Kullanımı Yaygın Olan Teminat Türleri Çerçevesinde Bankalarda Nakdi Krediler İç in Ayrılacak Özel Karşılıkların Muhasebeleştirilmesi

Yıl 2017, Cilt: 39 Sayı: 1, 195 - 211, 19.07.2017

İsmail Kaban

https://doi.org/10.14780/muiibd.329925

Öz

Bankalar fon arz edenlerle fon talep edenleri bir araya getiren finansal aracılardır. Kredi olarak

adlandırılan fon talebi ekonomideki tüketim ve yatırım eğilimini şekillendirmektedir. Ülke ekonomilerinin

en büyük aktörleri arasında yer alan bankaların yaşadıkları olumsuzluklar reel ekonomiye de yansımakta

ve genel ekonomik durumun bozulmasına yol açmaktadır. Bu sebeple finansal sektörün içinde bulunduğu

gerçek durumun anlaşılabilmesi için, bankaların kullandırdıkları kredilere ilişkin taşıdıkları riskleri

doğru olarak raporlamaları gerekmektedir. Risklerin gerçeği yansıtacak bir şekilde raporlanabilmesi

kredi karşılıklarının doğru olarak hesaplanmasıyla mümkün olacaktır. Bu çalışmada gerçek müşteri çeki,

ipotek, taşıt rehni ve teminat mektubu gibi sektörde sık rastlanan teminat türleri temelinde bankalarca

kullandırılan nakdi krediler için ayrılacak özel karşılıkların nasıl hesaplanacağı, muhasebeleştirileceği ve

denetleneceği açıklanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Banka Muhasebesi, Özel Karşılıklar, Likit Değer

Kaynakça

• 5411 sayılı Bankacılık Kanunu (2005, 1 Kasım), Resmi Gazete Sayısı: 25983.
• ACAR, Özgür ,“Bankalarca Ayrılan Karşılıklar: Teorik Yaklaşımlar ve Uluslararası Uygulamalar” Bankacılar Dergisi, Sayı 34, 2000, s. 32-48
• AKGÜÇ, Öztin, ‘’Kredi Taleplerinin Değerlendirilmesi’’,10.Baskı, İstanbul, Avcıol Basım Yayın, 2014
• SHAH, Ali, Serpil, “Türk Bankacılık Sektöründe Banka Kredilerinin Kullandırılmasında Teminat Belirleme Yöntemleri”, İstanbul, Marmara Üniversitesi Bankacılık ve Sigortacılık Enstitüsü, 2010, (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi)
• BAKKAL, Süreyya ve Aysan, Emel (2011), “Türk Bankacılık Sisteminde, Ekonomik Krizin Tüketici Kredilerine Etkisi”, 1. Baskı, İstanbul, Hiperlink Yayınları, 2011
• Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), “Bankalarca Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi Ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmelik”, (01.11.2006 tarih, 26333 sayılı T.C. Resmi Gazete)
• Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), “Tekdüzen Hesap Planı ve İzahnamaesi Hakkında Tebliğ”, (26.01.2007 tarih, 26415 sayılı T.C. Resmi Gazete)
• BAYKAN, Renan, “Tüketici Hukuku: Mevzuata İlişkin Yorum-Eleştiri-Öneri”, İstanbul, İstanbul Ticaret Odası Yayınları Yayın No: 2005-41, 2005
• DİNÇ, Yusuf, Akay, Hüseyin ve Karacan, Sami, “Banka ve Sigorta Muhasebesi”, Eskişehir, T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını No: 2745, 2013
• ERİŞ, Hayati, “Bankacılık Hizmet Ürünleri”, Eskişehir, T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını No: 2953, 2013
• GÜCENME GENÇOĞLU, Ümit, Özerhan, Yıldız ve Karabınar, Selahattin, “Türkiye Finansal Raporlama Standartları”, Sakarya, Sakarya Üniversitesi Sürekli Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi Yayınları, 2013
• GÜNEY, Alptekin, “Banka İşlemleri, Beta Basım Yayın Dağıtım A.Ş., Genişletilmiş 4. Baskı, İstanbul, Beta Basım Yayın Dağıtım A.Ş., 2010
• GÜRSES, Davut, “Kredi Teminatı Olarak Üst Hakkı İpoteği”, Bankacılar Dergisi, Sayı 76, 2011, s. 3-17
• HENDRIKSEN, Eldon S. ve Van Breda, Michael F., “ Accounting Theory”, Fifth Edition, Boston, Irwin Inc., 1992
• İBİCİOĞLU, Mustafa ve Karan, Mehmet Baha, “Türkiye’de Faiz Oranlarının Tüketici Kredileri Üzerindeki Etkisi”, BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar Dergisi, Cilt:3, Sayı:2, 2009, s. 11-30.
• İNAĞ, Nihal, “Tüketici Kredileri”, Ankara, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Araştırma Planlama ve Eğitim Genel Müdürlüğü, Tartışma Tebliği No: 9011, 1990
• ÖZDEMİR, İpek, “Merkez Bankacılığında Teminat Sistemleri”, Ankara, 2010, (TCMB Uzmanlık Yeterlilik Tezi)
• ÖZDEN, Kürşat Özgür, “Ticari Bankalarda Kredilendirme Süreci ve Kredi Riski Yönetimi”, İzmir, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2010, (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi)
• PELLUMBI, Sokol, “Banka Kredi Hukukunda Teminatlar”, İstanbul, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2006, (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi),
• SAYIM, Ferhat ve Ardıç, Muhammed, “Banka Bilançolarındaki Kredi Karşılık Kalemlerinin Dışa Yansıma Biçimleri”, Atatürk Üniversitesi İİBF Dergisi, Sayı 26(3-4), 2012, s. 297-312.
• SİPAHİ, Barış, “Bankacılık İşlemleri ve Muhasebesi”, İstanbul, Türkmen Kitabevi, 2011
• ŞAKAR, Birgül, “Banka Kredileri ve Yönetimi”, 2. Basım, İstanbul, Beta Basım Yayın A.Ş., 2006
• ŞAKAR, Hakan, “Bankalarda Kredilendirme Teknikleri”, İstanbul, Strata Yayıncılık, 2001
• ŞİMŞEK, Yücel (2013), “Türk Bankacılık Sisteminde Bireysel Kredilerdeki Teminat Türlerinin Kredi Dönüşlerine Etkileri”, İstanbul, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2013, (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi)
• TAKAN, Mehmet ve Boyacıoğlu, Melek Acar (2011), “ Bankacılık Teori, Uygulama ve Yöntem”, 4. Basım, Ankara, Nobel Akademik Yayıncılık, 2011
• TUĞCU, Can Tansel, Erdem, Ekrem, Çelik, Faik, Torun, Talip, Togay, Selahattin, Kayhan, Selim, Altıntaş, Halil, Ergeç, Etem Hakan ve Toprak, Metin (2013), “Bankalarda Kredi Yönetimi”, Eskişehir, T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını No: 2531, 2013.
• YUCA, Hayrullah (2012), “Bankacılık Sektöründe Takipteki Krediler -Teminat İlişkisi: Türk Bankacılık Sektörü Üzerine Bir Uygulama”, İstanbul, Kadir Has Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2012, (Basılmamış Doktora Tezi)
• ZARAKOLU, A. (2003), “Bankacılar İçin Para ve Kredi Bilgisi”, Ankara, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, 2003