Sosyal Belirleyiciler Ekseninde Toplumda Sporcu İmgeleri

Yıl 2017, Cilt: 2 Sayı: 1, 29 - 40, 29.06.2017

Ali Osman Şallı

Öz

Modernleşme ve küresel iletişim, insan hayatındaki birçok yaşam alanının belirleyicisi konumuna gelmiştir. Bu durum siyasetten spora birçok alanda bireylerin zihinsel algılamasını da etkilemiştir. Araştırmanın amacı; yaş, cinsiyet, eğitim düzeyi ve gelir düzeyi gibi toplumsal belirleyicilere göre bireylerin spor branşlarına bakış açısını tespit etmektir. Saha araştırmasına ışık tutmak için öncelikli olarak sporun tanımı ve işlevleri, modernleşme, imgenin kavramsal çerçevesi ve imge üretim dinamikleri ele alınarak incelenmiştir. Çalışmada 742 kişiye anket tekniği ile 15 soru yöneltilmiştir. Araştırma, kota örneklemesi ile İstanbul nüfus verileri esas alınarak seçilmiş, İstanbul’da yaşayan 20 yaş üzeri kadın ve erkek okur-yazar bireyler üzerinde yapılmıştır. Araştırmada, spor branşlarının imgelerinin birbirinden farklı olduğu tespit edilmiştir. Bu farklılık cinsiyet, yaş, eğitim düzeyi ve gelir düzeyine göre değişiklik gösterdiği belirlenmiştir. Benzer sonuçlar diğer çalışmalarda da tespit edilmiştir. Toplumda, sporcu imgeleri sosyal belirleyicilere göre değişiklik göstermektedir. Bu farklılıklar sporcuların imgelerinde de görülmektedir. Sonuç olarak bu çalışmada, spor dallarındaki sporcu imgesi ile yaş, cinsiyet, eğitim düzeyi ve gelir düzeyi arasında anlamlı bir ilişki olduğu görülmektedir. Sporcu imgesi; yaş, cinsiyet, eğitim düzeyi ve gelir düzeyi gibi sosyal belirleyicilerin de etkisiyle toplumdaki imajını konumlandırmaktadır. Sporcular ile ilgili olan araştırmaların çoğu, sporcunun kendisi ile ilgili olduğu görülmektedir. Bu bağlamda araştırmanın toplumdaki sporcu imgesi çalışmalarına örnek teşkil etmesi düşünülmektedir. 

Anahtar Kelimeler

Sporcular, toplumsal imge, sosyal belirleyiciler

Kaynakça

• Amman M.T., (2006). Kitle Sporunun Toplumsal Dinamikleri. Çamlıca Yayınları,İstanbul. s.13-43.
• Amman M. T. (2005). Küreselleşmenin Kültürel Boyutları ve Kırkpınar. I. Tarihi Kırkpınar Sempozyumu Bildirileri, Edirne, s. 213-217.
• Amman M.T. (2005). Kadın ve Spor. Morpa Kültür Yayınları Ltd.Şti, İstanbul.s.17-54.
• Aşçı, F. H., Koca, C., Bulgu, N. (2008). Türkiye’de Kadınların Fiziksel Aktiviteye Katılımlarının Toplumsal Sınıf ve Toplumsal Cinsiyet Ekseninde Analizi: Fiziksel Aktiviteye Katılım Kadının Toplumsal Konumunu Güçlendirici Bir Etkiye Sahip Olabilir mi? (TÜBİTAK, Araştırma Projesi, No: 106K345), Ankara.
• Bourdieu P., (1978). Sport and Social Class, Social Science Information, (SAGE, London and Beverly Hills),17, 6, pp.819-840.
• Bourdieu P., (2000). Televizyon Üzerine. Çev. Ilgaz T., Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, s.92.
• Giddens A. (2005). Sosyoloji. Çev. Güzel C, Ayraç Yayınevi, Ankara, s.46.
• Karahüseyinoğlu M.F. (2007). Küreselleşme ve Geleneksel Türk Sporları. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Beden Eğitimi ve Spor ABD, Doktora Tezi, İstanbul, s. 17-18, 28, 34-36, 38, 151167. (Danışman: Prof. Dr. M. Tayfun Amman)
• Karahüseyinoğlu M.F., (1998). Elazığ Kamuoyunun Spora Karşı ilgi ve Tutumlarının Değerlendirilmesi. F.Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü Beden Eğitimi ve Spor ABD, Elazığ. Küçük V., (2014). “Changing Images of Woman Football through Social Determinants”, International Gender and Sport Symposium, Abstract Book, p.84.
• Messner M. A. (2014). “Genderrelationsandsport: Local, national, transnational,” pp. 17-35 in MariannVaczi, ed. Playfields: Power, Practice, andPassion in Sport. Reno, Nevada: Center for Basque Studies Press, page 32. Swingewood A. (1998). Sosyolojik Düşüncenin Kısa Tarihi. Çev. Akınhay O, Bilim ve Sanat Yayınları, Ankara, s.9.
• Şallı A.O., Karahüseyinoğlu M.F., (2009). Küreselleşme ve Modern Sporların Gölgesinde Kırkpınar Yağlı Güreşleri, 5.Uluslararası Tarihi Kırkpınar Sempozyumu, s.3-7.
• Şallı, A, Amman, MT, Küçük, V. (2016). “Sosyal Belirleyiciler Ekseninde Sporun Değişen İmgeleri”. Marmara Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi 1: s. 37-45.