Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

İdadilerde Muhasebe Eğitimi: Hasan Tahsin’in Yeni Usul-İ Defterî (1895) Örneği

Yıl 2018, Sayı: 15, 67 - 97, 01.07.2018

Öz

19. yy.’ın ikinci yarısında idadilerde muhasebe eğitimi verildiği bilinmektedir. Bu dönemde muhasebe derslerinde kaynak kitap olarak kullanılan eserlerin incelenmesi idadilerde muhasebe eğitiminin düzeyi hakkında ayrıntılı fikir sahibi olunmasını sağlamaktadır. Hasan Tahsin tarafından 1881 yılında yazılan “Yeni Usul-i Defterî” adlı eser bu tür kaynak kitapların öncülerinden biridir. Eserin muhtelif zamanlarda yeni baskıları yapılmış olup bu çalışmada 1895 yılında yayınlanmış bir nüshası incelenmiştir. Bu eserde Hasan Tahsin şirket türleri, ticari belgeler, defter tutma yöntemleri, defter türleri, hesaplar, hata düzeltme yöntemleri ve hesapların kapatılması hakkında ayrıntılı bilgiler sunmaktadır. Bunlara ek olarak yevmiyeli defter-i kebir ve faizli cari hesaplar hakkında da açıklamalarda bulunmuştur. Çalışma yevmiye defteri ve defter-i kebir kayıtlarının gösterildiği ayrıntılı bir uygulama ile tamamlanmıştır. Bu çalışma Hasan Tahsin’in Yeni Usul-i Defterî’sinin incelenmesi yoluyla idadilerde muhasebe eğitiminin niteliği hakkında bir fikir vermeyi amaçlamaktadır.

Kaynakça

  • Alkan, Mehmet Ö. (2000), Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Modernleşme Sürecinde Eğitim İstatistikleri 1839-1924, Tarihi İstatistikler Dizisi, Cilt:6, Devlet İstatistikleri Enstitüsü Matbaası, Ankara.
  • ALTIN, Hamza (2008). “1869 Maarif-i Umumiye Nizamnamesi ve Öğretmen Yetiştirme Tarihimizdeki Yeri”, İlahiyat Fakültesi Dergisi, S.13 (1), 271-283.
  • Aydemir, Sefa Salih (2009), “Antalya İdadisi”, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,2 (2), 33-48.
  • Gökmen, Ertan (2008), “Aydın Vilayeti İdadi Mektepleri”, Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, 23, 101-128.
  • Güran, Tevfik (1997), Osmanlı Devleti’nin İlk İstatistik Yıllığı, Tarihi İstatistikler Dizisi, Cilt:5, Devlet İstatistikleri Enstitüsü Matbaası, Ankara.
  • Güvemli, O. (2000), Türk Devletleri Muhasebe Tarihi Tanzimat’tan Cumhuriyete, 3. cild, İstanbul Y.M.M. Odası Yayınları, İstanbul.
  • Hasan Tahsin (1895), Tedrisat-ı İdadiye Kütüphanesinden (Yirmi ikincisi) Yeni Usul-i Defterî, Kitapçı Kasbar, İstanbul.
  • Kiver, Serkiz Nihat (1916), Defter-i Kebirli Yevmiye Yahut Amerikan Usulü, Matbaa-i Amire, İstanbul.
  • Parmaksız, E. (2008), II. Abdülhamid Dönemi (1876-1909) Eğitim Sistemi, Eğitim Yapıları ve Askeri Rüşdiyeler, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitü, İstanbul.
  • Yazan, Ömer (2017). “Osmanlı Rüşdiyelerinde Muhasebe Eğitimi:1895 Yılına Ait Bir Usul-i Defterî Örneği”, International Journal of Academic Value Studies, S.3/12, ss. 367-380.
  • Yazan, Ömer ve Mevlüt Kaya (2017), “Ali Suavi ve Muhasebe Öğretimi: Fenn-i Tanzim-i Defter (1869)”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10-51, 1174-1180.

Accounting Education In Idadis: The Example of Hasan Tahsin’s The New Bookkeeping (1895) Book

Yıl 2018, Sayı: 15, 67 - 97, 01.07.2018

Öz

In the second half of 19th century, it is known that accounting education was trained in idadis. In this period, review of the boks that was used reference books in accounting lessons, provides to have detailed idea about the level of accounting education in idadis. “The New Bookkeeping” named book which was written by Hasan Tahsin in 1881, is one of the such leading reference books. New editions of the book was made at different times and a copy that was published in the year of 1895, has been reviewed in this study. In this book, Hasan Tahsin presented detailed information about company types, commercial documents, the methods of bookkeeping, accounts, the methods of error recovery and the settlement of accounts. Additionaly, he made a statement about ledger journal and current account at interest. The book was ended with a detailed implementation showing the records of journal and the ledger. This study aims to give an idea about the quality of accounting education in Idadi’s by rewieving The New Bookkeeping of Hasan Tahsin.

Kaynakça

  • Alkan, Mehmet Ö. (2000), Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Modernleşme Sürecinde Eğitim İstatistikleri 1839-1924, Tarihi İstatistikler Dizisi, Cilt:6, Devlet İstatistikleri Enstitüsü Matbaası, Ankara.
  • ALTIN, Hamza (2008). “1869 Maarif-i Umumiye Nizamnamesi ve Öğretmen Yetiştirme Tarihimizdeki Yeri”, İlahiyat Fakültesi Dergisi, S.13 (1), 271-283.
  • Aydemir, Sefa Salih (2009), “Antalya İdadisi”, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,2 (2), 33-48.
  • Gökmen, Ertan (2008), “Aydın Vilayeti İdadi Mektepleri”, Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, 23, 101-128.
  • Güran, Tevfik (1997), Osmanlı Devleti’nin İlk İstatistik Yıllığı, Tarihi İstatistikler Dizisi, Cilt:5, Devlet İstatistikleri Enstitüsü Matbaası, Ankara.
  • Güvemli, O. (2000), Türk Devletleri Muhasebe Tarihi Tanzimat’tan Cumhuriyete, 3. cild, İstanbul Y.M.M. Odası Yayınları, İstanbul.
  • Hasan Tahsin (1895), Tedrisat-ı İdadiye Kütüphanesinden (Yirmi ikincisi) Yeni Usul-i Defterî, Kitapçı Kasbar, İstanbul.
  • Kiver, Serkiz Nihat (1916), Defter-i Kebirli Yevmiye Yahut Amerikan Usulü, Matbaa-i Amire, İstanbul.
  • Parmaksız, E. (2008), II. Abdülhamid Dönemi (1876-1909) Eğitim Sistemi, Eğitim Yapıları ve Askeri Rüşdiyeler, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitü, İstanbul.
  • Yazan, Ömer (2017). “Osmanlı Rüşdiyelerinde Muhasebe Eğitimi:1895 Yılına Ait Bir Usul-i Defterî Örneği”, International Journal of Academic Value Studies, S.3/12, ss. 367-380.
  • Yazan, Ömer ve Mevlüt Kaya (2017), “Ali Suavi ve Muhasebe Öğretimi: Fenn-i Tanzim-i Defter (1869)”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10-51, 1174-1180.
Toplam 11 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Ömer Yazan

Yayımlanma Tarihi 1 Temmuz 2018
Yayımlandığı Sayı Yıl 2018 Sayı: 15

Kaynak Göster

APA Yazan, Ö. (2018). İdadilerde Muhasebe Eğitimi: Hasan Tahsin’in Yeni Usul-İ Defterî (1895) Örneği. Muhasebe Ve Finans Tarihi Araştırmaları Dergisi(15), 67-97.