ENFORMASYON TOPLUMUNDA CEMAATLER: SANAL MI, GERÇEK Mİ?

Yıl 2004, Cilt: 1 Sayı: 2, 33 - 44, 15.10.2004

Erkan Perşembe

Öz

Enformasyon toplumuna özgü bir nitelikte oluşan sanal cemaatler, fiziki sınırlar ve yerel bağlantılardan kurtularak küreselleşme imkanı kazanmışsa da insanlar kendi arzularıyla bu tür cemaatlere katılmakta ve ayrılmaktadır. Nitekim internet ortamında paylaşılan sanal dünyada insanı mutlu kılan, katılımcıların kendi seçtikleri insanlarla ve gruplarla sosyalleşme imkanını elde etmeleridir. Bir çok insan için, sanal dünyanın çeşitliliği ve kültürel zenginliği büyük bir çekiciliğe sahiptir. Burası sanki “öteki”lerle bedenleri yokmuş gibi ilişki kurmaya imkan veren yeni bir sosyal hareket alanıdır. Modern toplumun aşırı bireycileşen rekabete dayalı toplumsal pratiğinde, gerçek hayatta güvenle gerçekleştiremeyen toplumsal bağlılık ve kimlik arayışının, bu ortamlarda, dünyanın değişik bölgelerinden farklı nitelikteki insanlarla ortak ilgiler düzeyinde denenmesi, ilginç cemaatsel profiller oluşturmaktadır. Ancak sanal cemaatlerde, ortak amaç ve duyguların bağlayıcılığı ne kadar kuvvetli olursa olsun, gerçeklikle ilişkileri kaçınılmaz olarak kırılgan ve zayıftır. Dolayısıyla gerçek dünyada gerçekleştirilemeyen birlikteliklerin sanal dünyada denenmesi, Baudrillard’ın söylemiyle gerçekle imajların karıştığı yeni bir dünyanın formudur.

Anahtar Kelimeler

Cemaat, cemiyet, enformasyon toplumu, iletişim teknolojileri, sanal cemaat, sanal mekanlar, İnternet

Kaynakça

• Aksoy, Asu; "İnternet ve Demokrasi”, Diyalog, Sayı:1(1996).
• Bauman, Zygmunt, Sosyolojik Düşünmek, Ç:Abdullah Yılmaz, Ayrıntı, İstanbul 1998. Baudrillard, Jean, Simülarklar ve Simülasyon, Ç:Oğuz Adanır, Doğu Batı Y., Ankara 2003.
• Bell, Daniel, Die Nachindustrielle Gesellschaft,(Übersetsung Silginde Summerer und Gerda Winner, Kurz, Frankfurt am Main 1976.
• Bozkurt, Veysel, “Yıkıcı Gemeinschaft'tan Öteki'siz Postmodern Kabilelere:Sanal Cemaatler" Stradigma.coin, Eylül 2003
• Hick, John, İnançların Gökkuşağı, Ç:Mahmut Aydın, Ankara Okulu Y., Ankara 2002.
• Kumar, Krishan, Sanayi Sonrası Toplumdan Post-modern Topluma Çağdaş Dünyanın Yeni Kuramları, Ç:Mehmet Küçük, Dost Y., Ankara 1999.
• Langdon; “Siberliberter Söylemler ve Cemaatin Başarı Şansı”, Cogito, 30(2002).
• Mikl-Horke, Gertraude, Soziologie, Historischer Kontext und soziologische Theorie Entwürfe, München Wien 1994.
• Rheingold, Howard, Virtuelle Gemeinschaft Soziale Beziehungen im Zeitalter des Computers, (Übersetzung:Hans G.Mekelburg), Addisson-Wesley 1994.
• Robins, Kevin; İmaj, Görmenin Kültür ve Politikası, Ç: Nurçay Türkoğlu, Ayrıntı Y., İstanbul 1999.
• Subaşı, Necdet, "Sanal Cemaat Örüntüleri", Bilişim Toplumuna Giderken... Psikoloji, Sosyoloji ve Hukuk'ta Etkiler Sempozyumu (23-24 Mart 2001, Ankara).
• Timisi, Nilüfer, Yeni İletişim Teknolojileri ve Demokrasi, Dost Y., Ankara 2003.
• Tekeli, İlhan, Modernite Aşılırken Siyaset, İmge Y., Ankara 1999.
• Tönnies, Ferdinand, Gemeinschaft und Gesellschaft, Grundbegriffe der Reinen Soziologie, Darmstadt 1988.
• Tucker, James, "New Age Religion and The Cult of the Self”, Society, January-Februar 2002.