NOMADIC CULTURE IN TURKEY

Yıl 2018, Cilt: 1 Sayı: 2, 105 - 115, 26.12.2018

Cem Zafer

https://doi.org/10.33817/muhakeme.444284

Cited By: 1

Öz

The nomadic Turks, who are called
Türkmen or Yörük, have brought a new perspective to the nomadism. These
communities, who had to migrate seasonally in winters and summers, had an
opportunity to find a shelter in the Ottoman Empire, Great Seljuk, Tukey Seljuk
and the Republic of Turkey. In order to Turkify the places which were generally
conquested until the Republic of Turkey was founded, these communities were
forced to live a sedentary life with an increased urbanization in the Republic
of Turkey. Tribes who did not choose a settled life had a limited area to
maintain their nomadic lives. Today, we can see that the nomads,
who still carry thousands of years of rooted cultures, are a cultural heritage
in terms of their practices about marriages, activities for babies, and the
ceremonies for the dead ones. In addition, nomads are also living evidence of
the transfer of women's place in the Turkish society.

Anahtar Kelimeler

nomadic, nomadic culture, equestrian culture, tradition-custom, settled life

TÜRKİYE’DE KONARGÖÇER KÜLTÜRÜ

Öz

Türkmen
veya Yörük olarak anılan göçer Türkler, göçebeliğe yeni bir bakış açısı
getirmişlerdir. Mecburi göç nedeniyle kış ve yaz olmak üzere mevsimlik göçler
yapan bu topluluklar zaman içinde Büyük Selçuklu, Türkiye Selçuklu, Osmanlı Devleti
ve Türkiye Cumhuriyeti içinde barınma imkânı bulmuşlardır. Türkiye
Cumhuriyeti’ne kadar genel anlamda fetihlerle alınan yerlerin Türkleştirilmesi
için yerleşik yaşama geçirilen bu topluluklar Türkiye Cumhuriyeti ile birlikte
şehirleşme faaliyetlerinin artması ile zorunlu bir yerleşik yaşama maruz
kalmışlardır. Yerleşik yaşamı seçmeyen kabilelerin ise göçer hayatlarını
sürdürmek için kullanabilecekleri alanlar oldukça kısıtlanmıştır.

Günümüzdeki
yaşayışları incelendiğinde halen binlerce yıllık köklü bir kültürün izlerini
taşıyan göçerler, kız alıp verme faaliyetleri, bebekler için yapılan
uygulamalar, ölüler için yapılan merasimler vb. özel zaman
dilimleri/uygulamalar konusunda tam anlamıyla birer kültür mirası olma
özelliğindedirler. Ayrıca kadının toplumdaki yerinin Türk milleti açısından
aktarımı konusunda da göçerler yaşayan kanıt niteliğindedirler. 

Anahtar Kelimeler

göçer, göçebe, konar göçer, Türkmen, göçmenlik

Kaynakça

• Andrews, P. A. (1994). Türkiye’de Etnik Gruplar (M. Köpüşoğlu, Çev.). İstanbul: ANT Tüm Zamanlar Yayınları.
• Babuş, F. (2006). Osmanlı’dan Günümüze Göç ve İskân. İstanbul: Ozan Yayıncılık.
• Bali, A. (2015). Mersin Konargöçerlerinin Halk Kültüründe İnanışlar Ve Bunlara Bağlı Uygulamalar, Adana: Çukurova Üniversitesi Soysal Bilimler Enstitüsü, Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı.
• Bayar, M. (2004). Karakeçili Yörük Aşiretinin Eskişehir’e İskânı. İstanbul: Lider Ajans Matbaacılık.
• Doğan, A. (2002). İslâmiyet’ten Önceki Türk İnancına Dair. Türkler ansiklopedisi (C.3, S.305-319). Ankara: Yeni Türkiye Yayınları.
• Dulkadir, H. (1997). İçel’de Son Yörükler Sarıkeçeliler. Mersin: Çağlar Ofset.
• Eröz, M. (1991). Yörükler. İstanbul: Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı Yayınları.
• Gökbilgin, M. T. (2008). Rumeli’de Yürükler, Tatarlar ve Evlâd-ı Fâtihân. İstanbul: İşaret Yayınları.
• Güngör, K. (1941). Cenubî Anadolu Yörüklerinin Etno-Antropolojik Tetkiki. Ankara: İdeal Basımevi.
• İnalcık, H., (1993), "Türkler ve Balkanlar", Bal-Tam Türklük Bilgisi, Balkan Türkoloji Araştırmaları Merkezi.
• Karabulut, S. (2006). Adana İli Saimbeyli İlçesi Beypınarı Köyü Monografisi. Yayımlanmamış Lisans Tezi, Adana: Çukurova Üniversitesi.
• Kılınç, N. (2010). Antalya Yöresi Yörük Fıkraları Üzerine Bir Araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta.
• Kölemen, D. (1996). Yörük Çadırı. Yozgat: Oğuzlar Matbaası.
• Kutlu, M. (1991). Yaşayan Bir Atlı Kültür Geleneği: Anadolu Göçer Kültürü. Milli Folklor Dergisi, 16, 16-21.
• Seyirci, M. (1996). Batı Akdeniz’de Yörükler. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Soylu, S. (1997). Göçebe Yörük Kültürüyle İlgili Bazı Gözlemler, İçel Kültürü Dergisi, 46-61, 7-9.
• Soysal, I. (2010). Antalya’daki Yörüklerin yerel siyasetteki yeri ve önemi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
• Sümer, F. (1952). XVI. Asırda Anadolu, Suriye ve Irakta Yaşayan Türk Aşiretlerine umumi bir bakış. İstanbul İktisat Fakültesi Mecmuası, No: 1-4, 509-523.
• Şenesen, R. (2011). Çukurova bölgesi Girit Göçmenleri Halk Kültürü Araştırması. Adana: Karahan Kitabevi.
• Yalgın, A. R. (1993). Cenup’ta Türkmen Oymakları I. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.