YAHYA KEMAL’İN BİR SİYASETÇİ OLARAK PORTRESİ

Yıl 2007, Cilt: 4 Sayı: 13-14, 9 - 24, 15.09.2007

Besir Ayvazoglu

Öz

Siyasetle çocuk yaşta ilgilenmeye başlayan Yahya Kemal, 1903 yılında kaçtığı Paris’te Jön Türk gruplarıyla ilişki kurmuş, ancak Türkiye’ye döndükten sonra muhaliflerle düşüp kalktığı için İttihat ve Terakki ile arası açılmıştı. Daha sonra Ziya Gökalp’la dostluk kurarak İttihat ve Terakki ile arasındaki buzları eritti. Mütareke yıllarında da İleri ve Tevhîd-i Efkâr gibi gazetelerde yazdığı yazılarla Anadolu’da Mustafa Kemal ve arkadaşlarının başlattığı Milli Mücadele’yi destekleyen Yahya Kemal, Cumhuriyet döneminde bazı devrimlere karşı muhalif bir duruş sergilediği halde dışlanmadı; çeşitli dönemlerde Urfa, Tekirdağ, Yozgat ve İstanbul milletvekili olarak TBMM’de görev yaptı.

Anahtar Kelimeler

Jön Türk, İttihat ve Terakki, Mütareke, Milli Mücadele, Milletvekili

Kaynakça

• Yahya Kemal, Siyasî ve Edebî Portreler, Yahya Kemal Enstitüsü Neşriyatı, İstanbul 1968.
• Ahmet Hamdi Tanpınar, Yahya Kemal, Dergâh Yayınları, İstanbul 1982.
• Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Gençlik ve Edebiyat Hatıraları, Bilgi Yayınları, Ankara 1969, s. 142.
• Refik Halit Karay, Minelbab İlilmihrab, İnkılâp ve Aka Yayınları, İstanbul 1964.
• Şemsi Kuseyri, “Yakın Dostları Yahya Kemal’i Anlatıyor V: Hamdullah Suphi”, Yeni Sabah, 6 Kasım 1958.
• Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Vatan Yolunda, İletişim Yayınları, İstanbul 1983.
• Falih Rıfkı Atay, “Nâzım Hikmet”, Dünya, 2 Mayıs 1965.
• Hasan İzzettin Dinamo, İkinci Dünya Savaşı’ndan Edebiyat Anıları, De Yayınları, İstanbul 1984.
• Cahit Tanyol, Türk Edebiyatında Yahya Kemal, Remzi Kitabevi, İstanbul 1985.
• Afetinan, Atatürk Hakkında Hâtıralar ve Belgeler, Türkiye İş Bankası Yayınları, Ankara 1959, s. 274-276; a.y. Türkiye Cumhuriyeti ve Türk Devrimi, Ankara 1977.
• H. Vehbi Eralp, Yahya Kemal İçin, Yahya Kemal’i Sevenler Cemiyeti Neşriyatı, İstanbul 1959.
• Adile Ayda, Yahya Kemal/Kendi Ağzından Fikirleri ve Sanat Görüşleri, Ajans Türk Yayınları, Ankara 1962.
• Cevat Dursunoğlu, “Ölümünün 2. Yıldönümü. Yahya Kemal Bir Kuşaktaşın Gözüyle”, Ulus, 7 Kasım 1960.