CİHANIN BÜYÜK MESELELERİ: ŞARK-GARP MÜCADELESİ

Yıl 2015, Cilt: 12 Sayı: 45/46, 105 - 111, 15.12.2015

Zeki Mes'ud

Öz

Avrupa’nın son zamanlar edebiyat-ı ictimâiyye ve siyâsiyyesinde sık sık bir şark-garb, daha doğrusu Avrupa-Asya ihtilafından bahsedilmekdedir. Çin vukûatı ve Çin milliyetperverliğinin karîp zaferi Bütün Avrupa mütefekkirlerinin nazarını Asya kıtası üzerine tevcih etmişdir. Kimi Asya ile Avrupa arasındaki din ihtilafından, kimi medeniyet esaslarının ayrılığından istikbâl için mühim neticeler çıkarmakta ve herhalde Avrupa’nın âtîsine dâir endişeli mülahazalar serdolunmaktadır. Avrupa-Asya bahsi gerek yevmî matbuât ve gerek siyasî ve ilmî büyük mecmualar sütûnlarında tedkîk ve mütalaası en cazip bir aktüelite olarak mühim bir mevki’ tutmaktadır. Vakıa bu mevzû’ yeni bir şey değildir. Avrupa ihtihsâlâtının azami kesâfet kesbederek yeni yeni mahrecler aramaya başlaması ve bunun neticesinde emperyalizm siyasetinin eski ve büyük bir takım milletleri istismâra çalışması, makine medeniyetinin gayr i kâbil-i ictinâb olarak Avrupa’da ictimaî ve ahlâkî bazı mihraklar tevlid etmiş ve Avrupa medeniyetinin şark milletleri ile temâsının, onların efkârında bati dahi olsa bir uyanıklık vücuda getirmesi … gibi âmiller Avrupa muvâcehesinde yer almasında bir Asya meselesinin hudûsuna ve Avrupa medeniyetinin bir zaman sonra içinden ve dışından girilerek mahkum-ı inkırâz bulunduğuna öteden beri birer alâmet telakki
edilmekteydi.

Anahtar Kelimeler

Şark, Garp

Kaynakça

• Bu yazı, Zeki Mes’ud’un, Hayat, 2. Cild, S: 30, 23 Haziran 1927 Ankara, adlı derginin 66-68 sayfaları arasında yayınlanan yazısından oluşmuştur.