BİREY, DEMOKRASİ ve EMPATİ

Yıl 2012, Cilt: 8 Sayı: 32, 131 - 150, 15.06.2012

Seymen Atasoy

Öz

Otoriter ve tekçi siyasi kültürlere sahip toplumların demokrasiyi ve çoğulculuğu pekiştirebilmeleri için gereken bireysel değişim ve uyum ihtiyaçları nelerdir ve bunlar nasıl sağlanabilir? Bu soruya yanıt arayan çalışma bireysel bilinçlerin özgürleşmesi ve kültürel tekamülün sağlanması için empati yeteneğinin yaygınlaştırılması üzerinde durmaktadır. Empati, kendisini bir süre için başka bir insanın yerine koyarak onun duygu ve düşüncelerini doğru kavrama ve bunu ona ileterek karşılıklı derin anlayış ve hissediş kurma becerisi olarak tanımlanabilir. Empatinin bir toplumun bireyleri arasında yaygın bir özellik olması durumunu ise empati kültürü olarak adlandırabiliriz. Siyasi gücü tabana doğru yayan dinamik bir süreç olan “demokratikleşme,” bu güç transferinde kaybedenler ile kazananlar arasında doğal bir çatışma potansiyeli yaratır ve ciddi toplumsal kutuplaşmalara yol açabilir. Kendi kutuplaşmasını aşarak dünyanın en medeni toplumları arasındaki hedeflediği yeri alabilmesi için, Türkiye’nin empati kültürü ve eğitimini bütünsel şekilde ele alması, kendi kültürüne uygun etkin empati eğitimi programları geliştirmesi, ve bunları özellikle ilk öğretim kurumlarında yaygınlaştırması daha fazla geciktirmeden alması gereken acil önlemlerdendir.

Anahtar Kelimeler

Birey, Demokrasi, Demokratikleşme, Empati, Bilinç, Çerçeve Çözümlemesi, Bilişsel Dilbilimi, Empati Kültürü, Empati Eksikliği, Empati Eğitimi

Kaynakça

• ATASOY, Seymen (2011), “The Turkish Example: A Model for Change In the Middle East?” (Türkiye Örneği Orta Doğu’da Değişim için bir Model midir?), Middle East Policy, Cilt 18, Sayı 3, s. 86-100.
• BATSON, C. Daniel & N. Y. AHMAD (2009), “Using Empathy to Improve Intergroup Attitudes and Relations” (Empatiyi Gruplararası Tutum ve İlişkileri Geliştir-mek için Kullanmak), Social Issues and Policy Review, Cilt 3, Sayı 1, s. 141-77.
• BERMAN, Sheri (2007), “How Democracies Emerge: Lessons from Europe” (Demok-rasilerin Ortaya Çıkışı: Avrupa’dan Dersler), Journal of Democracy, Cilt 18, Sa-yı 1, s. 28-41.
• DAMASIO, Antonio (1994), Descartes' Error: Emotion, Reason and the Human Brain (Des-cartes’ın Hatası: Duygu, Mantık ve İnsan Beyni), New York: Avon. de WAAL, Frans (2009), The Age of Empathy: Nature’s Lessons for a Kinder Society (Em-pati Çağı: Daha İnsani bir Toplum için Tabiattan Dersler), New York: Har-mony Books.
• DÖKMEN, Üstün (1994), İletişim Çatışmaları ve Empati, İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• GIBSON, James L. (2005), “The Truth about Truth and Reconciliation in South Africa” (Güney Afrika’da Hakikat ve Barışma Gerçeği), International Political Science Review, Cilt 26, Sayı 4, s. 341-61.
• GOFFMAN, Erving (1974), Frame Analysis: An Essay on the Organization of Experience (Çerçeve Çözümlemesi: Deneyimin Düzenlenmesi üzerine bir Deneme), New York: Harper & Row.
• GOLEMAN, Daniel (1998), Working With Emotional Intelligence (İşbaşında Duygusal Zeka), Londra: Bloomsbury.
• GORDON, Mary (2009), Roots of Empathy: Changing the World Child byChild (Empatinin Kökleri: Birer Birer Çocuklarla Dünyayı Değiştirmek), New York: Experi-ment.
• _______ (2010), “Empathic Civilization: Building a New World One Child at a Time” (Empatik Medeniyet: Birer Birer Çocuklarla Yeni Bir Dünya Yaratmak),http://www.huffingtonpost.com/mary-gordon/empathic-civilization-bui_b_464359.html (1.15.2011).
• HOCHSCHILD, Adam (2006), Bury the Chains: The British Struggle to Abolish Slavery (Zincirleri Gömün: Britanya’nın Köleliği Kaldırma Mücadelesi), Londra: Pan.
• HOFFMAN, Martin L. (2000), Empathy and Moral Development: Implications for Caring and Justice (Empati ve Ahlaki Gelişim: Hizmet ve Adalet için Anlamı), Camb-ridge: Cambridge University Press.
• INGLEHART, Ronald ve Christian Welzel (2005), Modernization, Cultural Change, and Democracy: The Human Development Sequence (Modernleşme, Kültürel Deği-şim, ve Demokrasi: İnsani Gelişim Dizini), Cambridge: Cambridge University Press.
• JERVIS, Robert (1976), Perception and Misperception in International Politics (Uluslararası Politikada Algı ve Yanlış Algı), Princeton, New Jersey: Princeton University Press.
• KAPLAN, İsmail (1999), Türkiye’de Milli Eğitim İdeolojisi, İstanbul: İletişim Yayınları.
• KAPLAN, Sam (2006), The Pedagogical State: Education and the Politics of National Culture in Post-1980 Turkey (Pedagojik Devlet: 1980 Sonrası Türkiye’de Eğitim ve Mil-li Kültür Politikası), Stanford: Stanford University Press.
• KRAUSE, Sharon R. (2011), “Empathy, Democratic Politics, and the Impartial Juror” (Empati, Demokratik Siyaset, ve Tarafsız Jüri Üyesi), Law, Culture, and the Humanities, Cilt. 7, Sayı 1, s. 81-100.
• KRZNARIC, Roman (2007), Empathy and the Art of Living (Empati ve Yaşam Sanatı), Oxford: Blackbird, s. 36.
• _______ (2008-a), “Empathy and Climate Change: Proposals for a Revolution of Hu-man Relationships” (Empati ve İklim Değişimi: İnsan İlişkilerinde Bir Devrim İçin Öneriler), Oxfam Research Report, s. 4.
• _______ (2008-b), “You Are Therefore I Am: How Empathy Education Can Create So-cial Change” (Ben Varım Çünki Sen Varsın: Empati Eğitimi Nasıl Toplumsal Değişim Yaratabilir), Oxfam Research Report, s. 14.
• LAKOFF, George (2008), The Political Mind: A Cognitive Scientist's Guide to Your Brain and its Politics (Siyasi Zihin: Bir Biliş Bilimciden Beyniniz ve Politikası için Rehber), New York: Penguine Books.
• MORRELL, Michael (2007), “Empathy and Democratic Education” (Empati ve De-mokratik Eğitim), Public Affairs Quarterly, Cilt 21, Sayı 4, s. 381-403.
• _______ (2010), Empathy and Democracy: Feeling, Thinking and Deliberation (Empati ve Demokrasi: Hissetmek, Düşünmek, ve İstişare), University Park, PA: Penn State University Press.
• OBAMA, Barack (2006), The Audacity of Hope (Umudun Cesareti), New York: Three Ri-vers Press, s. 66.
• RIFKIN, Jeremy (2009), The Empathic Civilization: The Race to Global Consciousness in a World in Crisis (Empatik Medeniyet: Krizdeki bir Dünyada Küresel Bilince Yarış), New York: Tarcher/Penguin.
• SHOGAN, Colleen J. (2009), “The Contemporary Presidency: The Political Utility of Empathy in Presidential Leadership” (Çağdaş Başkanlık: Empatinin Başkan-lık Liderliğinde Siyasi Faydası), Presidential Studies Quarterly, Cilt 39, Sayı 4.
• ŞAHİN, Mustafa ve Sırrı Akkaya (2010), “İlköğretim Okullarında Zorbacı Davranışla-rın Azaltılmasına Yönelik Empati Eğitim Programının Etkisinin Araştırıl-ması,” Kastamonu Eğitim Dergisi, Cilt 18, Sayı 1, s. 331-342.
• TARHAN, Nevzat (2010), Toplum Psikolojisi: Sosyal Şizofreniden Toplumsal Empatiye, İs-tanbul: Timaş.
• ÜSTEL, Füsun (2004), Makbul Vatandaş”ın Peşinde: II. Meşrutiyet’ten Bugüne Vatandaşlık Eğitimi, İstanbul: İletişim.
• VISCHER, Robert (1873), Über das optische Formgefühl: Ein Beitrag zur Aesthetik (Şekil Duygusu Üzerine: Estetiğe bir Katkı), Leipzig: Credner.
• WALT, Stephen M. (2009), “Empathy and International Relations” (Empati ve Ulusla-rarası İlişkiler), http://uniskywriter.blogspot.com (4.1.2011).
• YILMAZ, İdris ve Yakup Akyel (2008), “Beden Eğitimi Öğretmen Adaylarının Empa-tik Eğilim Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi,” Ahi Ev-ran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD) Cilt 9, Sayı 3, s. 27-33.
• ZEKİOĞLU, Aylin ve Arkun Tatar (2006), “Üniversitede Eğitim Gören Futbolcuların Empatik Becerilerinin Kişilik Özellikleriyle Karşılaştırılması,” Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, Cilt 4, Sayı 4, s. 135-138.