Bu makalede, Kuhn’un bilim felsefesinin kendisi istememesine rağmen relativizme yol açtığını göstermeye çalışıyorum. Kuhn’un kuram seçiminde bilim adamlarının kararının üstünde herhangi bir evrensel rasyonel ölçüt tanımaması, kuramların eşölçülemezliği ve dolayısıyla birbirinin diline çevrilemeyişi, hakikatin kuramdan bağımsız olmadığı ve nihayette birikimsel ve doğrusal bir bilimsel ilerlemenin mümkün olmadığı şeklindeki görüşleri, bilgi kuramında ve dolayısıyla bilimde relativizme götürmektedir. Kuhn, relativizm suçlamalarına yanıt vermeye çalışmışsa da pek başarılı olduğu söylenemez. Kuhn’un bilim adamlarının kuram seçiminde ‘doğruluk’, ‘yalınlık’, ‘tutarlılık’, ‘verimlilik’ ‘faaliyet alanı’ gibi ‘değerleri’ temel aldıklarını iddia etmesi tam bir zorlama varsayim (ad hoc) örneğidir. Elinizdeki makalenin yazarı, sözkonusu değerlerin Kuhn’un iddia ettiği gibi evrensel ve nesnel kuram seçimi ölçütleri olamayacağını iddia etmektedir.
In this article I aim at showing that Kuhn’s philosophy of science leads to relativism, even though he himself denies it. According to Kuhn there is nothing over and above the decision of the scientists in choosing a theory. His claim that two paradigms are incommensurable, his denial of truth independent of theory, and his idea that it is up to the scientific community to decide between various theories constitute the essence of Kuhn’s relativism. Faced with the problem of relativism, Kuhn, in his later works, tries to avoid relativism but his ad hoc moves have not been taken seriously. Kuhn mentions five ‘scientific values’ as the objective criteria of theory choice, but, as I try to show in the paper, none of these ‘values’ can provide an objective basis for theory choice because their meaning and value are interpreted differently by different scientists.
Diğer ID | JA53JD82US |
---|---|
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 1 Aralık 2001 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2001 Sayı: 6 |