ERGENLERİN KİŞİLERARASI İLİŞKİLERİNİ ETKİLEYEN SOSYAL YAŞANTI DEĞİŞKENLERİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2010, Sayı: 24, 163 - 178, 01.12.2010

Songül Tümkaya Metehan Çelik Birsel Aybek

Öz

Araştırmada ergenlerin kişilerarası ilişkilerini etkileyen sosyal yaşantı değişkenlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Örneklem akademik liselere devam eden 327 gönüllü ergenden oluşmuştur. Veriler, “Kişilerarası İlişkiler Ölçeği” ve “Kişisel Bilgi Formu” kullanılarak toplanmıştır. Analizler “t” testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), ve çoklu karşılaştırmalarda LSD kullanılarak yapılmıştır. Sonuçta kızların, besleyici ilişki tarzı erkeklerden yüksek bulunmuştur. Yaş ve gelir düzeyi arttıkça zehirleyici ilişki tarzında da bir artış görülmüştür. Zehirleyici ilişki tarz puanlarının otoriter-koruyucu tutuma sahip olan ailelerden gelen ergenlerde yüksek olduğu saptanırken, demokratik ailelerden gelen ergenlerde düşük olduğu anlaşılmıştır. Anne-baba iletişimi “her zaman uyumlu” olan ergenlerin, diğerlerine göre daha fazla besleyici ilişki tarzını kullandıkları gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kişilerarası ilişkiler, Sosyal yaşantı, Ergenler

An Investigation of Social Life Variables Affecting Adolescents’ Interpersonal Relationship

Öz

The aim of this research was to examine social life variables that affect adolescents’ interpersonal relationship. The subjects were 327 volunteer adolescents who attend the high schools. The data’s were collected by using “Interpersonal Relationship Scale” and “Personal Information Form”. The analyses were done by using “t” test, one way variance analyze (ANOVA) and LSD which was used in multiply compares. Consequently, it was found that feeding relations of the girls are more than boys. It was discovered that the poisonous relation styles have risen when the income levels and ages were raised. While discovered that poisonous relations style points were higher among the adolescents who were from the strict and preservative families, the same results weren’t seen in the adolescents who were from democratic families. If it is compared, the adolescents whose parents always have adjustable communication use feeding relation style more than the others

Anahtar Kelimeler

Interpersonal Relationships, Social Life, Adolescents

Kaynakça

• Ayan, S. (2007). Aile içinde şiddete uğratan çocukların saldırganlık eğilimleri, Anadolu Psikiyatri Dergisi, V(8): 206-214.
• Bulut I. (1990). Genç Anne ve Çocuk İstismarı. Ankara, Bizim Büro. Byrne, D. G., Davenport, S. C, & Mazanov, J. (2007). Profiles of adolescent stress: The development of the adolescent stress questionnaire. Journal of Adolescence, V(30): 393-16.
• Çam, S. (1997). İletişim Becerileri Eğitimi Programının Öğretmen Adaylarının Ego Durumlarına ve Problem Çözme Becerisi Algılarına Etkisi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara
• Çuhadaroğlu, Ç. F., Canat, S., Kılıç, E., Şenol, S., Rugana, N., Öncü, B., Gündüz Hoşgör, A., Işıklı, S., & Avcı, A. (2004). TUBA, Adolescent and psychic problems: Study of state determine, Science Academy Reports. Sayı: 4. Ankara: TÜBİTAK Pres.
• DeVoe, J. F., Peter, K., Kaufman, P., Miller, A., Noonan, M. & Snyder, T. D. (2004). Indicators of schoolcrime and safety: 2004. NCES 2005– 002/NCJ 205290.Washington, DC: U.S. Departments of Education and Justice.
• Gladding, S. T. (2002). Family therapy. History, theory and practice. Third Edition. Merrill Prentice Hall Jakupcak, M., Lisak, D., & Roemer, L. (2002). The role of masculine ideology and masculine gender role stress in men’s perpetration of relationship violence. Psychology of Men & Masculinity, V(3): 97–106.
• Kağıtçıbaşı, Ç. (1990). İnsan Aile Kültür. (3. Basım). İstanbul. Remzi Kitapevi. Kaltiala-Heino, R., Rimpela, M., Marttunen, M., Rimpela, A., & Rantanen, P. (1999). Bullying, depression, and suicidal ideation in Finnish adolescents: School survey. British Medical Journal, V(319): 348–351.
• Kandel, D. B., Raveis, V. H., & Davies, M. (1991). Suicidal ideation in adolescence: Depression, substance use, and other risk factors. Journal of Youth andAdolescence, V(20): 289–309.
• Klomek, A. B., Marrocco, F., Kleinman, M., Schonfeld,I. S., & Gould, M. S. (2007). Bullying, depression, and suicidality in adolescents. Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, V(46): 40– 49.
• Korkut, F. (1996). İletişim becerileri eğitiminin lise öğrencilerinin iletişim becerilerini değerlendirmelerine etkisi. 3P (Psikiyatri, Psikoloji ve
• Psikofarmakoloji), V(4): 191-198. Kelly, T. M., Lynch, K. G., Donovan, J. E., & Clark, D. B.(2001). Alcohol use disorders and risk factor interactions for adolescent suicidal ideation and attempts. Suicide and Life-Threatening Behavior, V(31): 181– 193.
• King, R. A., Schwab-Stone, M., Flisher, A. J., Greenwald,S., Kramer, R. A., & Goodman, S. H., et al. (2001). Psychosocial and risk behavior correlates of youth suicide attempts and suicidal ideation. Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, V(40): 837-846.
• Markiewicz, D., Doyle, A.B., & Brendgen, M. (2001). The quality of adolescents’ friendships: Associations with mothers’ interpersonal relationships, attachments to parents and prosocial behaviors. Journal of Adolescence, V(24): 9-22
• .Mitchell, C.E. (1990). “Development or restoration of trust in interpersonal relationship. Adolescence, V(25): 847-855. Miller, T. R., & Taylor, D. M. (2005). Adolescent suicidality: Who will ideate, who will act? Suicide and Life-Threatening Behavior, V(35). 425 - 435.
• Muuse, R.E.(1996). Theories of Adolescence, New york, Sixth Edition, Mc Graw Hill, Inc. Nickerson, A., B., & Slater, E., D. (2009). School and community violence and victimization as predictors of adolescent suicidal behavior. School Psychology Review, V( 38): 218–232.
• Olson, D. H. (1993). Circuplex Model of Marital and Family Fuctioning. (Ed:F. Walsh) Normal family processes. (Second Edition), pp. 75-83.
• Gander, M. J. & Gardiner, H. W. (2007). Çocuk ve Ergen Gelişimi. (Çev: B. Onur, A. Dömez, N. Çelen). Ankara: İmge Yayınevi. Parrott, D. J., Adams, H. E., & Zeichner, A. (2002). Homophobia: Personality and attitudinal correlates. Personality and Individual Differences, V(32): 1269–1278.
• Pickett, W., Craig, W. Harel, Y., Cunningham, J., Simpson, K., & Molcho, M. (2005). Cross-national study of fighting and weapon carrying as determinants of adolescent injury. Pediatrics, V(116): 855–863.
• Reinherz, H. Z., Giaconia, R. M., Silverman, A. B., Friedman, A., Pakiz, & Frost, A. K., et al. (1995). Early psychosocial risks for adolescent suicidal ideation and attempts. Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, V(34). 599–611.
• Suido, S., M., Shaunessy, E., Thalji, A., Michalowski, J., & Shaifer, E. (2009). Sources of stress for students in high school college preparatory and general education programs: group differences and assocıations with adjustment. Adolescence, V(44). 925- 948.
• Şirvanlı-Özen, D. (1998). Eşler Arası Boşanmanın Farklı Yaş ve Cinsiyetteki Çocukların Davranış ve Uyum Problemleri ile Algıladıkları Sosyal Destek Üzerindeki Rolü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Safran, J.D. (1990). Towards a refinement of cognitive therapy in light of interpersonel theory. Clinical Psychological Review, V(10): 87-105. Senemoğlu, N. (2007). Gelişim Öğrenme ve Öğretim : Kuramdan Uygulamaya. Ankara: Gönül Yayıncılık Ltd. Şti.
• Sim, H. (2000). Relationship of daily hassles and social support to depression and antisocial behavior among early adolescents. Journal of Youth and Adolescence, V(29): 647-659.
• Sorias, D. (1986). Sosyal beceriler ve değerlendirme yöntemleri, Psikoloji Dergisi, V(5): 25-26. Uzamaz, F. (2000). Sosyal Beceri Eğitiminin Ergenlerin Kişilerarası İlişki Düzeylerine Etkisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Yavuzer, H. (2010). Çocuk Psikolojisi. (20. Basım). İstanbul. Remzi Kitapevi.