AKILLI ÜRETİMİN İŞLETME PERFORMANSINA ETKİSİ: VAKA ANALİZİ YAKLAŞIMI

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 2, 91 - 109, 01.10.2021

Aslı Duman Sibel Karğın

https://doi.org/10.32951/mufider.930504

Öz

İlk kez 2011 yılında telaffuz edilen Endüstri 4.0 ya da Dördüncü Sanayi Devrimi ile üretim yöntemleri bir kez daha köklü bir değişim yaşamaktadır. Bu değişimi tanıtmak amacıyla ülkemizin önde gelen şirketlerinden olan Vestel’de bir çalışma gerçekleştirilerek, Endüstri 4.0 vizyonu ile hayata geçen ‘Akıllı Üretim’in işletme performansına etkisi ortaya konulmaya çalışılmıştır. Akıllı üretim başlığı altında modernleştirilen üretim sistemleri ile eskiye nazaran çok daha kaliteli ürünler, çok daha hızlı bir şekilde ve daha ucuza üretilebilmektedir. Aynı zamanda bu sistemler, üretim hattına esneklik kazandırmakta, yeni pazarlara ve müşterilere ulaşılmasını kolaylaştırmakta ve rekabette üstünlük sağlamaktadır. Daha birçok faydası olan bu sistem dolayısıyla işletme performansına da etki etmektedir.
Çalışma, Endüstri 4.0, Akıllı Üretim ve Akıllı Fabrika konusunda öncü olan şirketler arasında yer alan Vestel’de gerçekleştirilmiştir. Vestel Buzdolabı Fabrikası’nda gerçekleştirilen ön inceleme sonucunda Akıllı Üretim sistemlerinin kullanıldığı gözlemlenmiş ve çalışma bu fabrikada yürütülmüştür. Çalışmanın amacı doğrultusunda toplanması hedeflenen bilgi ve verilere, derinlemesine mülakat yöntemi ile ulaşılmıştır. Sistematik ve derinlemesine bilgi toplanabilmesi için yarı yapılandırılmış görüşme tekniği tercih edilmiştir. Yöntem kapsamında sorular açık uçlu olacak şekilde önceden hazırlanmış ve ek olarak görüşme esnasında yeni sorular sorulmuştur. Hazırlanan görüşme formu doğrultusunda, Vestel Buzdolabı Fabrikası Üretim Müdürü’ne sorular yöneltilmiş ve cevaplar kaydedilmiştir. Görüşme formu, ‘Genel Yapı’, ‘Akıllı Üretim İçin Kullanılan Teknolojiler’, ‘Yeni Yöntemler’, ‘Sistemin Çıktıları’ ve ‘Akıllı Üretimin İşletme Performansına Etkisi’ başlıklarından oluşmaktadır. Form kapsamında toplamda iki yüz on altı soru sorulmuş ve hepsine cevap alınmıştır.
Elde edilen bilgiler doğrultusunda Akıllı Üretim sistemi ile hatalı montaj ve ürünlerde meydana gelen arıza oranında düşüş sağlanmış, üretim süreci kısalmış, günlük üretim kapasitesinde ve satışlarda artış meydana gelmiştir. Akıllı üretim ile temin edilen esnek yapı sayesinde bir bant üzerinde yaklaşık elli farklı tip modelin üretimi mümkün hale gelmiştir. Bununla birlikte, enerji, hammadde-malzeme ve makine-teçhizat giderlerinde artış meydana gelmiştir.

Anahtar Kelimeler

Endüstri 4.0, Akıllı Üretim, Akıllı Fabrika, İşletme Performansı, Derinlemesine Mülakat Tekniği.

Kaynakça

• Abubakr, M., Abbas, A.T., Tomaz, I., Soliman, M.S., Luqman, M. ve Hegab, H. (2020). Sustainable and Smart Manufacturing: An Integrated Approach. Sustainability. 12: 1-19.
• ACATECH, (2013). Acatech: Recommendations for Implementing the Strategic Initiative Industrie 4.0, Final Report of the Industry 4.0 Working Group. Erişim Adresi: https://www.acatech.de/wp-content/uploads/2018/03/Final_report__Industrie_4.0_accessible.pdf, (10.01.2019).
• Alçın, S. (2016). Üretim İçin Yeni Bir İzlek. Journal of Life Economics. 3(2): 19-30.
• Bağcı, E. (2018). Endüstri 4.0: Yeni üretim Tarzını Anlamak. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi. 9(24): 122-146.
• Baltacı, A. (2019). Nitel Araştırma Süreci: Nitel Bir Araştırma Nasıl Yapılır?. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 5(2): 368-388.
• Banger, G. (2016). Endüstri 4.0 ve Akıllı İşletme, Dorlion Yayınları, Ankara.
• Berger, R. (2014). Industry 4.0 – The New Industrial Revolution, How Europe Will Succeed. Erişim Adresi: http://gesd.free.fr/rbindu4.pdf, (10.01.2019).
• Brettel, M., Friederichsen, N., Keller, M. ve Resenberg, N. (2014). How Virtualization, Decentralization and Network Building Change the Manufacturing Landscape: An Industry 4.0 Perspective. International Journal of Information and Communication Engineering. 8(1): 37-44.
• Büchi, G., Cugno, M. ve Castagnoli, R. (2020). Smart Factory Performance and Industry 4.0. Technological Forecasting & Social Change. 150: 1-10.
• Chen, Y. (2017). Integrated and Intelligent Manufacturing: Perspectives and Enablers. Engineering. 3: 588-595.
• Cinkılıç, H. (2017). A Decision Support System for Production Planning and Scheduling in a Smart Factory Environment. İstanbul: Boğaziçi University Institute for Graduate Studies in Social Sciences.
• Crnjac, M., Veza, I. ve Banduka, N. (2017). From Concept to the İntroduction of Industry 4.0. International Journal of Industrial Engineering and Mangement. 8(1): 21-30.
• Davis, J., Edgar, T., Porter, J, Bernaden, J. ve Sarli, M. (2012). Smart Manufacturing, Manufacturing Intelligence and Demad-Dynamic Performance. Computers and Chemical Engineering. 47: 145-156.
• De Felice, F., Petrillo, A ve Zomparelli, F. (2018a). Prospective Design of Smart Manufacturing: An Italian Pilot Case Study. Manufacturing Letters. 15: 81-85.
• De Felice, F., Petrillo, A ve Zomparelli, F. (2018b). A Bibliometric Multicriteria Model on Smart Manufacturing from 2011 to 2018. IFAC Papers Online Conference Paper Archive (pp. 1643-1648).16th IFAC Symposium on Information Control Problems in Manufacturing INCOM 2018. 11-13 June 2018.
• Dombrowski, U., Richter, T. ve Krenkel, P. (2017). Interdependencies of Industry 4.0 & Lean Production Systems. Procedia Manufacturing. 11: 1061-1068.
• Duman, A. (2019). Endüstri 4.0 ve Akıllı Üretimin İşletme Performansı Üzerine Etkisi: Vestel Buzdolabı Fabrikası’nda Bir Uygulama. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Manisa.
• Edgar, T.F. ve Pistikopoulos, E.N. (2018). Smart Manufacturing and Energy Systems. Computers and Chemical Engineering. 114: 130-144.
• Erol, S., Jager, A., Hold, P., Ott, K. ve Sihn, W. (2016). Tangible Industry 4.0: a scenario-based approach to learning for the Future of Production. Procedia CIRP. 54: 13-18.
• Ersoy, A. F. (2007). Sosyal Bilgiler Dersinde Öğretmenlerin Etkili Vatandaşlık Eğitimi Uygulamalarına İlişkin Görüşleri. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Eskişehir Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Fay, M. ve Kazantsev, N. (2018). When Smart Gets Smarter: How Big Data Analytics Creates Business Value in Smart Manufacturing. Thirty Night International Conference on Information Systems, San Francisco 2018.
• Fırat, O. ve Fırat, S. (2017). Sanayi 4.0 Üzerine Karşılaştırmalı Bir İnceleme: Kavramlar, Küresel Gelişmeler ve Türkiye. Toprak İşveren Dergisi. 114: 10-23.
• Hartley, J. F. 1994. Case Studies in Organizational Research. In Qualitative methods in organizational research: A practical guide, edited by C. Cassell and G. Symon, 209–229. London: Sage.
• Kabaklarlı, E. (2016). Endüstri 4.0 ve Dijital Ekonomi- Dünya ve Türkiye İçin Fırsatlar, Etkiler ve Tehditler. İstanbul: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Kamble, S.S., Gunasekaran, A., Ghadge, A. ve Raut, R. (2020). A Performance Measurement System for Industry 4.0 Enabled Smart Manufacturing System in SMMEs – A Review and Empirical Investigation. International Journal of Production Economics. 229: 1-15.
• Kang, H., Lee, J,Y., Choi, S., Kim, H., Park, J. H., Son, J. Y.,Kim, B. H. ve Noh, S. D. (2016). Smart Manufacturing: Past Research, Present Findings, and Future Directions. International Journal of Precision Engineering and Manufacturing – Green Technology. 3(1):111-128.
• Lasi, H., Fettke, P., Feld, T ve Hoffmann, M. (2014). Industry 4.0. Business & Information Systems Engineering. 4: 239-242.
• Lee, E. (2006). Cyber-Physial Systems – Are Computing Foundations Adequate?. NSF Workshop on Cyber-Physial Systems: Research Motivation, Techniques and Roadmap. October 16-17, 2006.
• Lee, J., Kao, H. ve Yang, S. (2014). Service Innovation and Smart Analytics for Industry 4.0 and Big Data Environment. Procedia CIRP. 16: 3-8.
• Lee, J., Bagheri, B. ve Kao, H. (2015). A Cyber-Physical Systems Architecture for Industry 4.0-Based Manufacturing Systems. Manufacturing Letters. 3: 18-23.
• Lee, M., Lee, Y. ve Chou, C.J. (2017). Esential Implications of the Digital Transformation in Industry 4.0. Journal of Scientific & Industrial Research. 76: 465-467.
• Kolberg, D. ve Zühlke, D. (2015). Lean Automation Enabled by Industry 4.0 Technologies. IFAC- PapersOnLine. 48(3): 1870-1875.
• Mrugalska, B. and Wyrwicka, M. (2017). Towards Lean Production in Industry 4.0. Procedia Engineering. 182: 466-473.
• NTV, (25.02.2016). ‘Nesnelerin İnterneti Hakkında Her Şey’. Erişim Adresi: https://www.ntv.com.tr/galeri/teknoloji/nesnelerin-interneti-hakkinda-her-sey,oq8csqyFIkqcNmj3EokTRQ/7jsqWaet2kShJQabrhVtdQ, (08.01.2019).
• Özsoylu, A. (2017). Endüstri 4.0. Çukurova Üniversitesi İİBF Dergisi. 21(1): 41-64.
• Radziwon, A., Bilberg, A., Bogers, M. ve Madsen, E.S. (2014). The Smart Factory: Exploring Adaptive and Flexible Manufacturing Solutions. Procedia Engineering. 69: 1184-1190.
• Rifkin, J. (2015). Nesnelerin İnterneti ve İşbirliği Çağı (Çev. Levent Göktem), Optimist Yayıncılık, İstanbul.
• Qamsane, Y., Chen, C.Y., Balta, E.C., Kao, B.C., Mohan, S., Moyne, J., Tilbury, D. ve Barton, K. (2019). A Unified Digital Twin Framework for Real-time Monitoring and Evaluation of Smart Manufacturing Systems. 2019 IEEE 15th International Conference on Automation Science and Engineering (CASE).
• Qin, J., Liu, Y. ve Grosvenor, R. (2016). A Categorical Framework of Manufacturing for Industry 4.0 and Beyond. Procedia CIRP. 52(2016): 173-178.
• Sarı, H. (24.02.2016). İnsansız Fabrikalar 30 Yılda Türkiye’de. Dünya Gazetesi. Erişim Adresi: https://www.dunya.com/ekonomi/insansiz-fabrikalar-30-yilda-turkiyede-haberi-308675, (07.01.2019).
• Siemens, (21.01.2016). Industrie 4.0: Seven Facts to Know about the Future of Manufacturing. Erişim Adresi: https://www.siemens.com/innovation/en/home/pictures-of-the-future/industry-and-automation/digtial-factory-trends-industrie-4-0.html, (07.01.2019).
• Sjödin, D.R., Parida, V., Leksell, M. ve Petrovic, A. (2018). Smart Factory Implementation and Process Innovation. Research - Technology Management. 61(5): 22-31.
• Stock, T. ve Seliger, G. (2016). Opportunities of Sustainable Manufacturing in Industry 4.0. Procedia CIRP. 40: 536-541.
• Tekin, H.H. ve Tekin, H. (2006). Nitel Araştırma Yönteminin Bir Veri Toplama Tekniği Olarak Derinlemesine Görüşme. İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi. 3(13): 101-116.
• Tjahjono, B., Esplugues, C., Ares, E. ve Pelaez, G. (2017). What Does Industry 4.0 Mean to Supply Chain?. Procedia Manufacturing. 13: 1175-1182.
• Ulusoy, G. (2018). İmalat Sektöründe Endüstri 4.0 Dönüşüm Çabaları: Bazı Gözlemler. İktisat ve Toplum. 92: 121-123.
• Vaidya, S., Ambad, P., Bhosle, S. (2018). Industry 4.0 – A Glimpse. Procedia Manufacturing. 20: 233-238.
• Waibel, M.W., Steenkamp, L.P., Moloko, N. ve Oosthuizen, G.A. (2017). Investigating the Effects of Smart Production Systems on Sustainability Elements. Procedia Manufacturing. 8: 731-737.
• Wiktorsson, M., Noh, S. D., Bellgran, M. ve Hanson, L. (2018). Smart Factories: South Korean and Swedish Examples on Manufacturing Settings. Procedia Manufacturing. 25: 471-478.
• Witkowski, K. (2017). Internet of Things, Big Data, Industry 4.0 – Innovative Solutions in Logistics and Supply Chains Management. Procedia Engineering. 182: 763-769.
• Yıldız, A. (2018). Endüstri 4.0 ve Akıllı Fabriklar. Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 22(2): 546-556.
• Zhong, R. Y., ve Xu, X., Klotz, E. ve Newman, S. T. (2017). Intelligent Manufacturing in the Context of Industry 4.0: A Review. Engineering. 3: 616-630.