20. Yüzyılın Sonunda Maliyet Muhasebesinin Yerine Geçen Yeni Bir Yaklaşım: Stratejik Maliyet Yöntemi

Yıl 2013, Sayı: 4 - Sayı: 4, 50 - 72, 01.01.2013

Selim Bekçioğlu Çağrı Köroğlu

Öz

Küreselleşmeyle birlikte günümüz iş yaşamında rekabet son derece yoğun yaşanmaktadır. Bu rekabet ortamında başarılı olmak ve yaşamını sürdürebilmek isteyen işletmeler, sahip oldukları kaynakları en etkin biçimde kullanma çabası içindedirler. Bu kaynakların en önemlisini, stratejik bir güç unsuru olan bilgi oluşturmaktadır. 19. yüzyılın başlarında ortaya atılan ve gelişim gösteren maliyet muhasebesi, gerek üretilen mamul ve hizmetlerle ilgili olarak ortaya çıkan maliyetlerin oluşumunun belirlenip izlenmesinde, gerekse bu maliyetlerle yöneticilerin verecekleri kararlar arasında bir bağlantının kurulmasında ihtiyaç duyulan bilgiyi sağlamada etkin bir sistemdi. Ancak, 20. yüzyılın sonunda üretim ortamlarının geçmiştekinden farklı hale gelmesi, bilgisayar ve otomasyonun artışı muhasebeden beklenen bilgi düzeyinde köklü değişimleri beraberinde getirmiştir. Maliyet muhasebesi, yoğun rekabet ortamında muhasebe bilgi düzeyindeki bu değişimleri sağlamada yetersiz kalmıştır. Bu nedenle, işletmelerin başarısını daha sağlıklı ölçmeye olanak tanıyan, daha kesin, daha doğru ve daha güvenilir bilgiler üreten bir maliyet yaklaşımı ortaya çıkmıştır. Bu yaklaşım, işletmelerin geleceğe yönelik stratejilerinin gerçekleştirilmesine ve gereksinim duyulan bilgileri sağlamaya yardımcı olan “Stratejik Maliyet Yönetimi” yaklaşımıdır.Bu çalışmanın hazırlanmasındaki amaç, muhasebe bilgi sistemi içerisinde yer alan maliyet muhasebesinin tarihsel gelişimi incelemek ve maliyet muhasebesinden stratejik maliyet yönetimine dönüşüm sürecini açıklamaktır.

Anahtar Kelimeler

Muhasebe bilgi sistemi, maliyet muhasebesi, stratejik maliyet yönetimi.

A New Approach Which Replaced Cost Accounting by the End of 20th Century: Strategic Cost Management

Öz

Competition is very heavy in today’s business environments due to
globalisation. In order to survive and be successful, businesses try hard to use
resources they own in the most productive manner. The most important resource
they own is information, which is a strategic vitality element. Cost accounting, which
emerged and developed beginning from the early 19TH century, was a powerful
instrument for to determine and watch the costs related with products and services
that are being produced, and to gather the data necessary to bridge the gaps between
the aforementioned costs and decisions the managements would have to make. On
the other hand, changes which took place within the production environments by the
end of 20TH century, increase of computers’ and automation systems’s presence raised
the expectations from accounting in terms of relevant data. Cost accounting failed
to satisfy the increasing needs for data in the increasing competition environment.
Because of all these reasons a new cost approach has emerged, which enables
measuring success of businesses, and produces more accurate, more error-free
and more reliable data. This approach is “Strategic Cost Management”, which helps
businesses create forward strategies and gather necessary data.
The aim of this study is to review historical development of cost accounting
within accounting information system and to tell the process of conversion from cost
accounting into strategic cost management.

Anahtar Kelimeler

Accounting information system, cost accounting, strategic cost management.