THE EFFECTS OF INTRINSIC MOTIVATION SOURCES (RELIGIOSITY AND ALTRUISM) ON RATIONAL VOTING BEHAVIOR AND CONSUMER ATTITUDE
Yıl 2022,
Cilt: 44 Sayı: 1, 1 - 19, 24.06.2022
Hilal Öztürk Küçük
,
İsmail Tamer Toklu
Öz
Voting behavior is a complex process and voters may be affected by lots of different variables. Religiosity
and altruism are some of these variables. The first aim of this study is to investigate the effects of intrinsic
motivation sources on rational voting behavior. The second is to analyze the impact of rational voting
behavior on consumer’s (voter) attitudes. The sample was chosen from voters living in Turkey. Using a
quantitative research model, data were gathered by a web-based online survey with 244 voters. Participants
were determined by the convenience sampling method. The research hypotheses were tested by PLS
Structural Equation Model. According to the findings of the research, while religiosity affects rational
voting behavior, altruism has no effect. There is an also effect of rational voting behavior on voter’s attitudes.
Lastly, rational voting behavior varies by gender and salary status. The findings may help the parties in their
decision process while preparing for elections.
Kaynakça
- Akbıyık, F. & Eroğlu, A. H. (2014). The impact of local political applications on voter choices. Review of Applied
Socio-Economic Research, 7(1), 5-15.
- Allport, G. W. & Ross, J. M. (1967). Personal religious orientation and prejudice. Journal of Personality and Social
Psychology, 5(4), 432-443.
- Altunsu Sönmez, Ö. (2012). Religiosity, self-monitoring and political participation: A research on university
students (Unpublished Doctoral Thesis). The Graduate School of Social Sciences of Middle East
Technical University, Ankara.
- Antunes, R. (2010). Theoretical models of voting behavior. Exedra, 4, 145-170.
- Ateş, S. C. (2013). Türkiye’de oy verme davranışı (CHP örneği) (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Atılım
Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Bagozzi, R. P. & Yi, Y. (1988). On the evaluation of structural equation models. Journal of the Academy of
Marketing Science, 16(1), 74-94.
- Brogan, J.V. (1996). A mirror of enlightenment: The rational choice debate. The Review of Politics, 58(4), 793-
806.
- Çakır, H. & Biçer, A. (2015). Türkiye yerel seçimlerinde seçmen tercihlerini etkileyen kriterler: 30 Mart 2014
yerel seçimleri Kayseri örneği. Erciyes İletişim Dergisi, 4(1), 98-112.
- Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences. Lawrence Erlbaum Associates Hillsdale,
New Jersey (in Sözbilir, 2020).
- Dean, D. & Croft, R. (2009). Reason and choice: A conceptual study of consumer decision making and electoral
behavior. Journal of Political Marketing, 8(2), 130-146.
- Delener, N. (1990). The effects of religious factors on perceived risk in durable goods purchase decisions. The
Journal of Consumer Marketing, 7(3), 27-38.
- Doğan, A. & Göker, G. (2010). Yerel seçimlerde seçmen tercihi (29 Mart yerel seçimleri Elazığ seçmeni örneği).
Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 5(2), 159-187.
- Ercins, G. (2007). Türkiye’de sosyo-ekonomik faktörlere bağlı olarak değişen seçmen davranışı. C.Ü. İktisadi ve
İdari Bilimler Dergisi, 8(2), 25-40.
- Eroğlu, A.H. & Bayraktar, S. (2008). Siyasi görüşlerin tüketici tutumlarına etkisi. SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi
Sosyal Bilimler Dergisi, 17, 183-200.
- Fornell, C. & Larcker, D.F. (1981). Evaluating structural models with unobservables variables and measurement
error. Journal of Marketing Research, 18(1), 39-50.
- Fowler, J.H. & Kam, C.D. (2007). Beyond the self: social identity, altruism, and political participation. The
Journal of Politics, 69(3), 813-827.
- Gencer, N. (2016). Çorum’da dindarlık – seçmen tercihi ilişkisi. Uluslararası Bütün Yönleriyle Çorum
Sempozyumu. 28 – 30 Nisan 2016, 409-426.
- Güllüpunar, H., Diker, E. & Aslan, E.S. (2013). Oy verme yaklaşımları bağlamında aday merkezli seçmen tercihi
üzerine deneysel bir araştırma. Akademik Bakış Dergisi, 35 (Mart-Nisan), 1-21.
- Hair, J.F., Hult, G.T.M., Ringle, C.M. & Sarstedt, M. (2014). A primer on partial least squares structural equation
modeling (PLS-SEM). SAGE Publications.
- Hair, J.F., Sarstedt, M., Ringle, C.M. & Mena, J.A. (2012). An assessment of the use of partial least squares
structural equation modeling in marketing research. Journal of the Academy of Marketing Science, 40(3),
414-433.
- Haydaroğlu, C. & Korkmaz, F. (2020). Ekonomi politikalarının seçmen davranışları üzerindeki etkisi üzerine bir
değerlendirme. Eurasian Journal of Researches in Social and Economics, 7(12), 60-83.
- Hudson, J. & Jones, P. R. (1994). The importance of ethical voter’: an estimate of altruism. European Journal of
Political Economy, 10(3), 499-509.
- Hudson, J. & Jones, P. R. (2002). In search of the good samaritan: estimating the impact of ‘altruism’on voters’
preferences. Applied Economics, 34(3), 377-383.
- Iannaccone, L. R. (1992). Religious markets and the economics of religion. Social Compass, 39(1), 123-131.
- Kalaycıoğlu, E. (1999). The shaping of party preferences in Turkey: Coping with the postcold war era. New
Perspectives on Turkey, 20, 47-76.
- Lavrič, M. & Flere, S. (2011). Intrinsic religious orientation and religious rewards: an empirical evaluation of two
approaches to religious motivation. Rationality and Society, 23(2), 217-233.
- Lijphart, A. (1979). Religious vs. linguistic vs. class voting: The “Crucial Experiment” of comparing Belgium,
Canada, South Africa, and Switzerland. The American Political Science Review, 73(2), 442-458.
- Masuda, K. & Yudhistira, M.H. (2020). Does education secularize the Islamic population? the effects of years
of schooling on religiosity, voting, and pluralism in Indonesia. World Development, Elsevier, 130, 1-12.
- Monroe, K.R. (1994). A Fat Lady in a Corset: Altruism and Social Theory. American Journal of Political Science,
38(4), 861-893.
- Muflih, M. (2017). Altruism models in Islamic consumption system. International Journal of Islamic Business
and Economics, 1(2), 63-75.
- Negiz, N. & Akyıldız, F. (2012). Yerel seçimlerde seçmenin tercihi üzerinde aday imajının etkisi: Uşak örneği.
Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15, 171-199.
- Olson, J. K. & Beck, A. C. (1990). Religion and political realignment in the rocky mountain states. Journal for the
Scientific Study of Religion, 29(2), 198-209.
- Özcan, Ş. (2018). Dünya dinlerinde altın kural: diğerkâmlık. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi,
7(1), 285-308.
- Öztürk, R. (2017). Siyasal pazarlamanın seçmen davranışlarına etkisinde ağızdan ağıza iletişimin aracılık rolü:
Konya ili örneği (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Sosyal Bilimler
Enstitüsü, Nevşehir.
- Pew Reseach Center (2017). The Changing Global Religious Landscape. Retreived from https://www.pewforum.
org/2017/04/05/the-changing-global-religious-landscape/ (access on Jan. 20, 2021)
- Presidency of Religious Affairs of Turkey (2014). Türkiye’de dini hayat araştırması. Diyanet İşleri Başkanlığı
Yayınları, Ankara.
- Rewerts, A.L. (2019). Trump etkisi: Amerika’da 2016 sonrası siyasi katılım (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
Ankara Universitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Rushton, J. P., Chrisjohn, R. D. & Fekken, G. C. (1981). The altruistic personality and the self-report altruism
scale. Personality and Individual Differences, 2(4), 293-302.
- Sözbilir, F. (2020). Factors affecting individuals’ creativity performance: Paternalist leadership, management
innovation, and psychological ownership. BMIJ, 8(4), 929-954.
- Tekeş, B. & Hasta, D. (2015). Özgecilik ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Nesne Psikoloji Dergisi, 3(6), 55-
75.
- Tiltay, M. A. & Torlak, Ö. (2011). Materyalist eğilim, dini değerler, marka bağlılığı ve tüketici ahlakı arasındaki
ilişkiler. İş Ahlakı Dergisi, 4(7), 93-130.
- Tiltay, M.A. & Torlak, Ö. (2015). Yardım kurumlarına bağışın sosyal yönü: özgeci ve bencil bağış motivasyonlarının
gizli bağış üzerindeki etkisi. Pazarlama Teorisi ve Uygulamaları Dergisi, 1(1), 23-39.
- Toklu, I. T. & Ozturk Kucuk, H. (2017). The impact of brand crisis on consumers’ green purchase intention and
willingness to pay more. International Business Research, 10(1), 22-33.
- Toklu, I. T. and Ustaahmetoğlu, E. (2016). Tüketicilerin organik çaya yönelik tutumlarını ve satın alma niyetlerini
etkileyen faktörler: bir alan araştırması. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 12(29), 41-61.
- Turan, E. & Temizel, M. (2015). Din ve siyaset ilişkisi bağlamında oy verme davranışı: Niğde bölgesinde bir
araştırma. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(1), 86-99.
- Turan, E., Şen, A.T. & Aydilek, E. (2015). Kastamonu bölgesinde siyasal tutum ve davranışlarda sosyo-kültürel
ve dinsel faktörlerin etkisi. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(3), 100-
119.
- Tuygun Toklu, A. (2019). Çevresel bilinç yeşil davranışı etkiler mi? Türkiye’nin doğu karadeniz bölgesinde bir
araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 11(4), 2799-2811.
- Ümmet, D., Ekşi H. & Otrar, M. (2013). Özgecilik (altruism) ölçeği geliştirme çalışması. Değerler Eğitimi Dergisi,
11(26), 301-321.
- Wakefield, J. C. (1993). Is altruism part of human nature? Toward a theoretical foundation for the helping
professions. Social Service Review, 67(3), 406-458.
- Zettler, I. & Hilbig, B. E. (2010). Attitudes of the selfless: explaining political orientation with altruism. Personality
and Individual Differences, 48(3), 338-342.
İÇSEL MOTİVASYON KAYNAKLARININ (DİNDARLIK VE ÖZGECİLİK) RASYONEL OY VERME VE TÜKETİCİ TUTUMU ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
Yıl 2022,
Cilt: 44 Sayı: 1, 1 - 19, 24.06.2022
Hilal Öztürk Küçük
,
İsmail Tamer Toklu
Öz
Oy verme davranışı karmaşık bir süreç olup, oy verenler birçok farklı değişkenden etkilenebilmektedirler.
Dindarlık ve özgecilikte bu değişkenler arasında yer almaktadır. Çalışmanın temel amacı öncelikle içsel
motivasyon kaynaklarının rasyonel oy verme davranışı üzerindeki etkilerini araştırmaktır. İkinci olarak ise,
rasyonel oy verme davranışının tüketici (seçmen) tutumu üzerindeki etkisini analiz etmektir. Örneklem
Türkiye’de yaşayan seçmenlerden seçilmiştir. Nicel araştırma metodu kullanılarak, veriler 244 seçmen
ile web tabanlı çevrimiçi anket kullanılarak elde edilmiştir. Katılımcılar kolayda örnekleme yöntemi ile belirlenmiştir.
Araştırma hipotezleri ise PLS yapısal eşitlik modeli kullanılarak test edilmiştir. Araştırmadan
elde dilen bulgulara göre, dindarlığın rasyonel oy verme davranışı üzerinde etkisi bulunurken, özgeciliğin
herhangi bir etkisi bulunmamıştır. Ayrıca rasyonel oy verme davranışının seçmen tutumu üzerinde etkisi
olduğu görülmektedir. Son olarak ise, rasyonel oy verme davranışının cinsiyet ve gelir durumuna göre
değiştiği görülmektedir. Bu bulgular seçimlere hazırlanan partilere alacakları kararlarda yol gösterici
olabilir.
Kaynakça
- Akbıyık, F. & Eroğlu, A. H. (2014). The impact of local political applications on voter choices. Review of Applied
Socio-Economic Research, 7(1), 5-15.
- Allport, G. W. & Ross, J. M. (1967). Personal religious orientation and prejudice. Journal of Personality and Social
Psychology, 5(4), 432-443.
- Altunsu Sönmez, Ö. (2012). Religiosity, self-monitoring and political participation: A research on university
students (Unpublished Doctoral Thesis). The Graduate School of Social Sciences of Middle East
Technical University, Ankara.
- Antunes, R. (2010). Theoretical models of voting behavior. Exedra, 4, 145-170.
- Ateş, S. C. (2013). Türkiye’de oy verme davranışı (CHP örneği) (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Atılım
Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Bagozzi, R. P. & Yi, Y. (1988). On the evaluation of structural equation models. Journal of the Academy of
Marketing Science, 16(1), 74-94.
- Brogan, J.V. (1996). A mirror of enlightenment: The rational choice debate. The Review of Politics, 58(4), 793-
806.
- Çakır, H. & Biçer, A. (2015). Türkiye yerel seçimlerinde seçmen tercihlerini etkileyen kriterler: 30 Mart 2014
yerel seçimleri Kayseri örneği. Erciyes İletişim Dergisi, 4(1), 98-112.
- Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences. Lawrence Erlbaum Associates Hillsdale,
New Jersey (in Sözbilir, 2020).
- Dean, D. & Croft, R. (2009). Reason and choice: A conceptual study of consumer decision making and electoral
behavior. Journal of Political Marketing, 8(2), 130-146.
- Delener, N. (1990). The effects of religious factors on perceived risk in durable goods purchase decisions. The
Journal of Consumer Marketing, 7(3), 27-38.
- Doğan, A. & Göker, G. (2010). Yerel seçimlerde seçmen tercihi (29 Mart yerel seçimleri Elazığ seçmeni örneği).
Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 5(2), 159-187.
- Ercins, G. (2007). Türkiye’de sosyo-ekonomik faktörlere bağlı olarak değişen seçmen davranışı. C.Ü. İktisadi ve
İdari Bilimler Dergisi, 8(2), 25-40.
- Eroğlu, A.H. & Bayraktar, S. (2008). Siyasi görüşlerin tüketici tutumlarına etkisi. SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi
Sosyal Bilimler Dergisi, 17, 183-200.
- Fornell, C. & Larcker, D.F. (1981). Evaluating structural models with unobservables variables and measurement
error. Journal of Marketing Research, 18(1), 39-50.
- Fowler, J.H. & Kam, C.D. (2007). Beyond the self: social identity, altruism, and political participation. The
Journal of Politics, 69(3), 813-827.
- Gencer, N. (2016). Çorum’da dindarlık – seçmen tercihi ilişkisi. Uluslararası Bütün Yönleriyle Çorum
Sempozyumu. 28 – 30 Nisan 2016, 409-426.
- Güllüpunar, H., Diker, E. & Aslan, E.S. (2013). Oy verme yaklaşımları bağlamında aday merkezli seçmen tercihi
üzerine deneysel bir araştırma. Akademik Bakış Dergisi, 35 (Mart-Nisan), 1-21.
- Hair, J.F., Hult, G.T.M., Ringle, C.M. & Sarstedt, M. (2014). A primer on partial least squares structural equation
modeling (PLS-SEM). SAGE Publications.
- Hair, J.F., Sarstedt, M., Ringle, C.M. & Mena, J.A. (2012). An assessment of the use of partial least squares
structural equation modeling in marketing research. Journal of the Academy of Marketing Science, 40(3),
414-433.
- Haydaroğlu, C. & Korkmaz, F. (2020). Ekonomi politikalarının seçmen davranışları üzerindeki etkisi üzerine bir
değerlendirme. Eurasian Journal of Researches in Social and Economics, 7(12), 60-83.
- Hudson, J. & Jones, P. R. (1994). The importance of ethical voter’: an estimate of altruism. European Journal of
Political Economy, 10(3), 499-509.
- Hudson, J. & Jones, P. R. (2002). In search of the good samaritan: estimating the impact of ‘altruism’on voters’
preferences. Applied Economics, 34(3), 377-383.
- Iannaccone, L. R. (1992). Religious markets and the economics of religion. Social Compass, 39(1), 123-131.
- Kalaycıoğlu, E. (1999). The shaping of party preferences in Turkey: Coping with the postcold war era. New
Perspectives on Turkey, 20, 47-76.
- Lavrič, M. & Flere, S. (2011). Intrinsic religious orientation and religious rewards: an empirical evaluation of two
approaches to religious motivation. Rationality and Society, 23(2), 217-233.
- Lijphart, A. (1979). Religious vs. linguistic vs. class voting: The “Crucial Experiment” of comparing Belgium,
Canada, South Africa, and Switzerland. The American Political Science Review, 73(2), 442-458.
- Masuda, K. & Yudhistira, M.H. (2020). Does education secularize the Islamic population? the effects of years
of schooling on religiosity, voting, and pluralism in Indonesia. World Development, Elsevier, 130, 1-12.
- Monroe, K.R. (1994). A Fat Lady in a Corset: Altruism and Social Theory. American Journal of Political Science,
38(4), 861-893.
- Muflih, M. (2017). Altruism models in Islamic consumption system. International Journal of Islamic Business
and Economics, 1(2), 63-75.
- Negiz, N. & Akyıldız, F. (2012). Yerel seçimlerde seçmenin tercihi üzerinde aday imajının etkisi: Uşak örneği.
Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15, 171-199.
- Olson, J. K. & Beck, A. C. (1990). Religion and political realignment in the rocky mountain states. Journal for the
Scientific Study of Religion, 29(2), 198-209.
- Özcan, Ş. (2018). Dünya dinlerinde altın kural: diğerkâmlık. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi,
7(1), 285-308.
- Öztürk, R. (2017). Siyasal pazarlamanın seçmen davranışlarına etkisinde ağızdan ağıza iletişimin aracılık rolü:
Konya ili örneği (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Sosyal Bilimler
Enstitüsü, Nevşehir.
- Pew Reseach Center (2017). The Changing Global Religious Landscape. Retreived from https://www.pewforum.
org/2017/04/05/the-changing-global-religious-landscape/ (access on Jan. 20, 2021)
- Presidency of Religious Affairs of Turkey (2014). Türkiye’de dini hayat araştırması. Diyanet İşleri Başkanlığı
Yayınları, Ankara.
- Rewerts, A.L. (2019). Trump etkisi: Amerika’da 2016 sonrası siyasi katılım (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
Ankara Universitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Rushton, J. P., Chrisjohn, R. D. & Fekken, G. C. (1981). The altruistic personality and the self-report altruism
scale. Personality and Individual Differences, 2(4), 293-302.
- Sözbilir, F. (2020). Factors affecting individuals’ creativity performance: Paternalist leadership, management
innovation, and psychological ownership. BMIJ, 8(4), 929-954.
- Tekeş, B. & Hasta, D. (2015). Özgecilik ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Nesne Psikoloji Dergisi, 3(6), 55-
75.
- Tiltay, M. A. & Torlak, Ö. (2011). Materyalist eğilim, dini değerler, marka bağlılığı ve tüketici ahlakı arasındaki
ilişkiler. İş Ahlakı Dergisi, 4(7), 93-130.
- Tiltay, M.A. & Torlak, Ö. (2015). Yardım kurumlarına bağışın sosyal yönü: özgeci ve bencil bağış motivasyonlarının
gizli bağış üzerindeki etkisi. Pazarlama Teorisi ve Uygulamaları Dergisi, 1(1), 23-39.
- Toklu, I. T. & Ozturk Kucuk, H. (2017). The impact of brand crisis on consumers’ green purchase intention and
willingness to pay more. International Business Research, 10(1), 22-33.
- Toklu, I. T. and Ustaahmetoğlu, E. (2016). Tüketicilerin organik çaya yönelik tutumlarını ve satın alma niyetlerini
etkileyen faktörler: bir alan araştırması. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 12(29), 41-61.
- Turan, E. & Temizel, M. (2015). Din ve siyaset ilişkisi bağlamında oy verme davranışı: Niğde bölgesinde bir
araştırma. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(1), 86-99.
- Turan, E., Şen, A.T. & Aydilek, E. (2015). Kastamonu bölgesinde siyasal tutum ve davranışlarda sosyo-kültürel
ve dinsel faktörlerin etkisi. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(3), 100-
119.
- Tuygun Toklu, A. (2019). Çevresel bilinç yeşil davranışı etkiler mi? Türkiye’nin doğu karadeniz bölgesinde bir
araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 11(4), 2799-2811.
- Ümmet, D., Ekşi H. & Otrar, M. (2013). Özgecilik (altruism) ölçeği geliştirme çalışması. Değerler Eğitimi Dergisi,
11(26), 301-321.
- Wakefield, J. C. (1993). Is altruism part of human nature? Toward a theoretical foundation for the helping
professions. Social Service Review, 67(3), 406-458.
- Zettler, I. & Hilbig, B. E. (2010). Attitudes of the selfless: explaining political orientation with altruism. Personality
and Individual Differences, 48(3), 338-342.