SANAT, YAŞAM ve MİKHAİL BAKHTİN ARASINDAKİ “BÜYÜK DİYALOG”

Yıl 2012, Cilt: 9 Sayı: 33-34, 111 - 126, 15.12.2012

Yılmaz Yıldırım

Öz

Mikhail Bakhtin, edebiyat teorisi yanı sıra insan bilimlerinin pek çok alanına katkı sunan önemli düşünürlerden biridir. Genel olarak bilim, yaşam ve sanat arasında kurduğu güçlü bağlantılar sayesinde, çağdaş düşüncede pek çok yaklaşıma esin kaynağı oluşturmaktadır. Var olmanın hakikatini diyalojik temele oturtan Bakhtin, diyalogu her türlü bilmenin önkoşulu sayar. Bakhtin’in kullanımındaki her kavram, bu diyalojik ilkenin koşullarını tanımlamak içindir. Diyalojik prensiplerle ele aldığı edebiyat, Bakhtin’e göre yaşam için bir yansıma ya da göstergebilimsel bir dil olmaktan daha fazlasıdır. Edebiyat ve genel olarak sanat, bilişsel ve etik faaliyetlerin tümünü kuşatır ve kapsar. Bu sayede yaşam, sanat, insan, hakikat gibi kavramları birbirinin içine doğru ya-yar ve bunları kişinin sorumluluğunda birleştirir.

Anahtar Kelimeler

Bakhtin, Diyaloji, Sanat, Edebiyat, Yazar, Kahraman

Kaynakça

• AZERİ, Siyaveş (2001), “Çevirmenin Önsözü”, (İç.) M. Bakhtin, Bir Eylem Felsefesine Doğru, Çev. S. Azeri, Avesta Düşünce, İstanbul.
• BAKHTİN, Mikhail (2001), Karnavaldan Romana, Edebiyat Teorisinden Dil Felsefesine Seçme Yazılar, Der., Sibel Irzık, İngilizceden çeviren, Cem Soydemir, Ya-yıma haz., Mehmet Küçük, Ayrıntı Yay., İstanbul.
• ________ (2004), Dostoyevski Poetikasının Sorunları,Cem Soydemir, Metis Yay., İstanbul.
• ________ (2005), Sanat ve Sorumluluk, İlk Felsefi Denemeler, Cem Soydemir, Ayrıntı Yay., İstanbul.
• BRANDIST Craig (2001), “The Hero at The Bar of Eternity: The Bakhtin Circle’s nJuridical Theory of The Novel”, Economy and Society, Volume 30, Number 2, May.
• ________ (2011), Bahtin ve Çevresi. Felsefe, Kültür ve Politika, Çev. Cem Soydemir, Doğu Batı Yayınları, Ankara.
• BRANHAM, R. Bracht ( 2002), Bakhtin and the Classics, Northwestern University Press, Evanston.
• EAGLETON, Terry (2011), Edebiyat Kuramı, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• IRZIK, Sibel (2001), Önsöz, (İçinde), Karnavaldan Romana, Edebiyat Teorisinden Dil Felsefesine Seçme Yazılar, Der., Sibel Irzık, İngilizceden çeviren, Cem Soy-demir, Yayıma haz., Mehmet Küçük, Ayrıntı Yay., İstanbul.
• KRISTEVA, Julia, (1986) “Word, Dialogue and Novel”, The Kristeva Reader, Ed. Toril Moi, Columbia University Press, New York.
• KÜÇÜK, Ömer (2011), Mihail Bahtin’in Sosyal Ontolojisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Genel Sosyoloji ve Me-todoloji Anabilim Dalı Sosyoloji Bilim Dalı .
• MORRIS, Pam, (Ed.), (1994), The Bakhtin Reader: Selected Writings of Bakhtin, Medvedev, Voloshinov, Arnold, London.
• OKTAY, Ahmet, (2001), “Bakhtin’le Tanışırken”, Virgül, Kasım 2001-Ocak 2002, Pu-sula Yayıncılık.
• PETKOVA, Sonya (2005), “A Justification of Literature,”, The Stanford’s Student Journal of Russian, East European, and Eurasian Studies,Vol:1 Spring.
• SCHUMAN, Sharon Johnson (2009), “ Dialogic Freedom: In the ‘‘Sideshadow’’ of Bakhtin”, Modern Philology, Vol. 106, No. 4 (May), The University of Chicago Press.
• SCOTT, J.C. (1995), Tahakküm ve Direniş Sanatları, çev. A. Türker, Ayrıntı Yayınları.
• SERDAR, Ali (2001), “Marksist Kültür Çalışmaları ve Edebiyat Eleştirisi Çerçevesinde Bakhtin ve Çevresi”, Praksis, 4.
• TAYLOR, Ann R. (2003), “Transforming Pre-service Teachers’ Understandings of Mathematics: Dialogue, Bakhtin and open-mindedness”, Teaching in Hig-her Education, Vol. 8, No. 3.
• TURAN, Müslüm (2008), “Kaos Teorsi: Bauman ve Bakhtin”, Ankara Üniversitesi Dil Ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Felsefe Bölümü Dergisi, Cil 19.
• YU, Tzu-Hsiang ve WEN, Wei-Chun (2004), “Monologic and Dialogic Styles of Ar-gumentation: A Bakhtinian Analysis of Academic Debates between Mainland China and Taiwan”, Kluwer Academic Publishers, Netherlands.