COVID-19 SALGININDA MUTLULUK HEDEFLİ ALIŞVERİŞ DAVRANIŞLARI

Yıl 2022, Cilt: 44 Sayı: 2, 258 - 282, 13.01.2023

İ. Esen Yıldırım Elif Yılmaz

Öz

COVID-19 salgını, Mart 2020’den itibaren dünyada ve Türkiye’de yaşamın her alanında etkili olduğu gibi, günlük alışkanlıklarda ve tüketici tercihlerinde de önemli değişimlere yol açmıştır. Özellikle karantina dönemleri; internet kullanımının artmasına, online alışverişin ve kargo/kurye hizmetlerinin yaygınlaşmasına zemin hazırlamıştır. Bu çalışmada; COVID-19 salgınının ekonomik, sosyal ve psikolojik güçlükleriyle baş etmede alışveriş yapmanın, özellikle de zaruri ihtiyaç kategorisinde olmayan alışverişlerin yeri, kapsamı ve bireyler üzerindeki etkisi ele alınmıştır. COVID-19 salgınında mutluluk hedefli alışveriş davranışlarını tespit etmek amacıyla bir online anket aracılığıyla tüketicilerin görüşlerine başvurulmuştur. 482 gönüllü katılımcıdan derlenen veri seti; nicel ve nitel analiz teknikleri ile değerlendirilmiştir. Salgın döneminde satın alma davranışlarındaki değişimler, COVID-19 salgınında alışveriş kanalı tercihleri, mutluluk hedefli olarak tercih edilen ürünler ve bu alışverişlerin tüketiciler üzerindeki etkisi incelenmiş; katılımcıların demografik özellikleri ile ilişkilendirilerek analiz edilmiştir. Elde edilen veriler ışığında, COVID-19 salgınına has ürün tercihleri tespit edilmiş; salgının alışveriş kanalı tercihlerinde ve tüketicilerin satın alma davranışlarında kalıcı değişimlere yol açacağı öngörülmüştür.

Anahtar Kelimeler

COVID-19, Salgın, İnternetten Alışveriş, Tüketici Davranışları, Mutluluk