SEZAİ KARAKOÇ DÜŞÜNCESİNDE MALİK BİN NEBİ ETKİSİ

Yıl 2022, Cilt: 18 Sayı: 63 - İman, Duruş ve Diriliş: Sezai Karakoç, 117 - 138, 01.12.2022

Merve Sümeyye Özbayrak

Öz

Sezai Karakoç 20. Yüzyılın ikinci çeyreğinde önemli düşünceler ortaya koymuş bir fikir adamı ve şairdir. Karakoç’un düşüncelerinde odaklandığı temel husus İslam medeniyetinin yeniden dirilmesidir. Bu bağlamda diriliş fikrini oluşturan mütefekkir medeniyeti de bu tezi için bir çerçeve olarak sunmuştur. Onun İslam medeniyeti fikrini ele alırken İslamcı düşünceye farklı katkılar sağladığı görülmektedir. Karakoç İslam medeniyeti fikrini ümmetçi bir bağlamda geliştirmiş ve Türkiye İslamcılığında ona net bir içerik ve vurgu kazandırmıştır. İslam medeniyeti fikrine odaklanan mütefekkirin bu konuda düşünceler ortaya koyan isimlerden de etkilendiğini söylemek mümkündür. Bu isimlerden birisi de Malik bin Nebi’dir. Malik bin nebi Müslüman düşüncede medeniyet meselesine en çok dikkat çeken isimlerden birisidir. Bu bağlamda bu yazı Karakoç’un Malik Bin Nebi’nin düşüncelerinden etkilenmesi meselesine odaklanmaktadır. Çalışmada Bin Nebi’nin ve Karakoç’un düşünceleri ele alınmış ve iki mütefekkirin düşüncelerindeki ortak vurgularına dikkat çekilerek bir etkinin olup olmadığı ortaya koyulmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sezai Karakoç, Malek Bennabi, Medeniyet, Diriliş, Yeniden Doğuş

Kaynakça

• AKIN Mahmut Hakkı (2018). “Türkiye’de İslamcılık ve Sistematik Bir Düşünce İddiası Olarak Diriliş Düşüncesi”, Tezkire, 70, Ankara, s. 9-18.
• AKIN Mahmut Hakkı (2021). “Müslümanların Tarihe Dahil Olma İmkânı: Malik bin Nebi’nin Tarih Felsefesi ve İslam Medeniyeti Anlayışı”, Müslüman Dünyada Çağdaş Düşünce, 6: Kuzey Afrika Düşüncesi (Der. L. Sunar), Ankara: YTB Yayınları, s. 35-59.
• BAŞ Münire Kevser (2015), Diriliş’in Yapıtaşları: Sezai Karakoç’un Düşünce ve Sanatında Temel Kavramlar, 2. Baskı. Ankara: Lim Yayınları.
• BİN LAHSEN Bedran, (2011), Malik Bin Nebi’de Medeniyet (Sosyo-Entelektüel Temeller), (çev. İbrahim Kapaklıkaya). İstanbul: Mahya Yayınları.
• BİN NEBİ Malik, (1992), Cezayir’de İslâm’a Yeniden Doğuş, (çev. Ergun Göze). İstanbul: Boğaziçi Yayınları.
• BİN NEBİ Malik, (2015), İslâm Dünyasında Fikir ve Put, (çev. Cemal Aydın). İstanbul: Boğaziçi Yayınları.
• BİN NEBİ Malik, (2016), Kültür Sorunu ve Bir Toplumun Doğuşu, (çev. Salih Özer). Ankara: Ankara Okulu Yayınları.
• BİN NEBİ Malik, (2017), Düşünceler, (çev. Muharrem Tan). İstanbul: Mana Yayınları.
• BİN NEBİ Malik, (2018), İslam Davası, (çev. Muharrem Tan). İstanbul: Yöneliş Yayınları.
• DURAN Burhanettin (2013). Türkiye İslamcılığında Medeniyet Söylemi ve Sezai Karakoç’un Düşüncesi, Türkiye’de İslamcılık Düşüncesi ve Hareketi Sempozyumu Tebliğleri, İstanbul: Zeytinburnu Belediyesi.
• GÖRGÜN Tahsin. (2003). Medeniyet. İslam Ansiklopedisi. 28, İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı, s. 298-301.
• KARAKOÇ Sezai (1986), Günlük Yazılar IV Gün Saati, 2. Baskı, İstanbul: Diriliş Yayınları.
• KARAKOÇ Sezai, (1989), Günlük Yazılar II Sütun, 5. Baskı, İstanbul: Diriliş Yayınlan.
• KARAKOÇ Sezai, (2017), Çağ ve İlham 1: Metafizik Gerilim Şartı, 10. Baskı, İstanbul: Diriliş Yayınlan.
• KARAKOÇ Sezai (2020), Çıkış Yolu II: Medeniyetimizin Dirilişi, 7. Baskı, İstanbul: Diriliş Yayınlan.
• KARAKOÇ Sezai, (2022a), Fizik Ötesi Açısından Ufuklar ve Daha Ötesi I: Perde Devrildiği An, 7. Baskı, İstanbul: Diriliş Yayınları.
• KARAKOÇ Sezai (2022b), Diriliş Neslinin Amentüsü, 117. Baskı, İstanbul: Diriliş Yayınları.
• KARAKOÇ Sezai (2022c), Ruhun Dirilişi, 22. Baskı, İstanbul: Diriliş Yayınları.
• KARAKOÇ Sezai (2022d), İnsanlığın Dirilişi, 44. Baskı, İstanbul: Diriliş Yayınları.
• KARATAŞ Turan (2005), “Sezai Karakoç: Bir Medeniyet Tasarımcısı”, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce İslamcılık (Der. Yasin Aktay), İstanbul: İletişim Yayınları, s. 979-988.
• KUREYŞİ Ali. (2002), Malik Bin Nebi’ye Göre Toplumsal Değişim. (çev. Mustafa Altunkaya), İstanbul: Ekin Yayınları.
• ÖZ Asım, (2011). “Etkisi Ortada Kendisi Kenarda Bir Düşünür: Malik Bin Nebi’nin Düşünceleri ve Türkçe Kültür Dünyasındaki Seyri”, İslami Yorum Dergisi, 8, s.85-95.
• SU Hüseyin, (2003). “Bir Tecdit Hareketi Olarak Diriliş Düşüncesi”, Hece Dergisi, 7 (73), s.337- 353.
• SUNAR Lütfi, (2020). “Müslüman Toplumlarda Çağdaş Medeniyet Tartışmaları”, Artuklu Akademi, 7, 1, 77-97.