A New Cost Accounting Concept by the End of 20th Century: Strategic Cost Management

Yıl 2016, Sayı: 10 - Sayı: 10, 120 - 138, 01.01.2016

Selim Bekçioğlu Yusuf Kaderli Çağrı Köroğlu Durmuş Sezer

Öz

Competition is very heavy in today’s business environments due to
globalisation. In order to survive and be successful, businesses try hard to use
resources they own in the most productive manner. The most important resource
they own is information, which is a strategic vitality element. Cost accounting,
which emerged and developed beginning from the early 19th century, was a powerful
instrument for to determine and watch the costs related with products and services
that are being produced, and to gather the data necessary to bridge the gaps between
the aforementioned costs and decisions the managements would have to make. On
the other hand, changes which took place within the production environments by the
end of 20th century, increase of computers’ and automation systems’s presence raised
the expectations from accounting in terms of relevant data. Cost accounting failed
to satisfy the increasing needs for data in the increasing competition environment.
Because of all these reasons; a new cost approach has emerged, which enables
measuring success of businesses, and produces more accurate, more error-free and
more reliable data. This approach is ‘‘Strategic Cost Management”, which helps
businesses create forward strategies and gather necessary data.
The aim of this study is to reviewing historical development of cost
accounting within accounting information system and to tell the process of conversion
from cost accounting into strategic cost management. .

Anahtar Kelimeler

Accounting Information System, Cost Accounting, Strategic Cost Management.

A New Cost Accounting Concept by the End of 20th Century: Strategic Cost Management

Öz

Competition is very heavy in today’s business environments due to
globalisation. In order to survive and be successful, businesses try hard to use
resources they own in the most productive manner. The most important resource
they own is information, which is a strategic vitality element. Cost accounting,
which emerged and developed beginning from the early 19th century, was a powerful
instrument for to determine and watch the costs related with products and services
that are being produced, and to gather the data necessary to bridge the gaps between
the aforementioned costs and decisions the managements would have to make. On
the other hand, changes which took place within the production environments by the
end of 20th century, increase of computers’ and automation systems’s presence raised
the expectations from accounting in terms of relevant data. Cost accounting failed
to satisfy the increasing needs for data in the increasing competition environment.
Because of all these reasons; a new cost approach has emerged, which enables
measuring success of businesses, and produces more accurate, more error-free and
more reliable data. This approach is ‘‘Strategic Cost Management”, which helps
businesses create forward strategies and gather necessary data.
The aim of this study is to reviewing historical development of cost
accounting within accounting information system and to tell the process of conversion
from cost accounting into strategic cost management.

Anahtar Kelimeler

Accounting Information System, Cost Accounting, Strategic Cost Management

Kaynakça

• Akdoğan, N. (1998) Tekdüzen Muhasebe Sisteminde Maliyet Muhasebesi Uygulamaları, (4. Baskı), Cem Kitabevi: Ankara.
• Aksoylu, S. ve Dursun, Y. (2001) “Pazarda Rekabetçi Üstünlük Aracı Olarak Hedef Maliyetleme”, Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, s.11, ss.357-371.
• Altınbay, A. (2006) Stratejik Maliyet Yönetimi Yaklaşımlarından Yaşam Seyri Maliyetleme Sisteminin Tasarımı ve Bir Uygulama, Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora tezi: Kütahya.
• Altıntaş, N. (2011) “Türkiye’de Muhasebe Hukukunun Çerçevesi”, Sosyal Bilimler Dergisi, s.1, ss.175-188.
• Atmaca, M. ve Terzi, S. (2007) “Stratejik Maliyet Yönetimi Açısından Tam Zamanında Üretim Felsefesi ile Kısıtlar Teorisinin Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi”, Marmara Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, c.22, s.1, ss.293-309.
• Bilginoğlu, F. (1996) “Türk Muhasebe Uygulaması ve Uluslararası Muhasebe”, Yönetim Dergisi, y.7, s.24, Haziran, ss.3-7.
• Büyükmirza, K. (2003) Maliyet ve Yönetim Muhasebesi, Gazi Kitabevi: Ankara.
• Chia, Y. M. (1995) “Decentralization, Management Accounting System (MAS), Information Characteristics and Their Interaction Effects on Managerial Performance: A Singapore Study”, Journal of Business Finance&Accounting, vol.22, no.6, September, pp.811-830.
• Civelek, M. (2000) Maliyet Muhasebesi Sorunlar, Sorular, Cevaplar, A Ajans Tesisleri: İstanbul.
• Cooper, R. ve Kaplan, R. S. (1988) “Measure Cost Right: Make the Right Decision”, Harvard Business Review, SeptemberOctober, pp.96-103.
• Cooper, R. ve Kaplan, R. S. (1991) “Profit Priorities from Activity-Based Costing”, Harvard Business Review, May-June, pp.130-135.
• Cooper, R. ve Kaplan, R. S. (1992) “Activity-Based Systems: Measuring the Costs of Resource Usage”, Accounting Horizons, vol.6, no.3, pp.1-13.
• Cooper, R. ve Kaplan, R. S. Accounting & Management: Field Study Perspectives, Harvard Business School: Boston.
• Cooper, R. ve Slagmulder, R. (2003) “Strategic Cost Management: Expanding Scope and Boundaries”, Journal of Cost Management, vol.17, no.1, Jan-Feb., pp.5-23.
• Çabuk, Y. (2003) “Geleneksel Maliyet Sistemlerine Alternatif Bir Yaklaşım: Faaliyet Tabanlı Maliyetleme”, ZKÜ, Bartın Orman Fakültesi Dergisi, c.5, s.5, ss.109-116.
• Çetin, A. ve Atmaca, M. (2009) “Hedef ve Standart Maliyet Sistemlerinin Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi”, Marmara Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, c.26, s.1, ss.313-329.
• Erden, A. S. (2004) Üretim Ortamları Maliyet Yönetim Sistemleri İlişkisi ve Stratejik Maliyet Yönetimi, Türkmen Kitabevi: İstanbul.
• Erol, M. (2008) “Kısıtlar Teorisi (Yaklaşımı) ve Teorisinin Stratejik Maliyet Yönetiminde Kullanımı”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, s.39, ss.101-109.
• Everaert, P., Bruggeman, W., Sarens, G., Anderson, S. R. ve Levant, Y. (2008) “Cost Modeling in Logistics Using TimeDriven ABC: Experiences from a Wholesaler”, International Journal of Physical Distribution & Logistics Management, vol.38, no.3, pp.172-191.
• Gersil, A. (2006) Stratejik Maliyet Yönetimi Kapsamında Ürün Yaşam Seyri Maliyet Yönteminin Analizi ve Bir İşletme Uygulaması, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi: Ankara.
• Gümüş, Y. (2007) Üretim İşletmelerinde Lojistik Maliyetlerin Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Yöntemine Göre Hesaplanması ve Bir Uygulama, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi: İzmir.
• Gündüz, H. G. (1997) Dünya Klasındaki İşletmelerde Bir Maliyet Yönetimi Aracı Olarak Faaliyetlere Dayalı Maliyet Sistemi ve Bir Uygulama, Sermaye Piyasası Kurulu Yayınları-99: Ankara.
• Güvemli, O. (2000) Muhasebe Tarihi I.Cilt, Süryay: İstanbul.
• Hansen, R. D., Mowen, M. M. ve Guan, L. (2007) Cost Management Accounting & Control, South-Western Cengage Learning: Mason.
• Hyvönen, T. (2003) “Management Accounting and Information Systems: ERP Versus BoB”, European Accounting Review, vol.12, no.1, pp.155-173.
• Jackson, S., Sawyors, R. ve Jenkins, G. (2007) Managerial Accounting: A Focus on Ethical Decision Making, Thomson/ South-Western: Mason.
• Kaplan, R. S. ve Anderson, S. R. (2004) “Time-Driven ActivityBased Costing”, Working Papers Series, November, pp.1-18.
• Kaplan, R. S. ve Anderson, S. R. (2007) Time-Driven Activity Based Costing: A Simpler and More Powerful Path to Higher Profit, Harvard Business School Pres: Boston.
• Kaplan, R. S. ve Atkinson, A. A. (1998) Advanced Management Accounting, Prentice Hall Inc: New York.
• Karcıoğlu, R. (2000) Stratejik Maliyet Yönetimi: Maliyet ve Yönetim Muhasebesinde Yeni Yaklaşımlar, Aktif Kitabevi: Erzurum.
• Kato, Y. (1993) “Target Costing Support Systems: Lessons from Leading Japanese Companies”, Management Accounting Research, vol.4, no.1, May, pp.33-47.
• Köse, T. (2004) Stratejik Maliyet Yönetimi ve Faaliyete Dayalı Yönetim İlişkisi-Bir Uygulama, Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi: Eskişehir.
• Kuyucak, F. ve Şengür, Y. (2009) “Değer Zinciri Analizi: Hava Yolu işletmeleri İçin Genel Bir Çerçeve”, KMU, İ.İ.B.F. Dergisi, y.11, s.16, Haziran, ss.132-147.
• Minars, D. (2003) Accounting, Barron’s Educational Series, Inc: New York.
• Modarress, B., Ansari, A. ve Lookwood, D. C. (2005) “Kaizen Costing for Lean Manufacturing: A Case Study”, International Journal of Production Research, vol.43, no.9, May, pp.17511760.
• Moliner, J. P., Cortes, E. C. ve Azorin, F. M. (2010) “Strategy and Performance in the Spanish Hotel Industry”, Cornell Hospitality Quarterly, vol.51, no.4, pp.513-528.
• Monden, Y. (1991) “Target Costing and Kaizen Costing in Japanese Automobile Companies, Journal Management Accounting Research, vol.3, Fall, pp.16-34.
• Murthy, U. S. ve Wiggins, E. C. (1999) “A Perspective on Accounting Information Systems Research”, Journal of Information Systems, vol.13, no.1, pp.3-6.
• Otlu, F. ve Karaca, S. (2005) “Maliyet Yönetimi ve Yaşam Seyri Maliyetleme Analizi”, Süleyman Demirel Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, c.10, s.2, ss.245-270.
• Öker, F. (2003) Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Üretim ve Hizmet İşletmelerinde Uygulamalar, Gazi Kitabevi: Ankara.
• Öndeş, T., Ardıç, M., Öztürk, A. ve Kayacan, B. (2010) “Stratejik Maliyet Yönetim Aracı Olarak Hedef Maliyetleme ve Devlet Orman İşletmelerinde Uygulanabilirliği”, III. Ulusal Karadeniz Ormancılık Kongresi, c.1, 20-22 Mayıs, ss.247-258.
• Porter, M. E. (1998) Competitive Advantage: Creating and Sustaining Superior Performance with a New Introduction, The Free Press: New York.
• Selimoğlu, S., Aslan, Ü. ve Güvemli, B. (2009) “12. Dünya Muhasebe tarihi Kongresinde Sunulan Türk Akademisyenler ve Uygulamacıların Bildirileri; Bir Literatür İncelemesi”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, s.42, ss.217-228.
• Seuring, S., Goldbach, M. ve Kajüter, P. (2002) Cost Management in Supply Chains, Pysica-Verlag: Heidelberg.
• Shank, J. K. ve Govindarajan, V. (1993) Strategic Cost Management the New Tool for Competitive Advantage, The Free Press: New York.
• Simons, R. (1999) Performance Measurement & Control Systems for Implementing Strategy, Prentice-Hall Inc: New Jersey.
• Smith, K. L. (2008) “Strategic Management Accounting: How Far Have We Come in 25 Years”, Accounting, Auditing & Accountability Journal, vol.21, no.2, pp.204-228.
• Şener, R. (2004) Maliyet Unsurları Muhasebesi ve Tekdüzen Muhasebe Sistemi Uygulaması, Gazi Kitabevi: Ankara.
• Titiz, İ ve Çetin, C. (2000) “Karar Almada Geleneksel Maliyet Yönetimi Yaklaşımında Yaşanan Gelişmeler ve Stratejik Maliyet Yönetimi”, Süleyman Demirel Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, c.5, s.2, ss.121-138.
• Uragun, M. (1993) Maliyet Muhasebesi ve Mali Tablolar, Yetkin Basımevi: Ankara.
• Yalçın, S. (2006) “Rekabet Avantajı Sağlamada Stratejik Maliyet Yönetiminin Muhasebe Uygulamalarıyla İlişkileri”, Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, s.15, Ağustos, ss.15-34.
• Yalçın, S. (2009) “Ürün Tasarım ve Ürün Hayat Seyrinde Maliyetlerin Stratejik Yönetimi”, Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, s.23, Ağustos, ss.15-34.
• Yükçü, S. (2000) “Maliyet Düşürmede Sistematik Yaklaşımlar”, Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi, s.2, Ekim, ss.23-42.
• Yükçü, S. ve Atağan, G. (2012) 20. Yüzyılın İlk Yarısında Maliyet Muhasebesinin Gelişimi, Muhasebe ve Finans Tarihi Araştırmaları Dergisi, s.2, ss.39-67.
• Yüzbaşıoğlu, N. (2004) “İşletmelerde Stratejik Yönetim ve Plânlama Açısından Stratejik Maliyet Yönetimi ve Enstrümanları”, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, s.12, ss.387-410.