. Muhasebe Ve Finans İncelemeleri Dergisi, 2(2), 118-129. https://doi.org/10.32951/mufider.533257