GEVŞEK PARASAL GÖSTERGELER VE ENFLASYON HEDEFLEMESİ STRATEJİSİ ALTINDA, ENFLASYONLA MÜCADELE: 2001-2011 TÜRKİYE DENEYİMİ

Yıl 2013, Cilt: 34 Sayı: 1, 11 - 31, 14.03.2015

Ahmet Yılmaz , Ali Arı

Öz

Bu çalışma, Türkiye’de dörtnala enflasyonla mücadelede başarı sağlanan 2001-2011 dönemini inceleyerek, söz konusu dönemde sağlanan başarının nedenlerini ve Türkiye deneyiminin özgün niteliklerini tespit etmeyi hedeflemektedir. Türkiye’de enflasyonun azalışının nedenleri konusunda TCMB çevrelerinde hakim olan anlayış, bu başarının arkasında özerkleşen Merkez Bankasının on yıldır uygulamakta olduğu para politikası ve enflasyon hedeflemesi stratejisinin başarısının yattığı yönündedir. Buna karşın, bu çalışma da; Türkiye’de inceleme döneminde enflasyonun sıkı değil gevşek parasal göstergeler altında düşürüldüğü ve enflasyonun düşüşünde, uygulanan para politikası stratejisinin yanında ve belki de daha önemli bir şekilde sıkı maliye politikası, aşırı değerli TL politikası, sıkı gelirler politikası ve dış ticaret hacmindeki radikal artışlarla birlikte ucuz ithalat ve ithal rekabetinin, dolayısıyla dış ticaret ve kur politikasının da etkili olduğu ortaya koyulmaktadır. Bu nedenle Türkiye’de enflasyondaki düşüşün sürdürülebilirliğinin; sıkı maliye ve gelirler politikası ile döviz kuru politikalarının sürdürülebilirliğine bağlı olduğu ve bu nedenle TCMB’sinin enflasyonla mücadelede genel ekonomi yönetimi ve hükümetle etkili koordinasyonun önem taşıdığı değerlendirilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Türkiye Ekonomisi, Enflasyonla Mücadele

Kaynakça

• AKCAY, O. Cevdet, C. Emre Alper ve Özmucur, Süleyman “Budget Deficit, Inflation and Debt Sustainability: Evidence from Turkey (1970-2000)”, Boğaziçi Üniversitesi Araştırma Raporu ISS/EC-2001-12, 1996.
• ARI, Ali “Early Warning Systems for Currency Crises: The Turkish Case”, Economic Systems, 2012. Volume 36 (3),
• ARI, Ali “L’Economie Turque: Une Stabilité enfin Retrouvée?”, Moyen-Orient, 2011. Volume: 9,
• AYSOY, Cem ve Kıpıcı, Ahmet N. “A Quarterly Macroeconometric Model of the Turkish Economy”, Central Bank Review 2 2005., s. 39–71,
• BAHMANİ-Oskooee, Mohsen ve Domaç, İlker, “On the Link between Dollarisation and Inflation: Evidence from Turkey”, Comparative Economic Studies, 45, s. 306–328, Eylül, 2003
• BAŞKAYA, Y. Soner, Gülşen, Eda ve Kara A. Hakan, “Inflation Expectations and Central Bank Communication in Turkey”, Central Bank Review, Volume 12 (2), s. 1–10,2012
• ÇAMLICA, Ferhat “Yeni Keynesyen Bir Bakış Açısıyla Türkiye’nin Enflasyon Dinamikleri Yö- nünden Yapısal Analizi”, Uzmanlık Yeterlilik Tezi, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Ocak, 2010.
• CECCHETTI, Stephen G. “Inflation Indicators and Inflation Policy”, NBER Macroeconomics Annual, 1995. Volume 10,
• DOMAÇ, İlker “Explaining and Forecasting Inflation in Turkey”, Central Bank of the Republic of Turkey, Working Papers 03-06, Temmuz 2003.
• DOMAÇ, İlker ve Bahmani-Oskooee, Mohsen “On the Link between Dollarisation and Inflation: Evidence fromTurkey”, Comparative Economic Studies Eylül 2003. 45, s. 306–328,
• DOMAÇ, İlker ve Yücel, Eray M. “What Triggers Inflation in Emerging Market Economies?”, World Bank Policy Research Working Paper 3376, Ağustos 2004.
• DİBOOĞLU, Sel ve Kibritçioglu, Aykut ”Inflation, Output Growth, and Stabilization in Turkey, 1980-2002”, Journal of Economics and Business, Elsevier, 2004. vol. 56 (1), s. 43–61,
• ERLAT, Haluk “Long Memory in Turkish Inflation Rates”, Middle East Economic Association, 2002, Volume 3,
• ERDEM, Ekrem ve Kayhan, Selim (2010), “The Taylor Rule in Estimating the Performance of Inflation Targeting Programs: The Case of Turkey”, International Trade and Finance Association, 20th International Conference Working Papers, 9
• KARA, A. Hakan ve Orak, Mesut “Enflasyon Hedeflemesi”, TCMB Ekonomik Tartışmalar Konferansı (Emin Öztürk’ün Anısına) 2008, s. 1–50,
• KARACAL, Müge ve Bahmani-Oskooee, Mohsen “Inflation and Dollarization in Turkey”, Warsaw International Economic Meeting, 5-6 Temmuz 2008.
• KIA, Amir “Money, Deficits, Debts and Inflation in Emerging Countries: Evidence from Turkey”, Global Review of Accounting and Finance, 2010, Volume 1 (1), Eylül, s. 136–151,
• KİBRİTÇİOĞLU, Aykut “Causes of Inflation in Turkey: A Literature Survey with Special Reference to Theories of Inflation”, in Inflation and Disinflation in Turkey, ed. by Aykut Kibritçioğlu, Libby Rittenberg and Faruk Selçuk, Aldershot: Ashgate, s. 43–76, 2002
• KİBRİTÇİOĞLU, Aykut “A Short Review of the Long History of Turkish High Inflation”, AccessEcon, 2004, Volume 28 (2), s. A0,
• LIM, Cheng Hoon ve Papi, Laura “An Econometric Analysis of the Determinants of Inflation in Turkey”, IMF Working Paper 97/170, 1997.
• METİN, Kıvılcım “The Relationship between Inflation and the Budget Deficit in Turkey”, Journal of Business & Economic Statistics, 1998. Volume 16 (4), s. 412–422, October,
• ÖNDER, N. Anıl Gögebakan “Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Temel Bilanço Büyüklükleri ve Enflasyonun Açıklanmasındaki Göreli Önemi 1990-2007”, Uzmanlık Yeterlilik Tezi, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Haziran 2008.
• ÖZATAY, Fatih “Türkiye de 2000-2008 Döneminde Para Politikası, İktisat İşletme ve Finans Şubat 2009. Cilt 24 (275) s. 37–65,
• ÖZDEMİR, K. Azim ve Saygılı, Mesut “Monetary Pressures and Inflation Dynamics in Turkey: Evidence from P‑Star Model”, Emerging Markets Finance and Trade, 2009. Volume 45 (6), s. 69–86, Kasım-Aralık
• TELATAR, Funda ve Telatar Erdinç (2003), The Relationship between Inflation and Different Sources of Inflation Uncertainty in Turkey”, Applied Economics Letters, Volume 10 (7), s. 431–435
• YILMAZ, Ahmet ve Karataş, Togan. “Türkiye Ekonomisinde 2001 Krizi Sonrası Süreçte Cari İş- lemler Açığının Nedenleri Üzerine Bir İnceleme”, Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F Dergisi, 2009. Cilt 27 (2), s. 69–96.
• US, Vuslat (2004), “Inflation Dynamics and Monetary Policy Strategy: Some Prospects for theTurkish Economy”, Journal of Policy Modeling 2004. 26, s. 1003–101.
• YILMAZ, Ensar (2010), “Inflation and Output in the Long and Short Run in Turkey”, Empirica, 37, s. 253–269